Karipski Andi
Karipski Andi (šp. Cordillera de la Costa) su najseverniji deo planinskog venca Anda. Smešteni su uz obalu Karipskog mora i pružaju se od 69° zgd i doline Berkisimeto na zapadu do ostrva Trinidad. Nalaze se u Venecueli i na Trinidadu i Tobagu, gde se završavaju. Najviši vrh je Niagvata — 2.765 metara.
| Karipski Andi Cordillera de la Costa | |
|---|---|
 | |
| Geografske karakteristike | |
| Ndm. visina | 2.765 m |
| Geografija | |
| Masiv | Andi |
| Geologija | |
| Starost stena | neogen |
Geografija uredi
Karipski Andi su relativno mladi, jer se savremeni reljef formirao tokom neogena. Prostor je veoma podložan zemljotresima, ali nema vulkana. Venac se sastoji od dva međusobno paralelna kraka pravca pružanja zapad-istok. Prvi su Obalski Andi (Serrania de Costanera), izgrađeni od gnajsa, granita i škriljaca. Zaliv Barselona ulazi dublje u kopno i deli ovaj krak na „Karakaske Ande“ na zapadu i „Sera Kumana“ na istoku. Najviši vrh je Niagvata, 2.765 metara i nalazi se Karakaskim Andima. Unutrašnji Andi (Serrania del Interior) su drugi krak koji je od prvog odvojen Centralnom depresijom nadmorske visine oko 300-500 metara. Unutrašnji Andi su niži (do 1.500 metara), građeni su od peščara i ispresecani kratkim vodotokovima.
Klima Karipskih Anda je tropska, sa izraženim vlažnim i sušnim periodom tokom godine. Temperature su stalne i variraju od 26-28°C. S porastom visine snižavaju se na 18 °C na oko 1.000 metara. Prosečna količina padavina je 827 milimetara. Za vreme sušnog perioda od novembra do aprila, padne samo 50-80 mm taloga, a ostala količina se izluči između maja i oktobra. Priobalje prima preko 1.000 milimetara kiše, a unutrašnji venci oko 300 mm.
Vegetacija zavisi od doba godine. Tokom kišne sezone niže padine do 1.000 metara nadmorske visine obrastu visokom travom i akacijama. Iznad te granice javljaju se listopadne šume. Vrhovi su prekriveni pašnjacima na kojima se napasa stoka. Za vreme zime pašnjaci i livade se osuše i požute, dok šume gube lišće. Jedino se vegetacija uz obalu zaliva Parija održava preko cele godine, nezavisno od smene kiše i suše.
Stanovništvo i naselja uredi
U Karipskim Andima nalazi se najveća koncentracija stanovništva Venecuele. U priobalju koji čini 20% površine države živi čak 70% ukupnog stanovništva. Najviše je mestika, zatim crnaca i nešto manje Indijanaca. Najveći grad ove regije je Karakas, glavni grad Venecuele. Nalazi se na nadmorskoj visini od oko 1.000 metara u podgorini Anda i udaljen je 13 kilometara od obale Karipskog mora. Osnovali su ga Španci 1567. godine. Danas u njemu živi oko 1,7 miliona stanovnika. Na obali Valensijskog zaliva razvila se Valensija (1,5 miliona stanovnika) i Marakaj, dok je na krajnjem istoku grad Kumana. Važnije luke priobalja su Puerto Kabeljo i Puerta la Kruz.
Privreda uredi
Poljoprivreda ovog predela je slabo razvijena usled zemljišta koje je podložno eroziji i spiranju. Samo se oko Valensije gaje pirinač, kukuruz, duvan, kakao i šećerna trska. Prinosi su slabi zbog ekstenzivnog načina obrade oranica. Stočarstvo je zastupljenije i intenzivnije, ali je glavnina ove grane orijentisana na niziju Orinoka. Najznačajniji prirodni resurs Karipskih Anda je nafta, koja se nalazi u njegovim podnožjima, naročito oko grada Kumana. To je doprinelo razvoju petrohemije u Puerto la Kruzu i Puerto Kabelju. Osnovica metalurgije i mašinske industrije razvijenih u Karakasu i Valensiji su bogata nalazišta rude gvožđa u Andskom gorju. Osim ovih grana, razvijene su prehrambena, tekstilna i duvanska industrija, najviše u Karakasu, Marakaju i Kumaneu.
Vidi još uredi
Literatura uredi
- Vujadinović, S. (2009): Regionalna geografija Južne Amerike, Geografski fakultet, Beograd
