Mitropolit kruticki i kolomenski
Mitropolit kruticki i kolomenski (rus. митрополит Крутицкий и Коломенский) titula je koju nosi patrijaraški namjesnik Moskovske mitropolije i eparhijski arhijerej Kolomenske eparhije. Stalni je član Svetog sinoda Ruske pravoslavne crkve.
Istorija uredi
Prethodnica Kruticke mitropolije bila je Sarska i podonska eparhija, nasljednica Sarajske eparhije. Sarajska eparhija osnovana je 1261. godine u gradu Starom Saraju, prestonici Zlatne horde, za vrijeme mitropolita kijevskog i sve Rusije Kirila Trećeg. Prvi sarajski episkop je bio Mitrofan.
Godine 1454. episkopska katedra je prenesena u Moskvu na Krutice, blizu Novospaskog manastira. Smatra se da je u periodu 1459—1461. eparhija bila preimenovana u Sarsku i podonsku. Njeni episkopi postali su najbliži pomoćnici mitropolita sveruskih. Kada je ustanovljena patrijaršija (1589) tadašnji episkop sarski i podonski Gelasije bio je uveden u dostojanstvo mitropolita i osnovana je Kruticka mitropolija (ali je zadržan i naziv Sarska i podonska). Posljednji arhijerej sa titulom sarski i podonski bio je arhiepiskop Leonid Petrovski (do 1742). Njegov nasljednik Platon Malinovski postavljen je 1742. za episkopa krutickog. Godine 1764. osnovana je Kruticka i možajska eparhija koja je postojala do 1788. kada je prisajedinjena Moskovskoj eparhiji. Međutim, sve do patrijarha Tihona nastavilo je postojati Kruticko arhijerejsko podvorje.
Patrijarh moskovski Tihon obnovio je 1918. godine arhijerejsku katedru mitropolita krutickih. On je postao patrijaraški namjesnik i stalni član Svetog sinoda, bio je vikar patrijarha moskovskog i sve Rusije u Moskovskoj eparhiji. Godine 1947. tituli mitropolita krutickog dodata je i titula kolomenski.[1]
Odlukom Svetog sinoda Ruske pravoslavne crkve od 13. aprila 2021. godine na teritoriji Moskovske oblasti obrazovana je Moskovska mitropolija koja objedinjuje pet eparhija (Kolomensku, Balašihinsku, Odincovsku, Podoljsku i Sergijevoposadsku). Shodno tome, mitropolit kruticki i kolomenski je postao patrijaraški namjesnik Moskovske mitropolije i eparhijski arhijerej Kolomenske eparhije.[2]
Mitropoliti uredi
Patrijaraški namjesnici:
- 1919—1920 — arhiepiskop Joasaf (Kalistov);
- 1920—1922 — Jevsevije (Nikoljski);
- 1922—1923 — arhiepiskop Nikandr (Fenomenov);
- 1924—1937 — Petar (Poljanski);
- 1944—1960 — Nikolaj (Jaruševič);
- 1960—1963 — Pitirim (Sviridov);
- 1963—1971 — Pimen (Izvekov);
- 1971—1977 — Serafim (Nikitin);
- 1977—2021 — Juvenalije (Pojarkov);
- od 2021 — Pavle (Ponomarjov).
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ Moskovskaя eparhiя: Istoriя eparhii Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. novembar 2010), Pristupljeno 11. 9. 2015.
- ^ ŽURNALЫ zasedaniя Svящennogo Sinoda ot 13 aprelя 2021 goda (ŽURNAL № 4), Pristupljeno 16. 5. 2021.