Nikola Lekić (general)

nikola lekić
nikola lekić
	Nikola Lekić
Lični podaci
Datum rođenja	13. decembar 1919.
Mesto rođenja	Kralje, kod Andrijevice, Kraljevstvo SHS
Datum smrti	1994. (74/75 god.)
Mesto smrti	SR Jugoslavija
Profesija	vojno lice-pilot
Delovanje
Član KPJ od	1942.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije; Jugoslovenska narodna armija; 1941 — 1977.
Čin	general-potpukovnik
Predsednik FK Partizan
Period	1975 — 1979.
Prethodnik	Predrag Gligorić
Naslednik	Vlada Kostić
Odlikovanja

Nikola Lekić (Kralje, kod Andrijevice, 13. decembar 1919 — 1994), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-potpukovnik avijacije-pilot JNA i prvi domaći avijatičar koji je u mlaznom avionu leteo brže od zvuka.

Biografija uredi

Rođen je 13. decembra 1919. godine u selu Kralje, kod Andrijevice, u porodici Blagoja Lekića. Nakon osnovne škole, završio je gimnaziju u Beranama, gde se uključio u omladinski revolucionarni pokret. Pre Drugog svetskog rata je studirao na Pravnom fakultetu u Beogradu.^[1]

S okupacijom Kraljevine Jugoslavije, uhapšen je od strane snaga NDH u Prijepolju. Godine 1941. uključio se u Narodnooslobodilačku borbu, postavši borac Mileševske partizanske čete. Naredne godine je postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Iste godine, 1942. kada je formirana Treća proleterska sandžačka udarna brigada, Lekić je postao njen borac, a potom i politički komesar čete.

Tokom rata se nalazio, od prve polovine 1943. godine, na dužnostima zamenika obaveštajnog oficira u Prvoj proleterskoj udarnoj brigadi i obaveštajnog oficira u Šesnaestoj vojvođanskoj diviziji.^[1] Od leta 1944. godine, biva premešten na rad u Odeljenje za zaštitu naroda (OZN). Najpre je bio načelnik Ozne pri Glavnom štabu NOV i PO Vojvodine, a potom i pomoćnik načelnika Ozne Treće armije JA. Na toj dužnosti je dočekao kraj rata i oslobođenje Jugoslavije.

Posleratni period uredi

Posle rata je nastavio profesionalnu vojnu karijeru u Jugoslovenskoj narodnoj armiji (JNA). Nalazio se na dužnostima — komandanta eskadrile, komandanta vazduhoplovnog puka i komandanta divizije. Obavljao je i funkciju načelnika Odeljenja avijacije u Komandi Ratnog vazduhoplovstva i protivvazdušne odbrane SFRJ. Završio je Višu vojnu vazduhoplovnu akademiju JNA i Kurs operatike JNA.^[1]

Nakon rata, po prijemu prvih partija mlaznih aviona F-86E sejbr, u utorak, 31. jula 1956. godine, oko 11,30 časova, komandant 44. vazduhoplovne divizije, tada pukovnik Nikola Lekić, dostigavši avionom F-86E visinu od 15.000 metara, započeo je okomito obrušavanje velikom brzinom, nakon čega je probio zvučni zid iznad vojnog aerodroma u Batajnici čime je postao prvi domaći pilot koji je leteo brže od zvuka.^[2]^[3]

Pored svoje vojne karijere, Lekić je bio i sportski funkcioner. Nalazio se na mestu predsednika Fudbalskog kluba „Partizan” u periodu od 1975. do 1979. godine. Penzionisan je 1977. godine u činu general-potpukovnika JNA.

Preminuo je 1994. godine.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Orden bratstva i jedinstva sa srebrnim vencem i dr.

Reference uredi

^ ^a ^b ^v Vojna enciklopedija 1973, str. 37.
^ „Letenje brže od zvuka“, Politika, mart 2015.
^ „Galeb iz Kralja”, časopis „Duga“ br. 562, Miša Gojković, 9. septembar 1956. godine. Tema broja: reportaža o pilotu puk. Nikoli Lekiću. Tom prilikom organizovan je susret između pukovnika Nikole Lekića i Živana Petrovića, veterana, čiji je brat bio pilot Mihajlo Petrović No 1.[1]

Literatura uredi

Vojna enciklopedija V tom. Beograd. 1973.

[FOOTNOTEВојна_енциклопедија197337-1] v Vojna enciklopedija 1973, str. 37.

[2] „Letenje brže od zvuka“, Politika, mart 2015.

[3] „Galeb iz Kralja”, časopis „Duga“ br. 562, Miša Gojković, 9. septembar 1956. godine. Tema broja: reportaža o pilotu puk. Nikoli Lekiću. Tom prilikom organizovan je susret između pukovnika Nikole Lekića i Živana Petrovića, veterana, čiji je brat bio pilot Mihajlo Petrović No 1.[1]

[1]

[2]

[3]