Odbijeni damin gambit
- Ovaj članak koristi algebarsku šahovsku notaciju kako bi se opisali šahovski potezi.
Odbijeni damin gambit šahovsko je otvaranje u kome crni odbija pješaka kojeg je bijeli ponudio u daminom gambitu:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Potezi | 1.d4 d5 2.c4 e6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| EHO | D30–D69 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Glavno | Damin gambit | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
To je poznato kao odbijena ortodoksna linija daminog gambita.[1] Kada se pominje „damin gambit odbijen“, obično se pretpostavlja da se odnosi na ortodoksnu liniju; pogledajte „Ostale linije” ispod.
Do ortodoksne linije može se doći preko više različitih poteza, kao što su 1.d4 e6 2.c4 d5; 1.d4 Sf6 2.c4 e6 3. Sf3 d5; 1.c4 e6 2. Sc3 d5 3.d4; 1. Sf3 d5 2.c4 e6 3.d4; i tako dalje.
Opšti pojmovi uredi
Igranje 2 ... e6 oslobađa crnog tamnopoljnog lovca, opstruirajući njegovog svijetlopoljnog lovca. Odbijanjem bijelove privremene žrtve pješaka, crni podiže solidan položaj; pješaci na d5 i e6 daju crnom uporište u centru. Odbijeni damin gambit ima reputaciju jedne od najpouzdanijih obrana crnog do 1.d4. U ovoj situaciji, bijeli će pokušati da iskoristi pasivnost crnovog svijetlopoljnog lovca, a crni će pokušati da ga oslobodi, razmijeni ili dokaže da, dok je pasivan, lovac ima korisnu odbrambenu ulogu.
Eventualni ... dhc4 od crnog će predati centar bijelom, a crni obično to neće uraditi ako ne može izvući koncesiju, obično u obliku sticanja tempa, uzimajući na c4 tek nakon što je bijeli prvi put zaigrao Ld3. U ortodoksnoj liniji, borba za tempo vrti se oko napora bijeloga da odigra sve ostale korisne poteze u razvoju pre igranja Bd3-a.
Ostale linije uredi
U svom najširem smislu, odbijeni damin gambit je svaka varijanta daminog gambita u kojoj crni ne igra ... dhc4. Varijante osim ortodoksne linije imaju svoja imena i obično se tretiraju odvojeno.[2]
- 1.d4 d5 2.c4 e6 i eventualno ... c6 — Poluslovenska odbrana
- 1.d4 d5 2.c4 c6 — Slovenska odbrana
- 1.d4 d5 2.c4 e5 — Albinov protivgambit
- 1.d4 d5 2.c4 Sc6 — Čigorinova odbrana
- 1.d4 d5 2.c4 Lf5 — Baltička odbrana
- 1.d4 d5 2.c4 c5 — Simetrična odbrana (ili austrijska odbrana)
- 1.d4 d5 2.c4 Sf6 — Maršalova odbrana (nezvučna i više ih ne koriste igrači koji znaju)
Od 34 odigrane utakmice na Svjetskom prvenstvu 1927. godine između Aleksandera Aljehina i Hosea Raula Kapablanke, sve osim prve i treće započele su odbijenim daminim gambitom.[3]
Crni izbjegava 3. . . Sf6 uredi
Poslije 1.d4 d5 2.c4 e6 3. Sc3 (mogući su i drugi treći potezi: može se igrati 3.chd5 da bi doveo do raz, jenjene linije, 3. Sf3 drži otvorene opcije, a 3.g3 će ih prenijeti u katalonski), glavni potez crnoga je 3. . . Sf6, iako ima i druge mogućnosti:
- 3 ... c5, Taraševa odbrana, ako je crni voljan da prihvati izolovanog d-pješaka.
- 3. . . Le7 , Alatortseva varijanta [4] Na najvišem nivou, ovo se u posljednje vrijeme igra mnogo češće nego Sf6. Ponekad se to prenosi u pozicije koje proizilaze iz 3. . . Sf6, i sa stanovišta crnog ima prednost, u tome što izbjegava podmukli pritisak glavnih linija u razmjeni razmjene koji nastaje poslije 3. . . Sf6 4.chd5 ehd5 5. Bg5 sa iritantnim vezivanjem. U mnogim slučajevima igra će se jednostavno prenijeti u glavne redove. Sf3 Sf6 5. Lg5 ili, sada bijeli može da igra 4. chd5 ehd5 5. Lf4 c6 6. e3, kad 6. . . Lf5 7.g4 postao je aktuelna linija nakon što ga je Mihail Botvinik usvojio u svom meču sa naslovom 1963. godine sa Tigranom Petrosianom . 6 Dc2 je takođe popularan. Ove linije za razmjenu su popularnije od prenošenja na najvišem nivou.
- 3 ... c6, sad se polu-slovenska odbrana može postići putem 4. Sf3 Sf6, iako 4.e4 dhe4 5. She4 Lb4 + 6. Ld2 (6. Sc3 c5 daje malo) 6. . . Dhd4 7. Lhb4 Dhe4 + 8. Be2 vodi u oštru borbu i 4. Sf3 dhc4 je Notebumova varijanta, takođe poznata i kao Abrahamova varijacija, po engleskom majstoru, Geraldu Abrahamsu.
- 3. . . Lb4 ?! , zbunjujući Nimzo-indijska odbrana sa daminim gambitom (poznatim i kao Bergova odbrana), i u ovom trenutku je netačnost. Bijeli ima najmanje dva dobra nastavka: 4. Da4 + Sc6 5. Sf3 gdje je bijeli prisiljen da blokira c-pješaka sa skakačem, i 4.a3 Lhc3 + 5.bhc3 a bijeli ima lovački par skoro besplatno (u prosjeku vrijedi pola pješaka), jer je chd5 nezaustavljiv i tu će biti nema dvostrukih pješaka kao protuteža.[5]
- 3 ... a6, varijanta Janovskog, rijetka je i prilično pasivna.
Crni igra 3. . . Sf6 uredi
Linije koje počinju sa potezima 1.d4 d5 2.c4 e6 3. Sc3 Sf6 obuhvaćeni su ECO kodovima D35—D69. Ovo su stare linije koje mogu preći u mnoga druga otvaranja daminog pješaka. Bijeli ima nekoliko načina da se nosi sa crnovim postavljanjem:
Glavne varijacije odbijenog daminog gambita: 4. Lg5 Le7 5. Sf3 uredi
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
| 8 |              | 8 | |||||||
| 7 | 7 | ||||||||
| 6 | 6 | ||||||||
| 5 | 5 | ||||||||
| 4 | 4 | ||||||||
| 3 | 3 | ||||||||
| 2 | 2 | ||||||||
| 1 | 1 | ||||||||
| a | b | c | d | e | f | g | h | ||
- Tartakoverova odbrana ili sistem Tartakover – Makogonov – Bondarevski (TMB sistem) : 5 ... h6 6. Lh4 0-0 7. e3 b6, jedan je od najčvršćih nastavka za crnoga.
- Anti-Tartakover – Makogonov – Bondarevski (Anti-TMB) : 5 ... h6 6. Lhf6 Lhf6 ova linija je testirana u Kasparov – Karpov melevima 1980-ih. Crni do danas nema problema u ovoj liniji uprkos tome što je testirana na najvišim nivoima. Nedavno je Boris Gelfand branio crnu stranu ove varijacije u utakmicama kandidata 2011, koja je na kraju i pobijedila. Na primjer, u trećem kolu finalnog meča kandidata natjerao je bijelog da prihvati remi u 14 poteza sa vrlo jakom novinom : Griščuk vs. Gelfand, Elista 2011.
- Laskerova odbrana : 5 ... 0-0 6. e3 h6 7. Lh4 Se4 8. Lke7 Dhe7 , takođe je čvrsta linija, često dovodi do razmjene dva niza manjih figura. Upravo je ovu liniju Visvanathan Anand izabrao u finalnoj utakmici Svjetskog prvenstva u šahu 2010. godine kako bi savladao Veselina Topalova i zadržao svjetsko prvenstvo.
- Ortodoksna odbrana : 5 ... 0-0 6. e3 Sbd7 7. Tc1 c6 i sada bijeli ima dva glavna poteza: 8. Ld3 i 8. Dc2. Posle 8. Ld3 dhc4 9. Lkc4 crni se predao centru i stoji pomalo skučen, ali uspio je da bijeli izgubi tempo igrajući Ld3 pre Lhc4. Bijeli će pokušati da iskoristi svoju prednost u prostoru za napad, dok će crni pokušati da zadrži bijelog u zalivu, dok napada po sredini. Glavna ideja Kapablanke bila je manevar oslobađanja 9. . . Sd5 10. Lhe7 Dhe7 11.0-0 Shc3 12. Thc3 e5 13.dhe5 She5 14. She5 Dhe5 15.f4 De7, što je dovelo do brojnih razmjena u centru, mada crni mora biti oprezan čak i nakon ovog pojednostavljenja. Ova linija je nekada bila tako često igrana da ima poseban kod (D69) u ECO-u, iako je nedostatak aktivne kontra igre za crne učinio glavnu liniju ortodoksnih zaleđem u modernoj praksi [6]
Odbrana Kembridž srpings (Pilsberijeva varijanta): 4. Lg5 Sbd7 uredi
Odbrana Kembridž srpings (Pilsberijeva varijanta) predstavljena je prije više od jednog vijeka i još uvijek se igra. (1.d4 d5 2.c4 e6 3. Sc3 Sf6) 4. Lg5 Sbd7 (postavljanje slonove zamke) 5. e3 c6 6. Sf3 Da5, sada crni namjerava. . . Lb4 i eventualno. . . Se4, sa pritiskom duž dijagonale a5 – e1. Ova crna odbrana popularna je među amaterima jer postoji nekoliko zamki u koje bijeli mogu upasti, na primjer 7. Sd2 (jedna od glavnih linija, suprotstavljajući se crnom pritisku duž dijagonale) 7. . . Lb4 8. Dc2 0-0 a ovdje 9. Ld3 ?? gubi od 9 ... dhc4 ! (prijeteći. . . Dhg5) 10. Lhf6 chd3! (cugcvang) 11. Dhd3 Shf6 osvaja figuru za crnog.
Varijanta razmjene: 4.chd5 ehd5 uredi
(1.d4 d5 2.c4 e6 3. Sc3 Sf6) 4. chd5 ehd5 5. Lg5 c6 6. Dc2 a bijeli u sredini ima pješaka, crni ima pješaka na daminoj strani. Ova pješačka struktura daje bijelom mogućnost da ili napreduje svoje pješake u centru pomoću Sge2, f2 – f3, nakon čega slijedi e2 – e4, ili da se igra za većinski napad pomoću plana Tb1, nakon čega slijedi b2 – b4 – b5, a zatim bhc6 da biste stvorili slabog pješaka na c6. Dok crni može igrati ... chb5, ili ponovo igrati na c6 figurom, svaka od ovih mogućnosti je još manje poželjna od zaostalog pješaka u otvorenoj liniji. Za crnoga, razmjena na d5, oslobodila je svijetlopoljnog lovca i otvorila e-liniju, koristeći e4 kao odskočnu dasku za centralnu igru i igru na kraljevoj strani. Iako su šanse jednake, crni je obično manje ili više primoran da koristi svoju superiornu aktivnost da izvede napad protiv bijelog kralja, jer dugoročne šanse u strukturi ODG (varijanta razmjene) pogoduju bijelom. Sljedeće igre su model igre za bijele:
- Napredak centralnog pješaka: Karlsen vs. Jakovenko, Nandžing 2009.[7]
- Napad manjina: Evans vs. Opsahl, Dubrovnik 1950.[8]
Varijanta Ragozina: 4. Sf3 Lb4 uredi
Varijacija Ragozina (ECO šifra D37 – D39) javlja se nakon (1.d4 d5 2.c4 e6 3. Sc3 Sf6) 4. Sf3 Lb4. Važna linija ove varijante je bečka varijanta gdje se igra nastavlja: 5. Lg5 dhc4 6. e4. Bijeli pješaci ili figure zauzimaju centralna polja u zamjenu za dugoročne slabosti strukture pješaka. Primjer bečke varijante odigrane na najvišem nivou bio je Fine vs. Euve, AVRO 1938.
Vidi još uredi
- Damin gambit
- Prihvaćen damin gambit
Reference uredi
- ^ ChessOps – QGAM-03A
- ^ ChessOps The Queen's Gambit – Overview
- ^ „WCC Index [Alekhine–Capablanca 1927]”. Chessgames.com. Arhivirano iz originala 22. 10. 2016. g. Pristupljeno 13. 04. 2009.
- ^ ECO D31
- ^ Heisman, Dan (15. 03. 2006). „The Most Common Opening Inaccuracies” (PDF). The Chess Cafe. Pristupljeno 16. 11. 2009.
- ^ De Firmian, Nick (1999). Modern Chess Openings (14th izd.). Random House. ISBN 978-0-8129-3084-9.
- ^ Carlsen vs. Jakovenko, Nanjing 2009 Chessgames.com
- ^ Evans vs. Opsahl, Dubrovnik 1950 Chessgames.com
Bibliografija uredi
- Kasparov, Garry; Keene, Raymond (1994) [1989]. Batsford Chess Openings 2. Henry Holt. ISBN 978-0-8050-3409-7.
Dodatna literatura uredi
- Lalic, Bogdan (2000). Queen's Gambit Declined: Bg5 Systems
. Everyman Chess. ISBN 978-1-857-44240-3. - Ward, Chris (2002). Unusual Queen's Gambit Declined. Everyman Chess. ISBN 978-1-857-44218-2.
- McDonald, Neil (2006). Starting Out: Queen's Gambit Declined. Everyman Chess. ISBN 978-1-857-44426-1.
- Rizzitano, James (2007). Chess Explained: The Queen's Gambit Declined. Gambit Publications. ISBN 978-1-904-60080-0.
- Komarov, Dmitry; Djuric, Stefan; Pantaleoni, Claudio (2009). Chess Opening Essentials, Vol. 2: 1.d4 d5 / 1.d4 various / Queen's Gambits. New In Chess. ISBN 978-9-056-91269-7.
