Živko Juzbašić
Živko Juzbašić (Jošavica, 18. maj 1924 — Zagreb, 20. oktobar 2015) bio je učesnik NOB-a, pukovnik JNA, političar i privrednik.
| Živko Juzbašić | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Lični podaci | |||||||||||||
| Datum rođenja | 18. maj 1924. | ||||||||||||
| Mesto rođenja | Jošavica, kod Petrinje, Kraljevina SHS | ||||||||||||
| Datum smrti | 20. oktobar 2015. (91 god.) | ||||||||||||
| Mesto smrti | Zagreb, Hrvatska | ||||||||||||
| Državljanstvo | hrvatsko | ||||||||||||
| Profesija | privrednik | ||||||||||||
| |||||||||||||
Prvi je Srbin koji je postao član Vlade Republike Hrvatske od samostalnosti.[1]
Biografija
urediGimnaziju je završio 1940. godine u Petrinji, gde je pohađao i Učiteljsku školu do okupacije Jugoslavije 1941. godine.
Rano se opredjeljuje za levi pokret pa je već 3. maja 1941. godine postaje član komunističke partije, od kad aktivno učestvuje u antifašističkom pokretu na Baniji. Sa Sedmom banijskom divizijom prošao je i neprijateljske ofanzive na Neretvi i Sutjesci. Po završetku rata kao major ostaje na raznim dužnostima u Jugoslovenskoj narodnoj armiji. Penzionisan je 1961. u činu pukovnika.[2]
Bio je pomoćnik direktora Instituta za istoriju radničkog pokreta Srbije 1962. i 1963. godine. Bio je predsednik Skupštine opštine Petrinja od 1963. do 1967. godine, poslanik u Saveznoj skupštini SFR Jugoslavije od 1963. do 1965. godine i zastupnik u Saboru SR Hrvatske od 1965. do 1969. godine.
Bio je generalni direktor Mesne industrije „Gavrilović“ od 1967. do 1973. godine kada je demonstrativno daje ostavku nezadovoljan s aktuelnom poljoprivrednom politikom. Pozitivnu ocenu njegovog rada i ostvarenih rezultata dao je tim povodom i Predsednik Jugoslavije Josip Broz Tito.
Od jula 1991. do avgusta 1992. godine bio je nestranački ministar u 3. Vladi Republike Hrvatske, poznatoj kao Vlada demokratskog jedinstva.[3] Na insistiranje Franje Tuđmana prihvatio je ministarsko mesto u Vladi. U to vreme, sa Milanom Đukićem, predsednikom Srpske narodne stranke, pokrenuo je inicijativu za formiranjem srpske brigade Hrvatske Vojske „Nikola Tesla" u koju se javilo preko 2 hiljade Srba.[4] Ministri u Vladi demokratskog jedinstva Gojko Šušak, Bosiljko Mišetić i Andrija Hebrang ovu ideju su odbacili sa obrazloženjem da bi pripadnici te brigade prešli na drugu stranu.[2]
Ministarski mandat u Vladi Juzbašiću prestaje avgusta 1992. godine kada se na poziv Ivice Račana kandiduje kao nestranačka ličnost na listi SDP-a za parlamentarne izbore 1992. godine na kojima biva izabran u Hrvatski sabor kao predstavnik srpske nacionalne manjine. Nezadovoljn politikom SDP-a prema Srbima u Hrvatskoj zajedno sa nekolicinom Srba iz Kluba SDP-a osniva Klub nezavisnih poslanika u Hrvatskom saboru.[2]
Bio je među osnivačima Hrvatskog helsinškog odbora, te 1994. godine jedan je od osnivača političke stranke Akcija socijaldemokrata Hrvatske, čiji je predsednik bio Miko Tripalo. Rezervni je general-major Hrvatske vojske.
Nosilac je više partizanskih odlikovanja i priznanja. Zbog diskriminatorskog Zakona o otkupu vojnih stanova te dodeli odlikovanja licima osumnjičenim za ratne zločine, odbio je dva odlikovanja kojima ga je u povodu 50. godišnjice pobede nad fašizmom odlikovao predsednik Republike Hrvatske Franjo Tuđman.
Bio je član Saveta za ratne veterane predsednika Republike Hrvatske Ive Josipovića.[5]
Bibliografija
uredi- Srpsko pitanje i hrvatska politika: svedočanstva i dokumenti 1990-2000, Prometej, Novi Sad 2009.[6]
Izvori
uredi- ^ Živko Juzbašić, partizan i poslijeratni rukovodilac, Pristupljeno 5. 4. 2013.
- ^ a b v Moj ured je bio zid plača, Identitet, br. 148, jul 2010.
- ^ Republika Hrvatska Arhivirano 2012-11-01 na sajtu WebCite, Pristupljeno 5. 4. 2013.
- ^ Srpsko pitanje i hrvatska politika: svedočanstva i dokumenti 1990-2000, Prometej, Novi Sad 2009.
- ^ Ured Predsjednika RH Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. децембар 2010), Приступљено 5. 4. 2013.
- ^ Srpsko pitanje i hrvatska politika: svjedočanstva i dokumenti 1990-2000 - Živko Juzbašić - Google Књиге
