Kasandrija
Kasandrija (grč. Κασσάνδρεια [Kassándreia — Kasandreja), poznat i kao Kasandra, je najveći grad u opštini Kasandra, na poluostrvu Halkidiki u Grčkoj. Nalazi se u srcu regiona na oko 94 km od Soluna i nema izlaza na more. Do 1870. godine u ovom gradu je bila Mitropolija koja je preseljena u veći Poligiros na kopnu. U Kasandriji postoje ostaci grčkih hramova i tradicionalne grčke kuće.[1]
| Kasandrija Κασσάνδρα | |
|---|---|
 Jedna od glavnih ulica u Kasandriji | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Grčka |
| Periferija | Središnja Makedonija |
| Okrug | Halkidiki |
| Opština | Aristotel |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2011.. | 3.075 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 40° 02′ 54″ S; 23° 24′ 48″ I / 40.048333° S; 23.413333° I |
| Vremenska zona | UTC+2 (EET), leti UTC+3 (EEST) |
| Aps. visina | 20 m |
  Kasandrija Kasandrija na karti Grčke | |
| Poštanski broj | 631 00 |
| Registarska oznaka | ΧΚ |
Karakteristike uredi
Pored toga što je administrativni centar poluostrva Halkidiki, u kome se ostvaruje lokalna samouprava u okrugu Halkidiki, Kasandrija je i intelektualni, komercijalni, poljoprivredni centar regije koji igra vodeću ulogu u regionu.
Dobra organizacija na svim nivoima obrazovanja i u kulturi grada, karakteriše se i postojanjem Opštinskog konzervatorijuma, Opštinske filharmonija i plesne grupe, čije aktivnosti kulminiraju na Festivalu Kasandra, koji se organizuju svake godine na otvorenom Ppozorište Sivirija, što je od grada stvorilo duhovni centar regije.
Imena grada uredi
Od 316. godine p. n. e. ime grada na strogrčkom jeziku bilo je Κασσάνδρεια, po makedonskom kralju Kasandru, koji ga je nazvao svojim imenom.
Grad je od 1955—1964. godine nosio ime Valta (grč. Βάλτα),[2]
Od 1964 godina grad nosi ime Kasandrija (grč. Κασσάνδρα).[3]
Istorija uredi
Iako se u pisanim dokumentika Kasandrija prvi put pojavljuje kao naselje izgrađen na prevlaci Kasandre u 16. veku i nosi ime kralja Kasandra (grč. Κάσσανδρος; oko 350. p. n. e. — 297. p. n. e.) najstarijeg sina Antipatera Makedonskog, koji je bio kralj Makedonije (305. p. n. e. — 297. p. n. e. ), njena istorija seže do daleke 600. godine p, n.e.
Na širem prostoru Kasandrije prvo je nastala antička Potideja oko 600 p. n. e. u grebenu Palin, čiji je, patron prema imenu grada bio Poseidon. U toku ratnog pohoda Kserksesa protiv Grčke 480. p. n. e. grad je poražen posle duže opsade. Godinu dana kasnije, građani Palina su se organizovali i uspešno branili od opsade Atavaze. U tom periodu Palin je bio jedini grad u Makedoniji, koji je zajedno sa drugim grčkim gradovima učestvovao u bici na Plateji.
Godina 349—348. p. n. e. grad prati sudbina drugih gradova na Halkidikiju koji su uključeni u sastav makedonsko carstvo. Posle oko 40 godina, opusteli grad 316. godine p. n. e. Kasandar gradi na mestu Potideje novi grad, kome daje svoje ime Kasandrija. Činjenica da je Kasandriju nazvao po sebi, sugeriše da je on možda nameravao da bude njegov glavni grad, a da kanalu koji je presekao poluostrvo u ovom trenutku bio iskopan u njegovo vreme, bude važan činilac za razvije njegovih pomorskih snaga koristeći ga kao bazu sa dve luke na istočnoj i zapadnoj strani poluostrva Kasandra.
U periodu koji je potom sledio, po okupacije Makedonije od strane Rimljana (168. godine p. n. e), oni su grad prvo srušili. Potom su Rimljani Kasandriju razvijala nekoliko vekova u jedan od najmoćnijih gradova u novoosnovanoj rimskoj koloniji Kasandrija (lat. Colonia Iulia Augusta Cassandrensis) u Makedoniji.[4] Najverovatnije je tokom ovog perioda napravljen kanal Potideja, koji je olakšao plovidbu, dajući podsticaj trgovini i ekonomskom razvoju.
Kraj razvoja grada, prekinula je najezda Huna koji su okupirala Makedoniju 540. godine. Uprkos svim kasnijim pokušajima Justinijana da obnovi grad, on je stalno doživljavao nova razaranja. Gradsku tvrđavu, važnu za sigurnost čitavog poluostrva, obnovili su 1407. godine Joanis Paleologos, a kasnije i Venecijanci.
Razaranje grada nastavile su Osmanlije sve do do njegovog osvajanja od Osmanlijskog carstva 1430. godine. Tokom osmanske dominacije, Kasandrija je bila jedno od dvanaest sela na poluostrvu, kome je Gazanpur Aga, ponudio velike poreske olakšice.
Ustankom iz 1821. godine, ustanici su zauzeli i obnovili grad, i ponovo koristili novi kanal Potideja otvoren za plovidbu tokom ovog perioda. Pobunjenici sa Halkidikija, koji su se snažno suprotstavljali uništenju Kasandre, pogubljeni su u holokaustu, čija se godišnjica obeležava velikom ceremonijom svakog 14. novembra u godini. Posle holokausta u Kasandriji 1821. godine, grad privlači mnoge stanovnike i razvija se u dinamiki centar, u kome je 1878 godine živelo 960 grka,[5]
Na kraju kraju Balkanskih rataova, Kasandrija je ušla u sastav Grčke. Po popisu iz od 1913. godina u njoj je bilo evidentirano 1.600 stanovnika, a nakon popisa iz 1920. 1.469.[6]
Kao što se može sagledati iz istorije Kasandrije, on je kao grad uvek imao vodeću ulogu u ovom delu Grčke, što zbog strateškog položaja, što zbog činjenice da je godinama u njemu bilo glavno sedište vice guvernera i sedište Mitropolije.
Geografija uredi
Kasandrija se nalazi na najužem severnom delu prevlake na prvom „prstu” Halkidikija — Kasandri, koja povezuje Solunski i Toronski zaliv u Egejskom moru.
Udaljena je 94 km jugoistočno od Soluna i 50 km od aerodroma Solun Makedonija. Nema izlaza na more.
Klima uredi
Klima je izrazito sredozemna, sa suvim, sunčanim, dugim i topla leta i blagim zimama sa obilnim padavinama bilo kog tipa (najčešće kišom).
Tokom leta i danju i noću je toplo, mada je primetna pojava vetrovitih dana, kada se beleže temperature ispod proseka za to doba godine. Takvih dana tokom letnjih meseci najčešće nema mnogo.
Kada je zima u pitanju, padavine su najčešće u vidu kiše, koje uglavnom ne traju dugo. Ponekad se dogodi da padne i sneg, koji se u većini slučajeva dugo ne zadržava.
| Mesec | Prosečna temperatura (°C) |
Minimalna temperatura (°C) |
Maksimalna temperatura (°C) |
Prosečna vlažnost (%) |
Prosek padavina (mm) |
Min. prosek padavina (mm) |
Maks. prosek padavina (mm) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Januar | 5 | -14 | 20.8 | 76.3 | 36.9 | 0 | 99.6 |
| Februar | 6.7 | -12.8 | 22 | 73.6 | 40.3 | 0.3 | 167.2 |
| Mart | 9.6 | -7.2 | 25.8 | 73 | 45.7 | 4.7 | 95.1 |
| April | 14.2 | -1.2 | 31.2 | 68.5 | 36.1 | 3.4 | 108 |
| Maj | 19.5 | 3 | 36 | 64.1 | 44 | 0.1 | 97.7 |
| Jun | 24.2 | 6.8 | 39.8 | 56.1 | 31.6 | 1 | 85.6 |
| Jul | 26.5 | 9.6 | 42 | 53.4 | 25.6 | 0 | 78.5 |
| Avgust | 25.8 | 8.2 | 38.2 | 55.7 | 20.8 | 0 | 97.5 |
| Septembar | 21.8 | 2.6 | 36.2 | 62.2 | 26.2 | 0 | 135 |
| Oktobar | 16.1 | -1.4 | 30 | 70.1 | 40.6 | 0 | 150.5 |
| Novembar | 10.9 | -6.2 | 26.6 | 77.3 | 57.7 | 6.4 | 179.1 |
| Decembar | 6.7 | -9.2 | 20.6 | 78 | 52.9 | 0.2 | 153.9 |
Stanovništvo uredi
Mesto je pretežno nastanjeno lokalnim grčkim stanovništvo. Prema poslednjem popisu u gardu je živeo 2.801 stanovnik.
Kretanje broja stanovnika Kasandrije od 1940—2011.[6][8]
| Godina | 1940. | 1951. | 1961. | 1971. | 1981. | 1991. | 2001. | 2011. |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Broj stanovnika | 1.927 | 2.116 | 2.124 | 2.130 | 2.062 | 2.314 | 2.801 | 2.775 |
Grad koji sa okolnim naseljima ima 3.166 stanovnika, u letnjem periodu postaje veliki grad od 25.000 stanovnika i predstavlja referentni centar za poluostrvo Kasandra.
- Mesna zajednica Kasandrija (3.166 stanovnika)
- Selo Kasandrija (Κασσανδρεια) (2.801 stanovnika)
- Selo Elaine (Ελανη) (30 stanovnika)
- Selo Sani (Σανη) (66 stanovnika) .
- Selo Siviri (Σιβηρη) (267 stanovnika)
- Zatvor Ksenofondos (Φυλακες Ξενοφωντος) (2 stanovnika)
Privreda uredi
Deo populacije radi u obližnjim turističkim centrima, a deo se nezavisno ili istovremeno bavi i poljoprivredom, posebno stočarstvom.
Kada se krene u obilazak unutrašnjosti Kasandre, uočava se mnogo stada koza i ovaca koje pasu po okolnim brežuljcima, mestimično obraslim šumom i maslinjacima.
Izvori uredi
- ^ John R. Melville-Jones, 'L'ixola di Caxandria' in Thesaurismata 27, 1997, 125-138.
- ^ Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας. Βάλτα -- Κασσάνδρα
- ^ „(KASSANDRIA (VALTA) & SIVIRI KASSANDRA HALKIDIKI)”. Arhivirano iz originala 4. 3. 2016. g. Pristupljeno 10. 10. 2016.
- ^ D. Samsaris, La colonie romaine de Cassandréa en Macédoine. Colonia Iulia Augusta Cassandrensis (The Roman Colony of Cassandreia in Macedonia. Colonia Iulia Augusta Cassandrensis). Dodona 16(1), 1987, 354-362.
- ^ Les Synvet, A. Les Grecs de l'Empire ottoman: Etude statistique et ethnographique, Constantinople, 1878, r. 33.
- ^ a b Simovski, Todor (1998). Naselenite mesta vo Egejska Makedonija : geografski, etnički i stopanski karakteristiki. II. Skopje: Institut za nacionalna istorija. 179.
- ^ „Climate Kassandra”. www.weather.gr. Pristupljeno 5. 7. 2018.
- ^ „The population development of Dímos Kassándras”. DÍMOS KASSÁNDRAS (Municipality in Greece). Pristupljeno 5. 7. 2018.
Literatura uredi
- Halkidiki 1:150.000.. Road Editions, Athen. ISBN 978-960-8481-90-9.
- P. Kanzler, Andreas Neumeier, Nord- und Mittelgriechenland. Michael Müller Verlag, Erlangen. 2007. ISBN 978-3-89953-297-5.
- F. Papazoglou, Les Villes de Macédoine à l'époque romaine, Supplément du BCH 16, Athènes, 1988
- D. Samsaris, La Colonie romaine de Cassandréa en Macédoine. Colonia Iulia Augusta Cassandrensis. Dodone 16(1), 1987, 353-437.
