Miloš Mališić
Miloš Mališić (Pešca, kod Berana, 1909 — Berane, 18. jul 1941) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| miloš mališić | |
|---|---|
 Miloš Mališić | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1909. |
| Mesto rođenja | Pešca, kod Berana, Kraljevina Crna Gora |
| Datum smrti | 18. jul 1941. (31/32 god.) |
| Mesto smrti | Berane, ND Crna Gora |
| Profesija | student prava |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1937. |
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 27. novembra 1953. |
Biografija
urediRođen je 1909. godine u selu Pešca, kod Berana. Potiče iz zemljoradničke porodice. Njegov otac Milić poginuo je 1912. godine u borbama za oslobođenje od Turaka. Upornošću njegove majke i uz pomoć rođaka, posle osnovne škole, završio je gimnaziju u Beranama, a potom je studirao na Pravnom fakultetu u Beogradu.[1]
Tokom studija, priključio se studentskom revolucionarnom pokretu na Beogradskom univerzitetu i učestvovao je u svim akcijama studenata, koje je organizovala KPJ. Pored Univerziteta, od 1935. godine je politički delovao i u svom rodnom kraju, gde je odlazio preko raspusta. Tamo je najviše radio sa srednjoškolskom i seoskom omladinom. Zahvaljujući njemu, ali i drugim revolucionarno i opoziciono raspoloženim meštanima, selo Pešica postaje žarište revolucionarnog rada u beranskom srezu. Početkom 1936. godine u njegovom selu je bio ubijen jedan žandarm, zbog čega je on bio među uhapšenima i osuđen na godinu dana zatvora.[1]
Posle izlaska iz zatvora, nastavio je sa revolucionarnim radom i 1937. godine je bio primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Kao član Odbora crnogorskih studenata na Beogradskom univerzitetu, bio je 1938. godine uhapšen zbog revolucionarnog istupanja na Univerzitetu i u zavičaju. Posle izlaska iz zatvora, bio je upućen na odsluženje vojnog roka, gde je završio Školu rezervnih oficira.[1]
U toku Aprilskom ratu je kao rezervni oficir bio komandir jedne čete. Tokom kratkotrajnog rata, sa svojom jedinicom je pružio otpor neprijatelju i borio se protiv „pete kolone“ u svom puku. Sa svojom jedinicom izbegao je ratno zarobljeništvo i posle kapitulacije Jugoslovenske vojske, raspustio je vojnike i uputio ih kućama. On se tada zaobilaznim putevim vratio u zavičaj. Odmah se povezao sa partijskom organizacijom u učestvovao u priprema za oružani ustanak.[1]
Po zadatku Mesnog komiteta KPJ za Berane, kao rezervni oficir, bio je bio je zadužen za obuku omladinaca u rukovanju oružjem. Takođe je radio na priključivanju oficira bivše Jugoslovenske vojske Narodnooslobodilačkom pokretu. Kada je počeo sveopšti Trinaestojulski ustanak u beranskom srezu, na vojnom savetovanju, održanom u noći 17/18. jula 1941. godine, na predlog MK KPJ, bio je određen za komandanta svih ustaničkih jedinica s leve strane Lima u predstojećem napadu na Berane. Imao je veliki autoritet među narodom bernaskog sreza, pa su njegovo imenovanje za komandanta sektora, pozdravile ustaničke snage, kao i ofciri bivše Jugoslovesnske vojske, koji su pristupili ustanku.[1]
Sutradan, 18. jula otpočele su trodnevne borbe za oslobođenje Berana. Napad ustanika bio je usmeren na najutvrđenija neprijateljska uporišta – karabinjersku stanicu, zgradu osnovne škole, zgradu Trošarine, utvrđenu zgradu gimnazije i vojne kasarne. Italijanski garnizon pozicioniran u Beranama brojao je oko 1.000 dobro naoružanih vojnika i oficira. Miloš je predvodio napad na na karabinjersku stanicu, iz koje je pružan žestok otpor neprijatelja. Posle nekoliko juriša, ovo uporšete je bilo uništeno, a tamo je poginulo oko 40 karabinjera.[1]
Pod njegovom komandom, uništeno je još nekoliko manjih neprijateljskih uporišta. Potom je poveo borce na osvajanje zgrade Trošarine, iz koje je takođe pružan žestok otpor. U jednom od juriša na ovu zgradu, Miloš je poginuo. Njegovi borci su potom zauzeli ovo uporište u kome je ubijeno 19 finansa. Nakon oslobođenja Berana, 20. jula organizovana je sahrana poginulih ustanika, među kojima je bio i Miloš.[1]
Ukazom predsednika Federativne Narodne Republike Jugoslavije Josipa Broza Tita, 27. novembra 1953. godine, proglašen je za narodnog heroja.[1][2]
Reference
urediLiteratura
uredi
- Vojna enciklopedija. Beograd. 1973.
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.