Википедија

Emil Berliner

Emil Berliner (engl. Emile Berliner; 20. maj 1851. – 3. avgust 1929) bio je američki pronalazač jevrejskog porekla rođen u Nemačkoj. Najpoznatiji je po tome što je izumeo bočno isečenu ploču sa ravnim diskom (na britanskom i američkom engleskom se naziva „gramofonska ploča“) koja se koristi sa gramofonom. Osnovao je Gramofonsku kompaniju Sjedinjenih Država 1894;[1][2][3] Gramofonsku kompaniju u Londonu, Engleska, 1897; Deutsche Grammophon u Hanoveru, Nemačka, 1898; i kanadsku kompaniju Berliner Gram-o-fon u Montrealu 1899. (zasnovana 1904. godine). Berliner je takođe izumeo ono što je verovatno bio prvi radijalni avionski motor (1908), helikopter (1919) i akustične pločice (tokom 1920-ih).

Emil Berliner
Ime po rođenjuEmile Berliner
Datum rođenja(1851-05-20)20. maj 1851.
Mesto rođenjaHanover, Kraljevstvo Hanover
Datum smrti3. avgust 1929.(1929-08-03) (78 god.)
Mesto smrtiVašington, SAD
Zanimanjepronalazač
DelovanjeGramofonska ploča, mikrofon
SuparniciKora Adler (1881—1929)
SupružnikKora Adler (1881—1929)

Godine 1870, Preselio se iz Nemačke u Sjedinjene Države u Vašington ali se vraćao u Evropu i preduzimao tu trudeći se da unovči svoje pronalaske u koje se ubrajaju mikrofon (1877) i gramofon (1895).

Rani život uredi

Berliner je rođen u Hanoveru, Nemačka, 1851. godine u jevrejskoj trgovačkoj porodici. Iako jevrejskog porekla, njegovo religiozno ubeđenje će se razviti u agnosticizam.[4][5] On je kompletirao šegrtovanje da bi postao trgovac, kao što je bila porodična tradicija. Dok je njegov pravi hobi bio pronalazaštvo, radio je kao računovođa da bi sastavio kraj s krajem. Da bi izbegao regrutaciju za Francusko-pruski rat, Berliner je 1870. emigrirao u Sjedinjene Američke Države sa prijateljem svog oca, u čijoj je radnji radio u Vašingtonu.[6] On se preselio se u Njujork i, živeći od privremenih poslova, kao što je raznošenje novina i pranje flaša, noću je studirao fiziku na Institutu Kuper Junion.[7]

Karijera uredi

Nakon nekog vremena rada u livrejskoj štali, on se zainteresovao za novu audio tehnologiju telefona i fonografa, i izumeo poboljšani telefonski predajnik (jedan od prvih tipova mikrofona). Patent je kupila Belova telefonska kompanija (pogledajte Telefonske slučajeve). U Americi su Tomas Edison i Berliner vodili dugu pravnu bitku oko prava na patent. Dana 27. februara 1901, Apelacioni sud Sjedinjenih Država proglasio je Berlinerov patent nevažećim i dodelio Edisonu puna prava na pronalazak, navodeći „Edison je prethodio Berlineru u prenošenju govora... Upotreba ugljenika u predajniku je, van kontroverze, Edisonov izum“ i patent je proglašen nevažećim.[8][9] Berliner se potom preselio u Boston 1877. i radio za Bel telefon do 1883. godine, kada se vratio u Vašington i uspostavio se kao privatni istraživač. Emil Berliner je postao državljanin Sjedinjenih Država 1881. Berliner je takođe izumeo ono što je verovatno bio prvi radijalni avionski motor (1908), helikopter (1919) i akustične pločice (1920-ih).

 
Berlinerova gramofonska ploča iz 1897.

Godine 1886, Berliner je počeo da eksperimentiše sa metodama snimanja i reprodukcije zvuka. On je dobio je svoj prvi patent za ono što je nazvao „gramofon” 1887. Patent opisuje snimanje zvuka koristeći horizontalnu modulaciju stilusa dok je pratio liniju na rotirajućoj cilindričnoj površini presvučenoj neprozirnim materijalom kao što je ugljenično crno, koji je naknadno fiksiran sa lakom i koristi se za fotograviranje odgovarajućeg žleba na površini metalnog cilindra za reprodukciju. U praksi, Berliner se odlučio za format diska, što je učinilo korak fotograviranja mnogo lakšim i ponudilo mogućnost izrade više kopija jednostavnijim procesom kao što je elektrotipizacija, oblikovanje ili žigosanje. Godine 1888. Berliner je koristio direktniji metod snimanja, u kome je stajlus pratio liniju kroz veoma tanak sloj voska na cinkovom disku, koji je zatim gravira kiselinom da bi se linija golog metala pretvorila u žleb koji se može koristiti za reprodukovanje zvuka.

Do 1890. se pod Berlinerovom licencom u Nemačkoj proizvodila gramofonska igračka i diskovi od tvrde gume prečnika pet inča (utisnute replike ugraviranih cinkanih master diskova), ali pošto se jop uvek čekalo na ključne američke patente, prodaja se odvijala samo u Evropi. Berliner je nameravao da njegov gramofon bude više od obične igračke, i 1894. godine ubedio je grupu biznismena da ulože 25.000 dolara, sa čime je osnovao Gramofonsku kompaniju Sjedinjenih Država.[1] On je počeo je da prodaje ploče od sedam inča i veći gramofon, koji je, međutim, još uvek bio na ručni pogon kao manja mašina igračka.

Smrt uredi

Berliner je 3. avgusta 1929. umro od srčanog udara u svom domu u hotelu Vardman Park u Vašingtonu, u 78. godini.[10] On je sahranjen na groblju Rok Krik u Vašingtonu, gde počivaju i njegova supruga i sin Herbert Sajuel Berliner.[11]

Publikacije uredi

Knjige uredi

 
Emile Berliner with a veiled woman
  • Conclusions, 1899, Levytype Corporation, Philadelphia
  • The Milk Question and Mortality Among Children Here and in Germany: An Observation, 1904, The Society for Prevention of Sickness
  • Some Neglected Essentials in the Fight against Consumption, 1907, The Society for Prevention of Sickness
  • A Study Towards the Solution of Industrial Problems in the New Zionist Commonwealth, 1919, N. Peters
  • Muddy Jim and other rhymes: 12 illustrated health jingles for children, 1919, Jim Publication Company.

Patenti uredi

 
Marker for the Berliner family in Rock Creek Cemetery, Washington, D.C.

Patent images in Tag Image File Format

  • U.S. Patent 199.141 Telephone (induction coils), filed October 1877, issued January 1878
  • U.S. Patent 222.652 Telephone (carbon diaphragm microphone), filed August 1879, issued December 1879
  • U.S. Patent 224.573 Microphone (loose carbon rod), filed September 1879, issued February 1880
  • U.S. Patent 225.790 Microphone (spring carbon rod), filed Nov 1879, issued March 1880
  • UK Patent 15232 filed November 8, 1887
  • U.S. Patent 372.786 Gramophone (horizontal recording), original filed May 1887, refiled September 1887, issued November 8, 1887
  • U.S. Patent 382.790 Process of Producing Records of Sound (recorded on a thin wax coating over metal or glass surface, subsequently chemically etched), filed March 1888, issued May 1888
  • U.S. Patent 463.569 Combined Telegraph and Telephone (microphone), filed June 1877, issued November 1891
  • U.S. Patent 548.623 Sound Record and Method of Making Same (duplicate copies of flat, zinc disks by electroplating), filed March 1893, issued October 1895
  • U.S. Patent 564.586 Gramophone (recorded on underside of flat, transparent disk), filed November 7, 1887, issued July 1896

Reference uredi

  1. ^ a b Library of Congress. "Emile Berliner and the Birth of the Recording Industry: The Gramophone". Retrieved 2017-01-19.
  2. ^ „The British Library's Kämmer & Reinhardt gramophone from the 1890s”. Arhivirano iz originala 2011-10-08. g. Pristupljeno 2007-12-17. 
  3. ^ „Twinkle, Twinkle Little Star, E. Berliner's Grammophon”. catalogue.bnf.fr. 1891. Pristupljeno 2021-01-10. 
  4. ^ "Concerning Emile Berliner, The Jew TO BE a Jew may mean one of several identities. For example, the Jew, Emile Berliner, the late inventor, called himself agnostic." B'nai B'rith, The National Jewish monthly: Volume 43; Volume 43.
  5. ^ "In 1899, Berliner wrote a book, Conclusions, that speaks of his agnostic ideas on religion and philosophy." Seymour Brody, Jewish heroes & heroines of America: 151 true stories of Jewish American heroism (2003), page 119.
  6. ^ „Emil Berliner: Google würdigt den Schallplatten-Erfinder – NETZWELT”. Netzwelt.de. Pristupljeno 2013-07-25. 
  7. ^ „Emil Berliners 160. Geburtstag: Google Doodle für den Erfinder der Schallplatte – Kultur”. Stern.De. 2011-05-20. Pristupljeno 2013-07-25. 
  8. ^ Inventors Hall of Fame Arhivirano jun 10, 2006 na sajtu Wayback Machine, E. Berliner, U.S. Patent 0.463,569 filed June 1877, issued November 1891
  9. ^ „Engineering and Technology History Wiki: Telephones – Variable Resistance Transmitters”. Pristupljeno 2018-05-10. 
  10. ^ Frank, Caso (8. 6. 2011). „Emile Berliner (1851–1929)”. Immigrant Entrepreneurship. German Historical Institute. Pristupljeno 12. 1. 2018. 
  11. ^ Wilson, Scott (2016). Resting Places: The Burial Sites of More Than 14,000 Famous Persons, 3d ed. (3 izd.). McFarland. str. 59. ISBN 978-1-476-62599-7. 

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Emil Berliner na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Емил_Берлинер&oldid=27614340”