Manastir Uspenje Presvete Bogorodice (Kablar)
Manastir Uspenje je najmlađi od deset svetinja u klisuri između Ovčara i Kablara iz grupe Ovčarsko-kablarskih manastira, pripada Eparhiji žičkoj Srpske pravoslavne crkve.[1][2]
| Manastir Uspenje Presvete Bogorodice | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Jurisdikcija | Eparhija žička |
| Osnivanje | 14. vek. |
| Mesto | Čačak |
| Država |  Srbija |
Prošlost manastira uredi
U ovčarsko-kablarskoj klisuri poznatoj i kao Srpska Sveta gora, na uzvišenju iznad manastira Jovanje, na Jovanjskom brdu, nalazi se manastir Uspenje (Kablarsko), koji je vidljiv sa svih strana klisure. U turskim izvorima pominje se 1536. godine. Kada je Vuk Karadžić posetio klisuru 1820. godine, zabeležio je tadašnje stanje ostatka kule na uzvišenju i predanje koje je vezano za ovaj objekat:
- „Više manastira na brijegu imaju zidine od nekakve kule, koju sad zovu Gradina i pripovjeda se, da je Jovanje nekada bilo lavra, iz koje se zapovjedalo i sudilo svima ostalim manastirima oko Kablara i Ovčara, a na ovoj kuli da im je bila opšta zvonara, pod zvonarom pisarnica (gde su knjige pisate), a pod pisarnicom tavnica“.
Manastir Uspenje je obnovio episkop žički Nikolaj Velimirović pred Drugi svetski rat.
Crkva Uspenja Bogorodice sagrađena 1939. godine po ugledu na srednjovekovne zadužbine visokih crkvenih dostojanstvenika Ohrida, hramove Svetih Konstantina i Jelene, Bogorodice i Nikole Bolničkog. Vladika Nikolaj je želeo da na uzvišenju iznad manastira Jovanja sagradi grobnicu sebi i potonjim žičkim episkopima.[3] Objektat je jednobrodna građevina, bez kubeta, sa poprečnim naosom, južnim paraklisom i tremom na zapadnoj strani. U njegovoj unutrašnjosti ruski akademski slikar Ivan Meljnikov obogatio je oltarsku pregradu ikonama naslikanim u duhu vekovima negovane srpske ikonopisne tradicije.
Gotovo pola veka stajala je prazna i zapustela kao metoh Jovanjskog manastira koji je u istom tom vremenu porušen, potopljen i na novom mestu iznova sagrađen. Besputnoj bogomolji na Kulini na kraju XX veka stigli su poklonici i dobrotvori da spreče njeno dalje propadanje i udahnu život. Trudom i sredstvima Miloša Velimirovića iz Čačka obnovljen je hram, izgrađen put i podignute prve građevine za potrebe budućeg manastira. Dolaskom monahinje Naume na mesto nastojateljice 2003. godine, uz svesrdnu pomoć naroda, nastavljeni su radovi na crkvi, monaškom konaku i uređenju manastirske porte. Velikom i temeljnom obnovom i osvećenjem koje je 2005. godine obavio episkop žički Hrizostom, novi manastir na drevnom monaškom staništu oživela su bogosluženja, molitve vernika i poslušanja monahinja.
Osobenosti crkve uredi
Manastirska crkva ima nekoliko osobenosti koje se retko viđaju u drugim srpskim pravoslavnim crkvama. Crkva manastira Uspenja ima veoma mali broj prozora uskog pravougaonog oblika, bez ikakvih ukrasa. Crkva nikada nije bila živopisana. U manastirskom hramu zapravo postoje dve crkve koje imaju, jednu, zajedničku pripratu. Levi deo hrama posvećen je Uspenju Presvete Bogorodice, a desni Sedmorici efeskih mučenika.
Slava manastira uredi
Manastirska slava je Uspenje Presvete Bogorodice — Velika Gospojina, koja se praznuje 28. avgusta (15. avgusta po pravoslavnom kalendaru)
Manastir Uspenje (Kablarsko) je ženski manastir. Sveta Liturgija se služi svake subote, nedelje i praznikom sa početkom u 8 časova.
Galerija uredi
-
Manastirska crkva -
Unutrašnjost crkve -
Ikonostas -
Deo kule Gradina -
Krst na kuli Gradini -
Manastir Uspenje -
Rozeta na ulaznoj kapiji -
Glavni ulaz u manastirski kompleks
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ „Manastir Uspenje”:Ovčarsko-kablarska klisura/Zorica Zlatić-Ivković, Ovčar Banja:Manastir Uspenja presvete Bogorodice, 2008(Čačak:Novi dani). ISBN 978-86-911759-0-0.
- ^ „Manastir Uspenje”. Avanturista (na jeziku: engleski). 2020-09-22. Arhivirano iz originala 30. 01. 2023. g. Pristupljeno 2023-01-30.
- ^ „Kroz Srpsku Svetu goru”:Ovčarsko-kablarski manastiri/priredila Gordana Petković, Čačak:Grafika Jureš. 2002. ISBN 978-86-83575-09-1. str. 22.
Spoljašnje veze uredi
- Uspenje (manastiri)
- Politika:Zlatna slova rasuta svetom
- [1]
- [2]
- [3] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. mart 2017)
