Marija Temrjukovna
Marija Temrjukovna (rus. Мари́я Темрюко́вна, oko 1544 — Aleksandrovskaja sloboda, 1. septembar 1569) bila je čerkezijska (kirkazijska) kneginja i druga supruga Ivana IV Groznog, cara Ruskog carstva.
Marija Temrjukovna | |
|---|---|
 Mariju vode na vjenčanje, iz Ruskih hronika | |
| Puno ime | Marija Temrjukovna |
| Datum rođenja | 1544. |
| Mesto rođenja | Kabarda,  Rusko carstvo |
| Datum smrti | 1. septembar 1569. (24/25 god.) |
| Mesto smrti | Aleksandrovskaja sloboda, danas Aleksandrov, Rusko carstvo |
| Supružnik | Ivan IV Grozni |
| Roditelji | Temryuk |
Biografija uredi
Marija je rođena kao ćerka vladara Kabardije Temrjuka, pod imenom Ajdar Temrjuku bin Gueščene, poznata i kao kneginja Kučenej.
Nakon smrti prve supruge, ruski car Ivan IV Grozni je u društvu Ajdarinog oca Temrjuka u Moskvi upoznao ovu kneginju. Prema ruskom narodnom predanju, Ivanova prva supruga (Anastasija Romanovna) je, na samrti, upozorila Ivana da ne uzima suprugu paganske religije. Ivan je bio toliko pogođen Marijinom ljepotom, da je odlučio odmah da se oženi. Brak je zaključen četiri dana pre 31. Ivanovog rođendana, 21. avgusta 1561. godine. Uz čin vjenčanja obavljeno je i krštenje nove ruske carice gdje je dobila novo hrišćansko ime, Marija.[1][2]
Mnogi istoričari se slažu da je Ivan ubrzo zažalio zbog odluke da se oženi, a razlog je bio što je njegova nova žena smatrana nepismenom i osvetoljubivom. Ona nikada nije bila u potpunosti integrisana u moskovski način života, te je tretirana kao siromašna maćeha Ivanovim sinovima Ivanu i Fjodoru.[3] Marija je 21. marta 1563. rodila sina Vasilija, koji je ime dobio po njenom tastu, Ivanovom ocu Vasiliju, a koji 3. maja iste godine preminuo. Generalno, prema Mariji najveća mržnja je dolazila od njene dvorske svite, jer su vjerovali da se ona ponaša izvještačeno i prečesto manipuliše ljudima. Neki istoričari[4] smatraju da je upravo ona podstakla svog muža da formira opričnike.
Umrla je 1. septembra 1569. godine u 25. godini života. Ivanovi neprijatelji su špekulisali da je carica otrovana po njegovom nalogu, što je sam car kasnije više puta demantovao.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Tarlanov Z. K. Geroi i эpičeskaя geografiя bыlin i Kalevalы. Petrozavodsk, 2002
- ^ „Imennik russkih bыlin v zapisi A. F. Gilьferdinga, sostavlennый prof. Z. K. Tarlanovыm”. Arhivirano iz originala 23. 04. 2014. g. Pristupljeno 06. 11. 2017.
- ^ Povestь o ženitьbe Ivana Groznogo na Marii Temrюkovne
- ^ A. P. Pavlov and Maureen Perrie (2003). "Ivan the Terrible". Pearson Education. str. 116—7.
Literatura uredi
- A. P. Pavlov and Maureen Perrie (2003). "Ivan the Terrible". Pearson Education. str. 116—7.