Кошутица
Košutica (lat. Fritillaria meleagris) je višegodišnja biljka iz familije Liliaceae. Rod Fritillaria je dobio ime po kutiji za kockice iz rimskog perioda (lat. fritillus), najverovatnije zbog šara na cvetovima vrste Fritillaria meleagris.[2] Ovaj rod obuhvata vrste umerene zone, dok je u flori Srbije zabeleženo pet vrsta.[3]
| Košutica | |
|---|---|
| |
| Fritillaria meleagris L. | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Tip: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Potporodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | F. meleagris
|
| Binomno ime | |
| Fritillaria meleagris | |
| Sinonimi[1] | |
| |
Opis vrste
urediKošutica je zeljasta, lukovičasta biljka. Lukovica je dužine 7-18 mm i obmotana je tunikom. Biljka je visoka obično 15-30 cm, a listovi su većinom naizmenični, malobrojni, dugi 8-13 cm i široki 3-8 mm. Cvet je dug 3-4 cm i širok 2.5-3 cm, a listići perijanta imaju karakteristične četvorougaone šare koje se naizmenično smenjuju. Boja cveta je najčešće purpurnomrka sa svetlijim šarama. Prašnici su kraći od perijanta, a tučak je valjkast i dug 7-10 mm. Plod je čaura, loptastog oblika, sa drškom. Seme je spljošteno. Cveta u aprilu i maju.[3]
Rasprostranjenje u Republici Srbiji
urediKošutica u Republici Srbiji nastanjuje nizijska područja i doline velikih reka, a javlja se često na zaberenim livadama i u hrastovim šumama.[3][4]
Ugroženost i zaštita vrste
urediSmatra se da se rasprostranjenje ove biljke u Srbiji smanjuje, a brojnost populacija opada. Košutica naseljava staništa koja zavise od vodostaja velikih reka, te je veliko variranje u vodostaju reka glavni razlog smanjenja populacija ove vrste. U Srbiji ima status zaštićene biljne vrste.[4][5]
Galerija
uredi-
Košutica -
Zatvoreni cvet košutice -
Otvoreni cvet košutice -
Cvet košutice sa prepoznatljivim šarama
Reference
uredi- ^ |https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:535213-1 | Pristupljeno = 14.10.2023.
- ^ https://www.merriam-webster.com/dictionary/fritillaria
- ^ a b v Josifović, M. (1975). Flora SR Srbije 7. Beograd: Srpska akademija nauka i umetnosti. str. 528-530.
- ^ a b Tomović, G.; Vukojičić, S.; Niketić, M.; Zlatković, B.; Stevanović, V. (2007). „Fritillaria (Liliaceae) in Serbia: distribution, habitats and some taxonomic notes”. Phytologia Balcanica 13(3): 359—370.
- ^ Pravilnik o proglašenju i zaštiti strogo zaštićenih i zaštićenih divljih vrsta biljaka, životinja i gljiva: https://www.pravno-informacioni-sistem.rs/SlGlasnikPortal/eli/rep/sgrs/ministarstva/pravilnik/2010/5/3/reg
Spoljašnje veze
uredi