Zgrada Prve zemljoradničke zadruge u Azanji
Zgrada Prve zemljoradničke zadruge u Azanji, mestu u opštini Smederevska Palanka, podignuta je u periodu id 1920. do 1927. godine za potrebe zadruge i predstavlja zaštićeno nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.[1]
| Zgrada Prve zemljoradničke zadruge u Azanji | |
|---|---|
_1386179617.jpg) Zgrada Prve zemljoradničke zadruge u Azanji | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Azanja |
| Opština | Smederevska Palanka |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1920.-1927. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture |
| spomenicikulture | |
Istorijat zadruge uredi
Zemljoradnička zadruga u Azanji osnovana je 11. aprila 1894. godine, kao druga zadruga u Srbiji, inicijativom Milije Batinića tadašnjeg predsednika Azanjske opštine i Pante Majstorovića. Osnovna delatnost zadruge je poljoprivredna proizvodnja u ratarstvu, voćarstvu, stočarstvu i dr. Nekada u vreme posle Drugog svetskog rata pa do kraja 20. veka u sastavu zadruge organizovali su se razni oblici preduzetništva poput veterinarske stanice, mlin, živinarstvo, trgovina i dr, koja je činila oko 170 stalno zaposlenih.
Izgled zgrade uredi
Za potrebe njenog funkcionisanja podignuta je u centru Azanje zgrada zemljoradničke zadruge. U prvoj fazi je sagrađen deo objekta koji danas čini njegovo prizemlje, a u drugoj fazi je 1927. godine izgrađena još jedna etaža sa potkrovljem. U literaturi se kao projektant ovog zdanja navodi arhitekta Branislav M. Popović.
Zgrada ima složenu osnovu izvedenu u obliku latiničnog slova „L“. Svojim uličnim fasadama, zgrada prati pravce regulacionih linija dvaju ulica na čijoj se raskrsnici nalazi. Sastoji se od podruma izvedenog ispod jugozapadnog dela objekta, prizemlja, sprata i potkrovlja. Izvedena u mešovitom konstruktivnom sistemu i fundirana na temeljima izrađenim od kamena. Podrumski i prizemni deo objekta, izvedeni su u masivnom konstruktivnom sistemu sa nosećim zidovima od opeke položene u malter. Spratni deo, koji je podignut u drugoj fazi zidanja zgrade, izveden je u bondručnom konstruktivnom sistemu sa ispunom od opeke i drvenim gredama koje su vidne na fasadama. Međuspratna i krovna konstrukcija su od drveta. Krov je složene osnove sa blagim nagibima krovnih ravni i u polje duboko prepuštenim strehama, pokriven biber crepom.
Fasade zgrade različito su obrađene prema etažama. Prizemlje je omalterisano, dok je profilacija izvedena opekom i skoncentrisana oko prozora i vrata. Prizemlje je sa dva pilastra pravilno podeljeno na centralno polje sa ulazom, i bočna sa po jednim prozorom. Sprat je od prizemlja odvojen podeonim vencem i u celosti izrađen u bondruku sa ispunom od žute fasadne opeke. Likovnost je naglašena izvođenjem centralnog „belvedera“ u krovu.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture Smederevo/Zgrada prve zemljoradničke zadruge u Azanji”. Arhivirano iz originala 25. 12. 2014. g. Pristupljeno 19. 11. 2014.
