Muzej Nacionalnog parka Kozara
Muzej Nacionalnog parka Kozara je deo memorijalnog kompleksa u Mrakovici, u Nacionalnom parku Kozara koji, pored Muzeja, obuhvata Spomenik i Memorijalni zid. Muzej je projektovao vajar Dušan Džamonja.[1]
| Muzej Nacionalnog parka „Kozara” | |
|---|---|
| Музеј Националног парка „Козара” | |
 Memorijalni park Mrakovica | |
| Osnivanje | 1953. |
| Lokacija | Mrakovica Republika Srpska |
| Vrsta | muzej |
| Direktor | Milenko Radivojac |
Položaj i infrastruktura uredi
Muzej se nalazi na Mrakovici koja je jezgro kulturnih i istorijskih sadržaja Nacionalnog parka „Kozara”. Memorijalni spomenički kompleks u Nacionalnom parku Kozara u Republici Srpskoj, nalazi se u živopisnom predelu očuvane prirode u Bosni i Hercegovini, sa vrhom Kozare u njenom središnjem delu, na visini od 804 metara.
Infrastrukturu memorijalnog kompleksa čini: memorijalni spomenik, muzej i memorijalni zida na kome su ugravirana imena poginulih boraca u NOB-u. Autor memorijalni spomeničkog kompleksa na Mrakovici, je vajar Dušan Džamonja.
Istorijat uredi
Zločini ustaša i Nemaca na Kozari 1942.
Zbeg na Kozari 1942.
- Muzej u SFRJugoslaviji
Muzej je svečano otvoren 1973. godine izložbom „Kozara u Narodnooslobodilačkoj borbi“, u okviru koje su izložene autentične, fotografije, pisani i štampani dokumenti i arhivski artefakti iz perioda četvorogodišnja borba naroda Kozare u Drugom svetskom ratu. Muzej na Kozari, uz eksponate, raspolaže i izvornom dokumentacijom (originalna prepiska, kako partizanske, tako i neprijateljske, karte sa planom napada na Prijedor itd), koja na autentičaun način prikazuje ratna dešavanja na ovom prostoru u Drugom svetskom ratu. Muzej poseduje i zbirku oružja iz tog perioda. U sklopu Muzeja nalazi se projekciona sala u kojoj su prikazivani dokumentarni filmovi.[1]
Stalna muzejska postavka „Kozara u Drugom svjetskom ratu“ bila je u funkciji sve do 1992. godine, kada je u toku rata na prostoru bivše Jugoslavije devastirana.[1]
- Muzej u Republiici Srpskoj
Pose rata prostoru bivše Jugoslavije značajno devastirana stalna postavka zamenjena je postavkom privremenog karaktera, koja je zamenjena novom stalnom postavkom u okviru projekta „„Revitalizacija stalne muzejske postavke Kozara u Drugom svetskom ratu”. Ova postavka je renovirana i urađena sa namerom da bude neka vrsta replike originalnoj postavci iz vremena kada je muzej otvoren. Ona je posvećena Ofanzivi na Kozari i hronološki je koncipirana, tako da je na svakom od izložbenih panoa predstavljen jedan deo tih događaja. U postavci su prikazane ofanzivne akcije partizana, ličnost doktora Mladena Stojanovića, kao i osnivanje partizanske avijacije. Izložbene celine o Doktoru Mladenu Stojanoviću, kao i partizanske jedinice, koje su tokom ratnih godina pružale žestok otpor neprijatelju, zauzimaju posebno mesto u Muzeju na Kozari.[2]
Svake godine u Muzeju se održavaju „Memorijalni susreti” koji su okupljali zaposlene iz memorijalnih centara koji neguju tekovine NOB-a. Burna istorijska dešavanja 90-tih godina 20. veka uticala su na sve veće interesovanje građana za događaje iz Drugog svjetskog rata, što se odražava i na sve veću posećenost Muzeja na Kozari iz godine u godinu.
U Muzeju se nalazi i Orden narodnog heroja kojim je predsednik SFRJ Josip Broz Tito 10. septembra 1972. godine odlikovao Drugi krajiški partizanski odred.
Izdavačka delatnost uredi
Do 90-tih godina 20 veka, Muzej se bavio izdavačkom delatnošću, u oviru koje je objavio preko 40 različitih naslova sa tematikom vezanom za Drugi svjetski rat. Od 1990.ih godina pa nadalje Muzej se nije bavio izdavačkom delatnošću.[1]
Deo muzejske postavke uredi
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ a b v g Radojčić, Milica. „Muzej Nacionalnog parka Kozara” (PDF). U: VODIČ, Milica Radojčić Janko Vračar Muzej Republike Srpske Banja Luka 2012. str. 105—109. Pristupljeno 28. 3. 2017.
- ^ „Muzej na Kozari - trajno sjećanje”. Radio Televizija Republike Srpske, 2014. Arhivirano iz originala 30. 03. 2017. g. Pristupljeno 29. 3. 2017.
Spoljašnje veze uredi
- Nacionalni park Kozara Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. mart 2017)
- Nacionalni park Kozara - Čas istorije - VISIT MY COUNTRY.NET