Zgrada škole na Dorćolu
Dorćolska osnovna škola se nalazi u Beogradu, u ulici Cara Dušana 23, i predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.[1]
| Dorćolska osnovna škola | |
|---|---|
 Dorćolska osnovna škola | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Beograd |
| Opština | Stari grad |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1893. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| beogradskonasledje | |
Arhitektura uredi
Dorćolska osnovna škola podignuta je 1893. godine po projektu arhitekte Milana Kapetanovića u stilu akademizma 19. veka. Po „Pravilima o građenju škola i o nameštaju školskom“ iz 1881. godine, zgrada je komponovana kao ugaoni objekat i spada među prve specijalno, moderno i higijenski građene škole u Beogradu, podignute u celini. Zgrada je ispunjavala sve uslove za rad takve ustanove, počev od korišćenja građevinskog materijala pa do rasporeda prostorija, njihovih veličina, osvetljenja i ostalog. Zgrada je projektovana sa prizemljem i dva sprata. Zasecanjem ugla autor je obrazovao tri reprezentativne fasade. Dve koje se susreću jesu simetrične, jednakog rasporeda i broja prozorskih otvora sa naglašenim ulazom, balkonom i lučnim prozorom po osi simetrije obe fasade koje su izvedene u neorenesansnom stilu.[2] Škola ima suteren, prizemlje i sprat, sa šesnaest učionica. Zidana je opekom u krečnom malteru, sa drvenim konstrukcijama, sem nad suterenom gde su plitki pruski svodovi. Vertikalna komunikacija odvija se u svakom krilu sa po jednim stepeništem. Škola je predstavljala uzor za svu kasniju izgradnju škola u Srbiji, po dostignutom evropskom rangu programa i oblikovanja, što se ogleda u nizu novina, kako konstruktivnog i oblikovnog karaktera, tako i u opremi objekta svim instalacijama i prostorijama (gimnastička sala, bazen, garderobe, svečana sala), do tada nepoznatih u osnovnim školama Srbije. Opus arhitekte Milana Kapetanovića značajan je za proučavanje arhitekture Beograda na prelazu dva veka.[3] Sličan primer objekta javnog karaktera radio je nešto kasnije upravo za Državnu klasnu lutriju.[4] Milan Kapetanović je dosta uradio u oblasti stambene arhitekture Beograda.[5]
Sve do 1927. Dorćolska osnovna škola je bila „Srpska kraljevska osnovna škola”, zatim Osnovna škola „Janko Veselinović”. 1969. osnovna škola je premeštena u Voždovac, a u zgradu se uselila Tehnička škola za obradu drveta, unutrašnju dekoraciju i pejzažnu arhitekturu.
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda
- ^ Bogunović, S.G. (2005). Arhitekti II. Beograd. str. 852.
- ^ Škalamera, Ž. (1969). Obnova „srpskog stila“ u arhitekturi. Novi Sad: ZLU 5. str. 207.
- ^ Nedić, S. V. (2007). Zgrada klasne lutrije (PDF). Beograd: Nasleđe VIII. Pristupljeno 9. 2. 2017.
- ^ Kadijević, A. (2005). Estetika arhitekture akademizma (XIX-XX vek),. Kuća Bete i Riste Vukanović, spomenik kulture, Kapetan Mišina 13, Beograd: Zavod za zaštitu spomenika kulture grada Beograda. Pristupljeno 9. 2. 2017.
