Kir Stefan Srbin
Kir Stefan Srbin, bio je srpski monah, horovođa i muzikolog aktivan u 15. veku.[1] Veći deo života proveo je na dvoru despota Đurđa Brankovića u Smederevu, u svojstvu domestika - horovođe i dijaka - pisara.
Biografija uredi
Sačuvano je više originalnih Stefanovih tekstova i prepisa, koji se i danas nalaze po inostranim bibliotekama. Najpoznatije njegovo delo je zbornik crkvenih pesama — Psaltikija. Originalni rukopis Psaltikije čuvan je u Narodnoj biblioteci u Beogradu, gde je, nestao 6. aprila 1941. godine, kada je usled bombardovanja cela Narodna biblioteka izgorela.[2] Sačuvano je svega dvanaest fotokopiranih listova, na kojima pored grčkih nalazimo i devet srpskih pesama, od kojih su najveće dragocenosti „Ninja sili nebesnije“ i „Vkusite i vidite“, jer je na obema potpisan autor „Tvorenije domestika kir Stefana Srbina“.
Psaltikija je pisana kasnovizantijskom neumskom notacijom sa crkvenoslovenskim i grčkim tekstom. Zanimljivo je što pored melodija daje i teorijska tumačenja - papadiku sa staroslovenskom muzičkom terminologijom. Uputstva se uglavnom odnose na tempo i dinamiku.
Iako se za postojanje Psaltikije zna još od početka HH veka, analizu preostalih stranica sastavio je tek 1961. godine Dimitrije Stefanović, direktor Muzikološkog instituta SANU, koji je takođe preveo u savremenu notaciju pesme Ninja sili i Vkusite i vidite.
Hor Srpske pravoslavne Eparhije kanadske u Torontu nosi ime Kir Stefan Srbin.[3]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Lalovic, Milos (1941-04-06). „Kir Stefan Srbin Menu”. Kirstefansrbin.ca. Pristupljeno 2013-01-07.
- ^ Bajić, Sanja (2017-12-18). „Kir Stefan Srbin - prvi poznati srpski kompozitor (15. vek)”. RASEN (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-01-20.
- ^ Hor Kir Stefan Srbin
