Nemačka podmornica U-138
Podmornica U-138 je bila Nemačka podmornica tipa II-D i korišćena je u Drugom svetskom ratu. Podmornica je izgrađena 27. juna 1940. godine, i služila je u 1. podmorničkoj flotili (27. jun 1940 — 31. avgust 1940) - obuka, 1. podmorničkoj flotili (1. septembar 1940 — 31. decembar 1940) - borbeni brod, 22. podmorničkoj flotili 1. januar 1941 — 30. april 1941. - školski brod, i u 3. podmorničkoj flotili (1. maj 1941 — 16. jun 1941) - borbeni brod.
| Nemačka podmornica U-138 | |
|---|---|
| Opšti podaci | |
| Karijera | .svg){kind=small} |
| Kobilica postavljena | 16. novembar 1939. |
| Porinut | 18. maj 1940. |
| Završetak gradnje | 27. jun 1940. |
| Glavne karakteristike | |
| Deplasman | 314 tona površinski deplasman 364 tona podvodni deplasman |
| Dužina | 43.97 metara |
| Širina | 4.92 metara |
| Visina | 8.40 metara |
| Gaz | 3.93 metara |
| Dubina ronjenja | 150 metara |
| Pogon | 700 KS u površinskoj vožnji 410 KS u podvodnoj vožnji |
| Brzina | 12,70 čvora u površinskoj vožnji 7,40 čvora u podvodnoj vožnji |
| Posada | 22 - 24 oficira i mornara |
| Naoružanje | Topovi: 1 × 20 mm Torpedne cevi: 3 × 533 mm (5 torpeda) ili 12-18 mina |
Služba uredi
Podmornica U-138, pod komandom Volfganga Lita, 10. septembra 1940. godine, napušta bazu Kil i odlazi na svoje prvo borbeno patroliranje.
U 21:20 sati, 20. septembra 1940. godine, U-138 napada konvoj OB-216, koji se nalazio na oko 52 nautičke milje severozapadno od ostrva Retlin i šalje izveštaj da je potopila tri broda, sa ukupnom težinom od 20.000 tona. Njihova imena su New Sevilla, Boka i City of Simla.
Panamski trgovački brod Boka[1], nakon torpedovanja tone zajedno sa svojim teretom uglja i 8 članova posade. Preostalih 26 članova posade je bilo spašeno.
Britanski putnički brod City of Simla (zapovednik Herbert Persival), po torpedovanju plovi još neko vreme, ali kasnije tone. Jedan član posade i dva putnika su izgubljena. Većinu preostalog ljudstva, 165 članova posade i 153 putnika, spasio je britanski trgovački brod Guinean, i prebacuje ih do razarača HMS Vanquisher (D 54), koji ih dva dana kasnije iskrcava u Londonderi. Belgijski ribarski brod Van Dyke spašava preostalih 17 članova posade i 12 putnika, i iskrcava ih u Liverpul.
Britanski brod fabrika za preradu kitovog ulja New Sevilla (zapovedni Ričard Blek Hisholm) treći torpedovani brod iz konvoja OB-216, je uzet u vuču, ali tone sledećeg dana. Dva člana podase su izgubljena. Zapovednika i 22 člana posade spašava britanska korvata HMS Arabis (K 73), i iskrcava ih u Liverpul. Preostalih 44 članova posade, sakuplja irski ribarski brod Belgaum, i prebacuje ih do švedskog trgovačkog broda Industria, koji ih kasnije iskrcava u Belfast.
Sledećeg dana – 21. septembra u 02:27 sati, britanski trgovački brod Empire Adventure (zapovednik Tonas O. Fin) iz konvoja OB-216 je bio torpedovan i oštećen od podmornice U-138, na oko 52 nautičke milje severozapadno od ostrva Retlin, i uzet je u vuču od britanskog rekorkera HMS Superman, ali tone 23. septembra. Zapovednik i 20 članova posade je poginula, a 18 preživelih članova posade spašava švedski trgovački brod Industria i iskrcava ih u Belfast.
Pošto je potrošila većinu svojih torpeda, podmornica U-138 odlazi ka bazi Lorjan – Francuska, gde stiže 26. septembra 1940. godine. Nekoliko sati pre nego što je uplovila u bazu Lorjan, U-138 je uočena i napadnuta od britanske podmornice HMS Tribune, koja je ispalila plotun od četiri torpeda ka podmornicu U-138, ali sva promašuju i ona bezbedno stiže u Lorjan. Iz baze Lorjan, podmornica U-138 kreće u svoje drugo borbeno patroliranje 8. oktobra 1940. godine.
U 05:10 sati, 15. oktobra 1940. godine, podmornica U-138 ispaljuje torpeda ka konvoju OB-228, na oko 38 nautičkih milja severozapadno od Bat of Luisa i pogađa trgovački brod Bonheur a pet minuta kasnije, pogađa i tanker British Glory, koji je oštećen, ali stiže bezbedno do luke.
Britanski trgovački brod Bonheur (zapovednik Leon Oto Ivert) je nakon torpedovanja potonuo. Zapovednika i 38 članova posade je spasio britanski naoružani trgovački brod HMS Sphene (FY 249), i iskrcao ih u Belfast.
Dana, 19. oktobra 1940. godine, podmornica U-138 se vraća u bazu Lorjan, i tu ostaje do 5. novembra, kada kreće u svoju novu patrolu. Iaoko će ova patrola trajati 27 dana, podmornica U-138 nije zabeležila nikakve nove uspehe i stiže u bazu Kil 1. decembra 1940. godine. Do sledećeg svog borbenog isplovljavanja - 20. aprila 1941. godine, podmornica U-138 se koristila u školske svrhe. Svega pet dana od isplovljavanja U-138 uplovljava u bazu Bergen – Norveška, iz koje kreće 12. maja 1941. godine na svoje četvrto borbeno patroliranje.
U 21:24 sati, 20. maja 1941. godine, britanski trgovački brod Javanese Prince (zapovednik Džordž Džilenders) je torpedovan i potopljen od podmornice U-138, na 155 nautičkih milja severozapadno od Vat of Luisa. Jedan član posade je poginuo a zapovednika, 45 člana posade, 8 stražara i 4 putnika, spašavaju britanski razarači HMS Faulknor (H 62) i HMS Lincoln (G 42) i spasilački remorker HMS Assurance (W 59). Svi preživeli su prebačeni na britanski trgovački brod Toward (zapovednik Artur Džejms Knel), koji ih iskrcava 28. maja u Gurok.
Podmornica U-138 uplovljava 27. maja u bazu Lorjan, i tu ostaje do 12. juna 1941. godine kada kreće na svoje novo, a ujedno i poslednje borbeno patroliranje. Dana. 18. juna 1941. godine, zapadno od Kadiza, podmornicu U-138, potapaju dubinskim bombama britanski razarači HMS Faulknor, HMS Fearless, HMS Forester, HMS Foresight i HMS Foxhound. Svi članovi nemačke podmornice su preživeli njeno potapanje.
Komandanti uredi
- Volfgang Lit - (27. jun 1940 — 20. oktobar 1940)
- Peter Lohmejer - (21. oktobar 1940 — 31. decembar 1940)
- Franc Gramicki - (1. januar 1941 — 18. jun 1941)
Brodovi uredi
| Ime broda | Država | Težina | Godina izgradnje | Datum napada | Napomena |
|---|---|---|---|---|---|
| Boka |  Panama
|
5.560 tona | 1920. | 20. septembar 1940. | Potopljen |
| City of Simla |  Ujedinjeno Kraljevstvo
|
10.138 tona | 1921. | 20. septembar 1940. | Potopljen |
| New Sevilla | Ujedinjeno Kraljevstvo
|
13.801 tona | 1900. | 20. septembar 1940. | Potopljen |
| Empire Adventure | Ujedinjeno Kraljevstvo
|
5.145 tona | 1921. | 21. septembar 1940. | Potopljen |
| Bonheur | Ujedinjeno Kraljevstvo
|
5.327 tona | 1920. | 15. oktobar 1940. | Potopljen |
| British Glory | Ujedinjeno Kraljevstvo
|
6.993 tona | 1928. | 15. oktobar 1940. | Oštećen |
| Javanese Prince | Ujedinjeno Kraljevstvo
|
8.593 tona | 1926. | 20. maj 1941. | Potopljen |
Reference uredi
- ^ Boka je bio kanadski brod Canadian Planter koji je prodat Jugoslaviji, „Zetskom plovidbenom akcionarskom društvu“, i promenjeno mu je ime u Boka, ali je registrovan u Panami, tako da se u literaturi vodi kao Panamski brod.
Spoljašnje veze uredi
- Podmornica U-138
- Istorija podmornice U-138
- Trgovački brod Boka
- Putnički brod City of Simla
- Brod fabrika New Sevilla
- Trgovački brod Empire Adventure
- Trgovački brod Bonheur
- Tanker British Glory
- Trgovački brod Javanese Prince