Википедија

Korisnik:Ivanazetetika/pesak

Neoklasična skulptura Arna Brekera iz 1939. godine, „Die Partei" (Partija), koja je stajala pored jednog od ulaza u kancelariju Rajha u Berlinu. Skulptura ističe ono što je nacistička partija smatrala poželjnim arijskim karakteristikama.

Arijanstvo je ideologija o rasnoj nadmoći koja navodnu arijsku rasu posmatra kao odvojenu i posebnu rasnu grupu koja ima pravo da vlada ostatkom čovečanstva. Prvobitno promovisana od strane rasističkih teoretičara kao što su Artur de Gobino i Hjuston Stjuart Čemberlen, arijanstvo je dostiglo vrhunac svog uticaja u Nacističkoj Nemačkoj. Tokom 1930-ih i 40-ih, nacistički režim demonstrirao je svoje ideološke principe, između ostalog, invazijom na Poljsku 1939. godine, time započevši Drugi svetski rat u potrazi za Lebensraumom, to jest životnim prostorom za arijski narod. Rasna politika koju su primenjivali Nacisti tokom 1930-ih dostiže vrhunac tokom njihovog pohoda na Evropu i Sovjetski savez, kulminirajući genocidom od oko 6 miliona Jevreja i oko 11 miliona drugih žrtava u onome što je danas poznato kao Holokaust.

Kontekst uredi

Do kasnog 19. veka, nekoliko kasnijih pisaca, poput francuskog antropologa Vašea de Lapuža u njegovoj knjizi „L'Arijen”, tvrdilo je da se ova superiorna grana može biološki identifikovati korišćenjem kranijalnog indeksa (mere oblika glave) i drugih pokazatelja. On je tvrdio da su dugoglavi „dolihocefalično-plavi” Evropljani, koji se karakteristično nalaze u severnoj Evropi, prirodne vođe, predodređeni da vladaju nad „brahicefaličnim” (kratkoglavim) narodima.[1] Slične teorije su promovisali Artur de Gobino i Hjuston Stjuart Čemberlen.

Nacističko arijanstvo uredi

Deo serije o nacizmu
Nacizam
 
Organizacije
Istorija
Ideologija
Rasna ideologija
Konačno rešenje
Nacisti
Nacizam izvan Nemačke
Spiskovi
Srodne teme

Ideologija nacizma zasnovana je na ideji o superiornosti drevne arijske rase, koja je po njima na najvišoj poziciji u rasnoj hijerarhiji. Takođe, smatrali su da germanski narodi u sebi imaju najčistiji arijski gen.[2] Nacistička koncepcija arijske rase iznikla je iz ranijih razmatranja rasnih teoretičara, kao što su Artur de Gobino i Hjuston Stjuart Čemberlen.[3]

 
Adolf Hitler

Nacistički rasni teoretičar Hans Fridrih Karl Ginter smatrao je da evropska rasa ima 5 podtipova: nordijsku, mediteransku, jadransku, alpinsku i istočno-baltičku rasu.[4] Bio je zastupnik nordicizma, odnosno smatrao je da je nordijski podtip rase najviše kotiran u rasnoj hijerarhiji među evropskim rasama.[4] U njegovoj knjizi Rassenkunde des deutschen Volkes („Rasna nauka nemačkog naroda“), Ginter je priznao da je nemački narod sastavljen od svih 5 evropskih podtipova rase, ali je isticao snažan uticaj nordijskog nasleđa među Nemcima.[5] Ginter je verovao da su slovenski narodi deo „istočne rase“, koja je genetski udaljena od Germana i Nordijaca, te je upozoravao na opasnost od mešanja „germanske krvi“ sa slovenskom.[6] Definisao je svaki rasni podtip prema opštem fizičkom izgledu i prema psihološkim kvalitetima, uključujući njihovu „rasnu dušu“ - njihove emocionalne karakteristike i verske poglede, te je navodio detaljne informacije o njihovoj kosi, očima, boji kože i strukturi lica.[5] U knjizi se mogu naći fotografije Nemaca za koje je smatrao da su nordijske rase iz mesta kao što su Baden, Štutgart, Salcburg i Švabija; i fotografije Nemaca za koje je smatrao da su alpinske i mediteranske rase, naročito iz Voralberga (Bavarska) i u regiji Crne Šume u Badenu.[5] Adolf Hitler je pročitao Rassenkunde des deutschen Volkes, što je uticalo na njegovu rasnu politiku i na to da Ginter dobije poziciju profesora na katedri za antropologiju Univerziteta u Jeni 1932. gde je Hitler prisustvovao njegovom inauguralnom predavanju.[7]

Ginter je pravio razliku između Arijevaca i Jevreja, smatrajući da su Jevreji potekli od neevropskih rasa, konkretno od rase koju je nazivao bliskoazijskom rasom (Vorderasiatische Rasse), koja se češće naziva armenoidnom rasom, što je po njegovom viđenju Jevreje činilo fundamentalno različitim i nekompatabilnim sa Nemcima i većinom Evropljana.[8] Ovo povezivanje Jevreja sa armenoidnom rasom su kasnije koristili cionistički Jevreji koji su tvrdili da su Jevreji grupa unutar armenoidnog podtipa.[9] Ginter je tvrdio da je bliskoistočna rasa potekla sa Kavkaza u četvrtom i petom veku p.n.e, te da su se proširili u Anadoliju i Mesopotamiju i potom na zapadnu obalu Mediteranskog mora.[8] Osim što je dodelio Jermenima i Jevrejima bliskoistočne karakteristike, po njegovoj definiciji njihova rasna duša je isticala „trgovački duh” (Handelgeist), i za njih je rekao da su „iskusni trgovci” - termin za koji je Ginter tvrdio da ga je koristio jevrejski rasni teoretičar Samjuel Vajzenberg pri opisu savremenih Jermena, Grka, Iranaca i Jevreja.[10] Ginter je dodao da je bliskoistočni tip sastavljen prvenstveno od komercijalno raspoloženih i veštih trgovaca, tvrdeći da taj tip poseduje snažne psihološke veštine manipulacije koje su im pomagale u trgovini. Smatrao je da ta rasa „nije odgajana za osvajanje i eksploitaciju prirode, već za osvajanje i eksploitaciju ljudi”. [8]

Hitlerov koncept arijske „gospodarske rase” (Herrenvolk) eksplicitno je isključivao veliku većinu Slovena, smatrajući da u sebi imaju opasne jevrejske i azijske uticaje.[11][12] Zbog ovoga je Hitler Slovene proglasio nižom rasom (Untermenschen).[11][13] Izuzetak su bili Sloveni za koje se smatralo da su potekli od germanskih doseljenika, što bi ih činilo pogodnim za germanizaciju, nakon koje bi postali deo arijske nacije.[14] Hitler je opisivao Slovene kao „masu rođenih robova koji osećaju potrebu za gospodarom”.[15] Hitler je tvrdio da se Ženevske konvencije ne mogu primenjivati na Slovene jer su niža rasa, što je značilo da je nemačkim vojnicima tokom Drugog svetskog rata bilo dopušteno da ih ignorišu u interakciji sa slovenskim narodima.[16] Hitler je slovensku rasu nazivao „familijom zečeva”, što je značilo da su inherentno lenji i neorganizovani.[17] Ministar propagande Nacističke Nemačke Jozef Gebels je preko medija propagirao ideju da su Sloveni primitivne životinje, poreklom iz sibirskih tundri, opisujući ih kao „tamni talas prljavštine”.[18][17] Narativ nacista da su Sloveni inferiorna niža rasa je bio deo agende za kreiranje Lebensrauma („životnog prostora”) za Nemce i ostale germanske narode u istočnoj Evropi, koji je započeo tokom Drugog svetskog rata kao deo operacije Generalplan Ost: plan je bio da se milioni Nemaca i ostalih germanskih kolonista presele u osvojene teritorije istočne Evrope, dok bi originalni slovenski naseljenici tih krajeva bili istrebljeni, proterani ili porobljeni.[19] Marionetska vlada Nezavisne Države Hrvatske odbijala je opšte-prihvaćeni konsensuz da su Hrvati primarno slovenski narod, te je tvrdila da su Hrvati zapravo primarno potomci germanskih Gota.[20] Međutim, nacistički režim je nastavljao da Hrvate kategoriše kao „nižu rasu”, iako su bili u savezu.[21] Kako je rat tekao, politika nacističkog režima prema Slovenima se promenila zbog nedostatka vojnika, pa su počeli da dozvoljavaju Slovenima da služe vojsku unutar njenih oružanih snaga na okupiranim teritorijama, iako su smatrani nižom rasom, što je bio pragmatičan potez da se reše problema manjka vojnika.[21]

Ubrzo nakon što su nacisti došli na vlast 1933. godine, doneli su zakon o obnovi profesionalne državne službe po kom su svi državni službenici morali da dostave dokaz njihovog arijskog porekla. Po zakonu su ljudi koji su imali makar jednog jevrejskog pretka drugog stepena (baba ili deda) kategorisani kao „ne-arijevci”.[22] Nemački ministar unutrašnjih poslova Albert Gorter 1933. formulisao je zvaničnu definiciju „arijske rase” za novi zakon, koja je uključivala sve ne-jevrejske Evropljane. Ova definicija je bila neprihvatljiva nacističkom režimu. Međutim, Ahim Gerke je izmenio Gorterovu skicu zakona, klasifikujući ljude koji su bili „plemenski” povezani sa „nemačkom krvlju” kao Arijevce. Nirnberški rasni zakoni 1935. godine su smatrali „rasno prihvatljivim” ljude sa „nemačkom ili srodnom krvlju”. [22]

Hitler je često preispitivao da li su Česi zapravo Arijevci, rekavši u svom govoru za stolom „Dovoljno je da Čeh pusti brkove, pa da svako vidi, po načinu na koji oni padaju, da je njegovo poreklo mongolsko.”[23] Nacistički rasni teoretičari su često postavljali pitanje da li Italijani imaju dovoljno arijske krvi. Iz Hitlerove perspektive, Italijani sa severa zemlje su imali snažno arijsko nasleđe, ali Italijani sa juga nisu. Nacisti su smatrali da je pad Rimskog carstva izazvala činjenica da su Italijani svoju krv zatrovali rasnim mešanjem, tvrdeći da su Italijani time postali „hibridna rasa”, koja je uključivala čak i crne afričke rase. Hitler je čak spomenuo njegov pogled o prisustvu negroidne krvi u mediteranskim narodima tokom njegovog prvog sastanka sa Musolinijem 1934. godine.[24] Definicija „Arijevca” se konstantno menjala do te mere da su nacisti čak preispitivali da li etničke grupe poput Finaca i Mađara treba klasifikovati kao „Arijevce”.[22] Za Mađare su smatrali da su „plemenski udaljeni”, ali ne nužno i „krvno udaljeni”. Tokom 1934. godine, nacisti su objavili pamflet u kom su „Mađare” (koje nisu definisali) proglasili za Arijevce. Naredne godine, članak koji su objavili nacisti je potvrdio da postoje sporovi oko rasnog statusa Mađara.[22] Ovi sporovi su trajali čak do 1943. godine. Hitler je 1942. proglasio Fince „rasno srodnim susednim germanskim narodom”, iako nema dokaza koji bi sugerisali da je ovo zasnovano na rasnoj osnovi.[22]

Ideja o severnom poreklu Arijevaca je bila naročito uticajna u Nemačkoj. Većina ljudi je verovala da su „vedski Arijevci” etnički identični sa Gotima, Vandalima i drugim drevnim germanskim narodima iz perioda Velike seobe naroda (Völkerwanderung). Ova ideja je često bila upletena sa antisemitizmom. Razlikovanje „arijskih“ i „semitskih“ naroda zasnivalo se na pomenutoj lingvističkoj i etničkoj istoriji. Potpuna, veoma spekulativna teorija arijske i antisemitske istorije može se naći u značajnoj knjizi Alfreda Rozenberga, „Mit dvadesetog veka”. Semitski narodi su počeli da se posmatraju kao strano prisustvo među Arijevcima, a na semitske narode se često ukazivalo kao na uzrok promene i uništavanja društvenog poretka i vrednosti koje su dovele do propasti kulture i civilizacije, od strane proto-nacističkih teoretičara kao što su Hjuston Stjuart Čemberlen.

Ove i druge ideje su evoluirale u nacističku upotrebu termina „arijska rasa”, što se odnosi na ono što su oni videli kao superiornu rasu, koju su usko definisali kao identičnu nordijskoj rasi. Nordijsku rasu su pratile druge evropske podrase, isključujući Slovene kao nearijevce. Nacisti su radili na tome da očuvaju rasnu čistotu koristeći eugeniku (uključujući zakone protiv rasnog mešanja, obaveznu sterilizaciju mentalno bolesnih i nedovoljno mentalno razvijenih, streljanje ljudi koji su bili neizlečivo bolesni kao deo programa eutanazije).

 
Propagandni poster iz Nacističke Nemačke koji osuđuje Katoličku crkvu zbog relativno anti-rasističke, filosemitističke retorike.

Hajnrih Himler (Rajhsfirer SS-a), osoba koja je bila zadužena od strane Adolfa Hitlera da implementira Konačno rešenje, odnosno Holokaust,[25] rekao je svom ličnom maseru, Feliksu Kerštenu, da sa sobom uvek nosi kopiju drevnog arijskog spisa, Bhagavadgite, jer mu to pomaže da otkloni krivicu za ono što je radio – osećao se kao da je, poput drevnog ratnika Arđune, jednostavno vršio svoju dužnost bez povezanosti sa svojim postupcima.[26]

Italijanski fašizam i arijanstvo uredi

U govoru u Bolonji 1921. godine, Musolini je izjavio da je „fašizam rođen... iz duboke, trajne potrebe ove naše arijske i mediteranske rase".[24][27] U ovom govoru Musolini je referisao na Italijane kao na mediteransku granu arijske rase, arijske u smislu ljudi indoevropskog jezika i kulture.[24] Italijanski fašizam naglašavao je da je rasa vezana za duhovne i kulturne osnove, i identifikovao je rasnu hijerarhiju zasnovanu na duhovnim i kulturnim faktorima.[24] Iako je italijanski fašizam osnovao svoju koncepciju rase na duhovnim i kulturnim faktorima, Musolini je eksplicitno odbacio ideje da postoje biološki „čiste" rase, iako se biologija još uvek smatrala relevantnim faktorom u rasi.[28]

Italijanski fašizam snažno je odbacio uobičajenu nordijsku koncepciju arijske rase koja idealizuje „čiste” Arijevce kao osobe sa određenim fizičkim karakteristikama koje su definisane kao nordijske, poput plave kose i plavih očiju.[24] Antipatija Musolinija i drugih italijanskih fašista prema nordicizmu bila je zbog postojanja onoga što su smatrali mediteranskim kompleksom inferiornosti koji su tvrdili da su Mediteranci usvojili širenjem takvih teorija od strane nemačkih i anglosaksonskih nordicista koji su Mediterance smatrali rasno degenerisanim i time, po njihovom mišljenju, inferiornim.[24] Musolini je odbio da dopusti da se Italija ponovo vrati ovom kompleksu inferiornosti, početno odbacujući nordicizam. Međutim, tradicionalne nordijske tvrdnje da su Mediteranci degenerisani zbog tamnije boje kože u odnosu na Nordijce već su dugo osporavane u antropologiji putem teorije depigmentacije, koja tvrdi da su svetliji narodi depigmentirani od tamnije kože. Ova teorija kasnije je postala široko prihvaćeni stav u antropologiji.[29] Antropolog Karlton Stivens Kun u svom delu „Rase Evrope" (1939) pristao je na teoriju depigmentacije, koja tvrdi da je svetlosmeđa koža nordijske rase rezultat depigmentacije od njihovih predaka mediteranske rase.[30]

U ranim 1930-im, s dolaskom na vlast Nacističke partije u Nemačkoj i sa diktatorom Adolfom Hitlerom koji je naglasio nordijsku koncepciju arijske rase, došlo je do jakih tenzija između fašista i nacista po pitanju rase. Tokom 1934. godine, nakon što su austrijski nacisti ubili austrijskog kancelara Engelberta Dolfusa, saveznika Italije, Musolini je postao besan i odgovorio je ljutitom osudom nacizma. Musolini je odbacio nordicizam nacista, tvrdeći da je naglašavanje „germanske nordijske rase" od strane nacista apsurdno, govoreći „germanska rasa ne postoji. ... Ponavljamo. Ne postoji. To kažu naučnici. To kaže Hitler."[24] Činjenica da Nemci nisu bili čisto nordijski doista je priznata od strane istaknutog nacističkog rasnog teoretičara Hansa F. K. Gintera u njegovoj knjizi „Rase Nemačkog naroda" (1922), gde je Ginter priznao Nemce kao sastavljene od pet arijskih podtipova rasa: nordijski, mediteranski, dinarski, alpski i istočnobaltički, tvrdeći da su Nordijci najviši u rasnoj hijerarhiji od pet podtipova.[5]

Do 1936. godine, tenzije između fašističke Italije i nacističke Nemačke smanjene su, a odnosi postali su više prijateljski. Tokom 1936. godine, Musolini je odlučio da pokrene rasni program u Italiji i bio je zainteresovan za rasne studije koje je sprovodio Đulio Kogni.[24] Kogni je bio nordicista, ali nije izjednačavao nordijski identitet sa germanskim identitetom, što su obično činili nemački nordicisti.[24] Kogni je putovao u Nemačku gde je bio impresioniran nacističkom rasnom teorijom i pokušao je stvoriti svoju verziju rasne teorije. Jedanaestog septembra 1936. godine, Kogni je poslao Musoliniju primerak svoje novoobjavljene knjige „Rasizam” (1936). Kogni je proglasio rasno srodstvo mediteranske i nordijske podvrste arijske rase i tvrdio je da je mešavina nordijskih Arijevaca i mediteranskih Arijevaca u Italiji proizvela superiornu sintezu arijskih Italijana.[24] Kogni je obradio pitanje rasnih razlika između severnih i južnih Italijana, tvrdeći da su južni Italijani mešavina arijskih i nearijskih rasa, što je, po njegovom mišljenju, najverovatnije bilo zbog unutrašnjeg mešanja njih i azijskih naroda u rimsko doba i kasnijih arapskih invazija.[24] Kao takav, Kogni je smatrao južne italijanske Mediterance zagađenim orijentalnim tendencijama. Kasnije je promenio mišljenje i tvrdio da su Nordijci i južni Italijani blisko povezane grupe, kako rasno tako i duhovno. Njegovo mišljenje bilo je da su oni generalno odgovorni za ono što je najbolje u evropskoj civilizaciji. U početku Musolini nije bio impresioniran Kognijevim radom, međutim Kognijeve ideje su ušle u zvaničnu fašističku rasnu politiku nekoliko godina kasnije.[24]

Godine 1938. Musolini se zabrinuo da ako italijanski fašizam ne prepozna nordijsko nasleđe unutar Italijana, da će se mediteranski kompleks inferiornosti vratiti u italijansko društvo.[24] Stoga je leta 1938. godine, fašistička vlada zvanično priznala Italijane kao nosioce nordijskog nasleđa i kao potomke nordijsko-mediteranskog porekla. Na sastanku sa članovima PNF-a u junu 1938. godine, Musolini je sebe identifikovao kao Nordijca i proglasio je da će prethodna politika fokusa na mediteranizam biti zamenjena fokusom na arijanstvo.[24]

Fašistički režim započeo je izdavanje rasističkog časopisa „La Difesa della Razza” 1938. godine.[24] Nordijski rasni teoretičar Guido Landra igrao je važnu ulogu u ranim radovima La Difesa, i objavio je Manifest rasnih naučnika u časopisu 1938. godine.[24] Manifest je dobio značajnu kritiku, uključujući njegovo tvrđenje da su Italijani „čista rasa", jer je smatran apsurdnim. La Difesa je objavila i druge teorije koje opisuju dugoročni nordijski arijski element među Italijanima, poput teorije da su u bakarno doba nordijski Arijevci stigli u Italiju.[24] Mnogi od pisaca su prihvatili tradicionalnu nordijsku tvrdnju da je pad i propast Rimskog carstva bila posledica dolaska semitskih imigranata. Pisci La Difesa bili su podeljeni u svojim tvrdnjama koje opisuju kako su se Italijani izbavili od semitskog uticaja.[24]

Nordijski pravac fašističke rasne politike izazvan je 1938. godine ponovnim usponom mediteranskog faktora u PNF-u.[24] Do 1939. godine, zagovaranje nativističke rasne teorije mediteranskih predstavnika odbacivalo je pripisivanje dostignuća italijanskog naroda nordijskim narodima. Ova nativistička rasna politika bila je prominentno promovisana od strane Uga Relinija.[24] Relini je odbacio ideju masovnih invazija Italije od strane nordijskih Arijevaca u bakarnom dobu, tvrdeći da su Italijani autohtoni narod kao potomci kromanjonaca. Relini je tvrdio da su mediteranski i nordijski narodi pristigli kasnije i mirno se mešali u malim brojevima sa autohtonim italijanskim stanovništvom.[24]

Godine 1941. mediteranisti PNF-a, putem uticaja Đakoma Ačerba, predstavili su sveobuhvatnu definiciju italijanske rase.[24] Međutim, ovi napori bili su izazvani Musolinijevim podržavanjem nordijskih figura imenovanjem odanog duhovnog nordiciste Alberta Lučinija za šefa Kancelarije za rasnu politiku Italije u maju 1941. godine, kao i interesovanjem Musolinija za duhovni nordicizam Julijusa Evole krajem 1941. godine.[24] Ačerbo i mediteranisti u njegovom Visokom savetu za demografiju i rasu nastojali su da režim ponovo podrži mediteranizam, temeljno osuđujući pro-nordijski Manifest rasnih naučnika.[24] Savet je priznao Arijevce kao lingvističku grupu i osudio je Manifest zbog negiranja uticaja pre-arijske civilizacije na modernu Italiju, tvrdeći da Manifest „predstavlja neopravdanu i nedokazivu negaciju antropoloških, etnoloških i arheoloških otkrića koja su se desila i dešavaju se u našoj zemlji".[24] Nadalje, Savet je osudio Manifest zbog „implicitnog" pripisivanja zasluga germanskih osvajača Italije pod maskom Langobarda za „formiranje uticaja na italijansku rasu u neproporcionalnom stepenu u odnosu na broj osvajača i njihovu biološku prevlast".[24] Savet je tvrdio da očigledna superiornost drevnih Grka i Rimljana u poređenju sa drevnim germanskim plemenima čini nezamislivim da italijanska kultura duguje prema drevnim arijskim Nemcima. Savet je osudio nordijski stav Manifesta prema kom je Mediterance gledao kao „robove”, smatrajući da Manifest predstavlja „odbacivanje cele italijanske civilizacije”.[24]

Neonacizam i arijanstvo uredi

 
Sunčev točak je korišćen od strane nekih neonacista kao simbol arijske rase.

Nakon vojnog poraza nacističke Nemačke od strane saveznika, neki neonacisti su smislili inkluzivnije definicije pojma „Arijevac”, tvrdeći da su ljudi iz zapadne Evrope najbliži potomci drevnih Arijevaca, dok su nordijski i germanski narodi „rasno najčistiji”.[31]

Prema Nikolasu Gudrik-Klarku, mnogi neonacisti žele da osnuju autokratsku državu nalik na nacističku Nemačku koja bi se zvala Zapadno carstvo. Veruje se da bi ovakva država mogla da održi svetsku dominaciju kombinujući nuklearni arsenal četiri veće arijevske svetske sile, Sjedinjenih Američkih Država, Ujedinjenog Kraljevstva, Francuske i Rusije pod jednu vojnu komandu.[31]

Ovakvu državu bi predvodila ličnost nalik Fireru, po imenu Vindeks, i obuhvatila bi sve teritorije nastanjene „Arijevcima”. Samo ljudi arijevske rase bi bili punopravni građani te države. „Zapadno carstvo” bi imalo dinamičan program istraživanja svemira, nakon čega bi genetičkim inženjeringom kreirali super-rasu nazvanu Homo Galactica. Koncept „Zapadnog carstva”, kakav je prikazan u prethodne tri rečenice, zasnovan je na originalnom konceptu „Carstva”, datog u knjizi Frensisa Parker-Jokija "Imperium: The Philosophy of History and Politics", iz 1947. godine, a dalje ažuriranog i proširenog ranih 1990-ih godina u pamfletima koje je objavio Dejvid Majat.[31][32]

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ de Lapouge, Georges Vacher (1899-11). „Old and New Aspects of the Aryan Question”. American Journal of Sociology (na jeziku: engleski). 5 (3): 329—346. ISSN 0002-9602. doi:10.1086/210895.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |date= (pomoć)
  2. ^ Horton, C. (2007-06-01). „BRUCE BAUM. The Rise and Fall of the Caucasian Race: A Political History of Racial Identity. New York: New York University Press. 2006. Pp. x, 342. $45.00”. The American Historical Review. 112 (3): 814—814. ISSN 0002-8762. doi:10.1086/ahr.112.3.814. 
  3. ^ Yenne, Bill (2010). Hitler's master of the dark arts: Himmler's Black Knights and the occult origins of the SS. Minneapolis, Minn: Zenith Press. ISBN 978-0-7603-3778-3. 
  4. ^ a b Horton, C. (2007-06-01). „BRUCE BAUM. The Rise and Fall of the Caucasian Race: A Political History of Racial Identity. New York: New York University Press. 2006. Pp. x, 342. $45.00”. The American Historical Review. 112 (3): 814—814. ISSN 0002-8762. doi:10.1086/ahr.112.3.814. 
  5. ^ a b v g Stier, O. B. (2010-12-01). „Picture Imperfect: Photography and Eugenics, 1870-1940, Anne Maxwell (Brighton, UK: Sussex Academic Press, 2008), 286 pp., cloth $79.50, pbk. $45.00”. Holocaust and Genocide Studies. 24 (3): 476—479. ISSN 8756-6583. doi:10.1093/hgs/dcq061. 
  6. ^ Hund, Wulf D. (2017), Rassen© made in Germany, J.B. Metzler, str. 79—96, ISBN 978-3-476-04499-0, Pristupljeno 2024-04-28 
  7. ^ Cornwell, John (2004-09-28). Hitler's Scientists: Science, War, and the Devil's Pact (na jeziku: engleski). Penguin. ISBN 978-1-101-64015-9. 
  8. ^ a b v Watson, Robert Jay (2008-02-13). „A Review of Studying the Jew: Scholarly Antisemitism in Nazi Germany by Alan E. Steinweis. Cambridge: Harvard University Press, 2006. 160p.”. AmeriQuests. 5 (1). ISSN 1553-4316. doi:10.15695/amqst.v5i1.122. 
  9. ^ Hart, Mitchell B., ur. (2011-12-13). Jews and Race. Brandeis University Press. ISBN 978-1-61168-030-0. 
  10. ^ Watson, Robert Jay (2008-02-13). „A Review of Studying the Jew: Scholarly Antisemitism in Nazi Germany by Alan E. Steinweis. Cambridge: Harvard University Press, 2006. 160p.”. AmeriQuests. 5 (1). ISSN 1553-4316. doi:10.15695/amqst.v5i1.122. 
  11. ^ a b Longerich, Peter (2010). Holocaust: the nazi persecution and murder of the Jews. Oxford: Oxford university press. ISBN 978-0-19-280436-5. 
  12. ^ Mineau, André (2004-01-01). Operation Barbarossa. BRILL. ISBN 978-90-04-49466-4. 
  13. ^ Thorne, Steve (2006-04-12). „The Language of War”. doi:10.4324/9780203006597. 
  14. ^ Roseman, M. (2006-12-01). „WENDY LOWER. Nazi Empire-Building and the Holocaust in Ukraine. Chapel Hill: University of North Carolina Press. 2005. Pp. xviii, 307. $49.95”. The American Historical Review. 111 (5): 1627—1628. ISSN 0002-8762. doi:10.1086/ahr.111.5.1627. 
  15. ^ Perry, Marvin (2012). Western Civilization: A Brief History. Cengage Learning. str. 468. 
  16. ^ Nelson, Anne (2023). „Red Orchestra”. doi:10.5040/9781350322424. 
  17. ^ a b Downing, David (2010). Sealing Their Fate: The Twenty Two Days That Decided World War II. Read How You Want. str. 48. 
  18. ^ Frucht, Richard C., ur. (2005). Eastern Europe: an introduction to the people, lands, and culture / edited by Richard Frucht. Santa Barbara, Calif: ABC-CLIO. ISBN 978-1-57607-800-6. 
  19. ^ Bendersky, Joseph (2007). A concise history of Nazi Germany. Plymouth, England, UK: Rowman & Littlefield Publishers Inc. str. 161—2. 
  20. ^ Block, John M. (1974-08). „Hitler's War Aims: Vol. II, The Establishment of the New Order”. History: Reviews of New Books. 2 (9): 229—229. ISSN 0361-2759. doi:10.1080/03612759.1974.9946502.  Proverite vrednost paramet(a)ra za datum: |date= (pomoć)
  21. ^ a b Davies, Norman (2008). Europe at War 1939–1945: No Simple Victory. Pan Macmillan. str. 167, 209. 
  22. ^ a b v g d Ehrenreich, Eric. The Nazi Ancestral Proof: Genealogy, Racial Science, and the Final Solution. Bloomington, Indiana, USA: Indiana University Press. str. 10. 
  23. ^ Hitler, Adolf. Hitler's Table Talk, 1941-1944: Secret Conversations. Enigma Books. ISBN 978-1-929631-66-7. 
  24. ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t ć u f h c Gillette, Aaron (2012). Racial Theories in Fascist Italy. Routledge. ISBN 978-1-134-52706-9. 
  25. ^ Evans, Richard (2008). The Third Reich at War. Penguin. 
  26. ^ Padfield, Peter (1990). Himmler. New York: Henry Holt. 
  27. ^ Neocleous, Mark (1997). Fascism. Minneapolis, Minnesota, USA: University of Minnesota Press. str. 35. 
  28. ^ Sluga, Glenda (2001). The Problem of Trieste and the Italo-Yugoslav Border: Difference, Identity, and Sovereignty in Twentieth-Century. SUNY Press. str. 52. 
  29. ^ Ertl, Alan (2008). Toward an Understanding of Europe:A Political Economic Précis of Continental Integration. Boca Raton, Florida, USA: Universal Publishers. 
  30. ^ Jacobs, Melville; Stern, Bernhard Joseph (1963). General anthropology. Barnes & Noble. 
  31. ^ a b v Goodrick-Clarke, Nicholas (2002). Black Sun: Aryan Cults, Esoteric Nazism, and The Politics of Identity. New York: N.Y. University Press. 
  32. ^ Clarke, John (2010-02-28). „Space Exploration: An Expression of the Aryan Soul”. National Vanguard magazine. Issue 130. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Корисник:Ivanazetetika/песак&oldid=27777775”