Miroslav Čangalović
Miroslav Čangalović (Glamoč, 18. februar/3. mart 1921 — Beograd, 1. oktobar 1999) je bio srpski operski i koncertni pjevač, bas, jedno je od najvećih imena u istoriji srpske i, šire, jugoslovenske, muzičke umjetnosti.[1]
Miroslav Čangalović | |
|---|---|
 | |
| Datum rođenja | 3. mart 1921. |
| Mesto rođenja | Glamoč, Kraljevina SHS |
| Datum smrti | 1. oktobar 1999. (78 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, SR Jugoslavija |
Biografija uredi
Rođen je u Glamoču. Zahvaljujući prijateljstvu sa porodicom Dušana Trbojevića, istaknutog srpskog pijaniste i kompozitora, upoznaje se sa pjevanjem i koncertnim muziciranjem. Svoj operski debi je imao godine 1946, u beogradskom Narodnom pozorištu, ulogom tamničara u Pučinijevoj operi Toska[2]. Od 1946. do 1954. godine učio je pjevanje kod Zdenke Zikove, poznate operske pjevačice i pedagoga.[1]
Repertoar uredi
Čangalovićev operski repertoar je obuhvatao više od 90 uloga u kojima se isticao raskošnim glasom, dramskom snagom i doživljenom interpretacijom. Njegove najslavnije uloge su, na prvom mjestu, uloga Borisa Godunova, iz istoimene opere Musorgskog, i uloga Dosifeja, iz opere Hovanščina, istog kompozitora. Mnogi muzički kritičari smatraju ga, poslije Šaljapina, najboljim Borisom Godunovim. Slijede uloge Don Kihota (Masneov Don Kihot), Končaka i Galickog (Borodinov Knez Igor), Mefista (Gunoov Faust), Filipa Drugog (Verdijev Don Karlos), Figara (Mocartova Figarova ženidba), Kučobeja (Mazepa Čajkovskog), Ivana Groznog (Pskovitjanka Rimskog Korsakova), Mitke (Konjovićeva Koštana), i druge.
Njegov koncertni repertoar je obuhvatao ukupno 520 kompozicija, i to solo pjesama, ciklusa pjesama, kantata i oratorijuma, čiji je velik dio sačinjavalo premijerno izvođenje mnogih djela jugoslovenskih kompozitora. Koncertna karijera Čangalovića trajala je više od 40 godina i sastavljena je od oko 3.000 koncerata na održanih teritoriji bivše Jugoslavije i oko 160 koncerata širom svijeta.[2]
Preminuo je 1. oktobra 1999. godine u Beogradu.
Priznanja uredi
Nosilac je brojnih jugoslovenskih i međunarodnih priznanja i odlikovanja među kojima su:
- Oktobarska nagrada (1955)[1],
- Vukova nagrada (1966)[3],
- Sedmojulska nagrada (1966)[1],
- AVNOJ-eva nagrada (1973)[1],
- Nagrada Međunarodnog žirija kritike kao najbolji pjevač sezone na festivalu Teatar nacija u Parizu za ulogu Mefista (1959)[2],
- Nagrada Međunarodnog žirija za ulogu Borisa Godunova (1961)[3],
- Orden Viteza reda umetnosti i literature francuske vlade, u znak priznanja za njegov doprinos afirmaciji dela francuske muzike van granica Francuske.[3]
Kao istaknuti kulturno-prosvetni radnik 1963. godine izabran je za poslanika Prosvjetno-Kulturnog veća Skupštine SR Srbije.[2]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b v g d „ČANGALOVIĆ Miroslav”. Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta. Pristupljeno 22. 1. 2024.
- ^ a b v g „Miroslav Čangalović”. zapadnisrbi.com. Pristupljeno 22. 1. 2024.
- ^ a b v „Iz arhive Radio Beograda”. rts.rs. Pristupljeno 22. 1. 2024.
Literatura uredi
- Trbojević, Dušan (2000). Kazivanja Miroslava Čangalovića (na jeziku: (jezik: srpski)). YU-Beograd: Biblioteka grada Beograda. str. Str. 188. ISBN 86-7191-041-5.
Spoljašnje veze uredi
- RTS: Sećanje na Miroslava Čangalovića, 15. 5. 2010. (jezik: srpski)
- RTS: 90 godina od rođenja Miroslava Čangalovića, 31. 3. 2011. (jezik: srpski)
- Zvanična prezentacija Narodnog pozorišta u Beogradu (jezik: srpski)
- Glamočani i Matica srpska obilježavaju vijek od rođenja Miroslava Čangalovića (Glas Srpske, 5. septembar 2021)
- Vek od rođenja Miroslava Čangalovića („Politika”, 10. septembar 2021)
- Objavljena monografija „Miroslav Čangalović pevač–glumac” („Politika”, 10. septembar 2021)
