Megalopolis

Megalopolis (od grč. megas, genitiv megalu - veliki i polis - grad) je urbanizovana zona nadaglomeracionog nivoa, koja obuhvata nekoliko velikih gradova. Ovaj termin je u naučnu upotrebu uveo Žan Gotman 1961. godine, a koncept je razvio Konstantinos Doksijadis 1968. godine. U poređenju sa gradskom aglomeracijom megalopolis ima niz karakterističnih odlika među kojima možemo izdvojiti sledeće:

veličina teritorije - po površini megalopolis prevazilazi svaku aglomeraciju
demografski potencijal - Žan Gotman je ukazivao da pravi megalopolis mora imati najmanje 25 miliona ljudi
morfološka struktura - megalopolis predstavlja arealno-linearnu tvorevinu u vidu niza gradova
prostorna struktura - gustina naseljenosti je neravnomerna i postoji više jezgra koncentracije ljudi i aktivnosti

U svetu na početku dvadeset i prvog veka može se izdvojiti 15 megalopolisa koji su u potpunosti formirani ili su u nastajanju:

Bosvaš (Baltimor, Filadelfija, Njujork, Boston, Vašington)- u SAD
Čipits (Detroit, Čikago, Klivlend, Pitsburg) - u SAD
San-San (San Francisko, Los Anđeles, San Dijego) - SAD
Tokaido (Jokohama, Kavasaki, Tokio, Kjoto, Osaka, Nagoja) - u Japanu
engleski (London, Birmingem, Mančester, Liverpul) - u Velikoj Britaniji
rajnski (Randštad, Rur) - u Holandiji i Nemačkoj
Sao-Rio (Sao Paulo, Rio de Žaneiro) - u Brazilu
laplatski (Buenos Ajres, La Plata) - u Argentini
Vizagmahangar (Daka, Kulna, Kalkuta, Asansol) - u Bangladešu i Indiji
Džaban (Džakarta, Bandung) - u Indoneziji
Pektjen (Peking, Tjencin) - u Kini
Šenčen (Šangaj, Nanking, Čengčou) - u Kini
Kvansjan (Kanton, Šendžen, Hongkong) - u Kini
nigerijski (Lagos, Ibadan) - u Nigeriji
nilski (Kairo, Aleksandrija) - u Egiptu

Literatura uredi

Žan Gotman, Megalopolis, The Urbanized Northeastern Seaboard of the United States, The MIT Press, 1961. (jezik: engleski)
Doksijadis Konstantinos, Ekistics: An Introduction to the Science of Human Settlements, Oxford University Press, 1968. (jezik: engleski)
Stamenković Srboljub, Geografija naselja, Prirodno-matematički fakultet u Beogradu, 1992.
Grčić Mirko, Sluka Nikolaj, Globalni gradovi, Geografski Fakultet u Beogradu i Geografski fakultet u Moskvi, 2006.