Nepalski građanski rat

Nepalski građanski rat
Vreme	13. februar 1996 — 21. novembar 2006.
Mesto	Nepal
Ishod	Ostvareni zahtevi maoista: Potpisan mirovni sporazum; Održani izbori za Ustavotvornu skupštinu; Maoisti uključeni u politiku države; Ukidanje monarhije i proglašenje republike;
Sukobljene strane
Kraljevina Nepal	Komunistička partija Nepala (maoistička)
Komandanti i vođe
kralj Birendra (1996−2001); kralj Džanendra (2001−2006)	Pračanda
Žrtve i gubici
4.500 mrtvih	8.200 mrtvih
	17.800

Nepalski građanski rat (među maoistima poznat pod nazivom Narodni rat Nepala) bio je vojni sukob koji je trajao u Nepalu od 1996. do 2006. godine, između monarhijske vlade na jednoj i Komunističke partije Nepala (maoista) na drugoj strani. Cilj maoista bio je svrgavanje kralja i uspostava narodne republike Nepal.

Pozadina uredi

Tokom decenija borbe opozicionih grupa za veće slobode i demokratiju, Nepal je 1990. konačno postao ustavna monarhija. Međutim, kralj Birendra je zadržao mnoga ovlašćenja, a slobode su bile pravno nejasno definisane. Ova situacija je postepeno povećavala nestabilnost prve vlade. Naposletku su se maoisti pobunili i pokrenuli sukob s vladom.

Sukob uredi

KPN(m) je započela sukob 13. februara 1996, upuštanjem Narodne armije Nepala u sukobe s vladinim trupama.

Procenjeuje se da je tokom sukoba od 1996. do 2006. poginulo oko 13 000 osoba (više od 4.500 ubili su borci KPN(m), a 8200 vladine snage^[1]). Između 100.000 do 150.000 ljudi je pobeglo sa konfliktnih područja u druge regije, uglavnom oko glavnog grada Katmandua.

Vođa KPN(m), Pračanda, je 21. novembra 2006. u Katmanduu zaključio mirovni sporazum s premijerom Girijom Prašadom Koiralom. Ovaj sporazum predviđa smanjenje maoističkih gerilaca i njihovu polaganu integraciju u redovnu vojsku i državne institucije. Pod pokroviteljstvom UN-a, 2007. je formirana Ustavotvorna skupština.

Hronologija uredi

1996. uredi

Početak građanskog rata u Nepalu.

1999. uredi

Krišna Prašad Batarai postao premijer.

2001. uredi

Princ Dipendra ubio svoju porodicu i počinio samoubistvo. Njegov ujak, Džanendra, krnisan je za novog kralja.

2005. uredi

Džanendra raspustio Skupštinu i preuzeo sva ovlašćenja. Pobuna protiv kralja raste, dok kraljevska vojska i policija hapsi vođe opozicije, novinare, sindikaliste i borce za ljudska prava.

2006. uredi

Veliki opšti štrajk je pokrenut 6. aprila u Katmanduu i traje nekoliko nedelja. Nova nepalska vlada proglašava primirje. Skupština je u narednim nedeljama izglasala zakone koji su smanjili kraljeva ovlašćenja. Dana 21. novembra, potpisan je mirovni sporazum između vlade i maoističkog vođe Pračande. Maoistima je dozvoljeno da se uključe u vladu.

Reference uredi

^ ^a ^b ^v Ed Douglas. "Inside Nepal's Revolution..... (just to check..!!!)". National Geographic Magazine. str. 54, November 2005. Douglas lists the following figures: "Nepalis killed by Maoists from 1996 to 2005: 4,500. Nepalis killed by government in same period: 8,200."

Spoljašnje veze uredi

Crisis briefing on Nepal Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. jun 2010), Reuters Alertnet Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. mart 2009)
The Falling Kingdom, a book by Olof Jarlbro
International Crisis Group - Nepal, archive of reports on the Nepalese war and peace processes from the ICG.
Between Two Stones - Nepal’s decade of conflict
NepalNews, a commercial news website
Maoists of Nepal
Returned: Child Soldiers of Nepal's Maoist Army Arhivirano na sajtu Wayback Machine (21. novembar 2010), a documentary
International Freedom of Expression eXchange
Insight on Conflict: Peacebuilding database Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. jul 2017)
Q&A: Nepal's future, BBC
Indian Army Intervenes Against the Nepal People's War

[Douglas-1] v Ed Douglas. "Inside Nepal's Revolution..... (just to check..!!!)". National Geographic Magazine. str. 54, November 2005. Douglas lists the following figures: "Nepalis killed by Maoists from 1996 to 2005: 4,500. Nepalis killed by government in same period: 8,200."

[1]