Morlaci (mletački dobrovoljci)
Morlačke trupe bile su neregularna vojna grupa u Dalmatinskoj zagori, sačinjena od Morlaka, koje je angažovala Mletačka republika u borbi protiv Osmanskog carstva u Kandijskom ratu (1645—1669) i Velikom turskom ratu (1683—1699).[1]
Vođe uredi
Vođe trupa, kapetani ili kasnije nazivano harambaše, imale su nekoliko titula u mletačkoj službi. Harambaše su nekada bili Italijani,Srbi ili Hrvati a retko i Morlaci.
- Stjepan Sorić, katolički sveštenik, „governator delli Morlachi”
- Ilija Smiljanić, „governator principale”
- Petar Smiljanić, „capo”
- Cvijan Šarić, pravoslavni pop, zaštitnik pravoslavlja, vođa Morlaka, haranbaša sa činom serdara.
- Vuk Mandušić, „capo direttore”
- Janko Mitrović, „capo principale de Morlachi”
- Šimun Bortulačić, „governator”
- Jovan Dračevac, „governator”
- Petronije Selaković, pravoslavni monah
Veliki turski rat
- Stojan Janković, „cavalier”
Istorija uredi
Morlaci su bili dalmatinski Srbi, ratnici protiv Turaka.[4] Tokom Kandijskog rata, bila je potrebna čvrsta organizacija, sa oficirskom komandom nad nekoliko harambaša.[3] U početku je taj položaj bio neodređen.[3] Uskočka ili morlačka vojska imala je manje od 1.500 boraca..[5]
Nasljeđe uredi
Pripadnici morlačkih ili uskočnih trupa su opjevani u srpskim epskim narodnim pjesmama, u kojim im je posvećen poseban ciklus.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Mayhew 2008.
- ^ Desnica, Boško (1950—1951). Istorija Kotarski Uskoka 1646–1749 (PDF). I—II. Venice: SANU. str. 140, 141, 142. Arhivirano iz originala (PDF) 24. 9. 2015. g. Pristupljeno 2. 4. 2017.
- ^ a b v Univerzitet u Beogradu. Filološki fakultet (1958). Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor, Volume 24, Parts 1-2. Državna štamparija Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca. str. 11.
- ^ "Beogradske opštinske novine", Beograd 23. april 1895.
- ^ Radovan Samardžić (1981). Istorija srpskog naroda, Volume 3, Part 1. Srpska knjiiževna zadruga. „Uskočku vojsku, u kojoj ukupno nije bilo ni 1.500 ljudi, predvodili su, pored ostalih, harambaše Petar Smiljanić, pop Stevan Subotić (Sorić) i kaluđer Petronije Selaković.”
Literatura uredi
- Mayhew, Tea (2008). Dalmatia Between Ottoman and Venetian Rule: Contado Di Zara, 1645-1718. Viella. ISBN 978-88-8334-334-6.