Manastir Miljkovo

објекат и непокретно културно добро у Поморавском управном округу, Србија

Miljkov manastir ili ranije poznat kao manastir Bukovica (do 18. veka), se nalazi u ataru sela Gložane u opštini Svilajnac, na desnoj obali reke Velike Morave, pripada Eparhiji braničevskoj Srpske pravoslavne crkve.[1]

Miljkov manastir
Opšte informacije
MestoGložane
OpštinaSvilajnac
Država Srbija
Vreme nastanka14. vek
Tip kulturnog dobraSpomenik kulture
VlasnikUpravnik igumanija Anastasija Simeonović
Nadležna ustanova za zaštituZavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac
www.zaprokul.org.rs/LKP/Kragujevac/zavod_za_zastitu_spomenika_kulture.html
Ikona Bogorodice

Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.

Istorija

uredi

Prvi pisani dokument o manastiru Bukovica datira iz 1374. godine. Te godine knez Lazar svojom Hrisovuljom daruje metohe manastiru Ravanici. Između ostalih se pominje i „Bukovica Brod na Gložanah na Moravi“. Ima istorijskih podataka koji govore da je u manastiru Bukovica oko 1420. radila prepisivačka škola.[2]

U 16. i 17. veku, u vreme turske vladavine nama podataka o manastiru, dok je u vreme austrijske okupacije Srbije, na geografskoj karti je ucrtan manastir Bukovica, a pretpostavlja se da je ponovnom okupacijom od Turske manastir porušen i spaljen.

Godine 1787. manastir obnavlja Miljko Tomić, trgovac iz Gložana, po kome dobija sadašnje ime - Miljkov Manastir.[3] Miljko je u starijim godinama živeo i umro u manastiru i sahranjen u porti. Od 1787. preko Miljkovog manastira održavana je veza sa ustanicima Koče Anđelkovića (Kočina krajina).

Starešine manastira

uredi
  • Melentije Ristić (prva polovina početka 1800ih)
  • Filimon Todorović, jeremonah manastira (1818-1823)
  • Konstantin, jeremonah manastira (druga polovina početka 1800ih/srednje 1800e)
  • Mihajlo, jeremonah manastira (druga polovina početka 1800ih/srednje 1800e)
  • Hadži Pantelejmon, iguman manastira (1856-1869)
  • Pretpostavljeno u nekim izvorima: Melentije, namesnik manastira (1869)
  • Timotije, jeremonah manastira (kraj 1860ih/početak 1870ih)
  • Grigorije, jeremonah manastira (kraj 1860ih/početak 1870ih)
  • Hrisant, iguman manastira (1872)
  • Filaret Petrović, namesnik manastira (1876) iguman manastira (1878)
  • Julijan, jeremonah manastira (1870ih/1880ih)
  • Evgenije, jeremonah manastira (1870ih/1880ih)
  • Mojsije, jeremonah manastira (1870ih/1880ih)
  • Evstratije, jeremonah manastira (1870ih/1880ih)
  • Gavrilo Popović, paroh gložanski (oko 1883)
  • Isaija, namesnik manastira (1886)
  • Pavle Orlović, jeremonah manastira (kraj 1800ih/početak 1900ih)
  • Sava Ratković. iguman manastira (1905-1908)
  • Metodije Milovanović, iguman manastira (1908-1911/12)
  • Teodosije, iguman manastira (1912-1921)
  • Amfilohije Bedričić, jeremonah manastira (1921-1923)
  • Pajsije Popović, jeremonah manastira (1923-1923)
  • Miron Janković, arhimandrit manastira (1923-1925)
  • Teodosije Valaamski, jeremonah manastira (1925-1926)

Obnova

uredi

Resavski knez Petar Erčić - Jakovljević je 1793. na osnovu turskog fermana izabran za Vrhovnog kneza 12 srpskih nahija i počinje obnovu manastira spaljenog posle propasti Kočine krajine. Krajem 18. veka dolazi iz Lapova sveštenik Miljko Ristić i delotvorno nastavlja sa započetom obnovom. Obnavlja se rad manastirske škole za opismenjavanje i obrazovanje budućih popova, pisara, učitelja. Ovde je školu nešto ranije - 1780-85. pohađao kao mladić kasniji vojvoda Stevan Sinđelić. U periodu priprema za podizanje ustanka, Miljkov manastir postaje mesto okupljanja resavskih i šumadijskih ustanika.

Prvi srpski ustanak

uredi

Godine 1803. u manastiru se sastaju nahijske starešine i za vođu biraju kneza Petra Dobrnjca, ali on to odbija. Godine 1808. u znak zahvalnosti manastir dobija od Karađorđa zvono na kome je pisalo 'Liveno za vlade Verhovnog vožda naroda serbskog Georgija Petroviča'. Zvono je 1830. skinuto, odneto u Kragujevac i prvo zazvonilo u slobodnoj Srbiji. Kasnije je poslato u Ravanicu, a od kneza Miloša manastir dobija novo zvono.

Slomom Prvog srpskog ustanka manastir je za odmazdu spaljen i opljačkan. Oko 1820. je delimično obnovljen i nastavlja sa duhovnim radom.

Novija prošlost

uredi

Godine 1926. u manastir su došli ruski emigranti - monasi na čelu sa jeromonahom Amvrosijem Kurganovim, do sada najobrazovanijim duhovnikom u istoriji manastira koji je puno doprineo u obnovi manastira. Žudeći za Bogom zbog prognoziranih 5 godina ostatka života, Tomislav Štrbulović je upoznao arhimandrita Amvrosija koji je dosta uticao na njega, potonjeg svetog Tadeja Vitovničkog.

Godine 1952. manastir je pretvoren u ženski opštežiteljni, a od dolaska igumanije Doroteje Bojković 1963. počinje procvat manastira. 1968. završen je konak sa južne strane, a 1996. sa jugoistočne - bliže crkvi. Obližnji Manastir Dobreš, koji je proglašen za metoh Miljkovog manastira, u obnovi je od 2003. godine

Manastirska slava je Vavedenje presvete Bogorodice (4. decembar) a tradicionalno se održava proslava Sv. Preobraženja Gospodnjeg (19. avgust) kao zavetina nekadašnjeg naselja u blizini manastira i opštenarodni sabor.

Galerija

uredi

Vidi još

uredi

Izvori

uredi
  1. ^ „Manastir Miljkovo - manastir eparhije braničevske”. Arhivirano iz originala 28. 11. 2010. g. Pristupljeno 01. 03. 2011. 
  2. ^ O manastiru na sajtu Manastiri-crkve
  3. ^ „Manastir Miljkovo na sajtu 381info.com”. Arhivirano iz originala 05. 03. 2011. g. Pristupljeno 01. 03. 2011. 
  4. ^ "Politika", 12. avg. 1936, str. 11

Spoljašnje veze

uredi