Odnosi Srbije i Jermenije
Odnosi Srbije i Jermenije su inostrani odnosi Republike Srbije i Republike Jermenije.
 | |
 Jermenija |
 Srbija |
|---|---|
Bilateralni odnosi uredi
Diplomatski odnosi sa Jermenijom su uspostavljeni 1994. godine.[1]
Ambasadori u Atini (Grčka) su ambasadori država na nerezidenciskoj osnovi.
Srbija ima počasnog konzula u Jerevanu Babkena Simonjana, a Jermenija ima počasnog konzula u Beogradu Predraga Tomića.
Politički odnosi uredi
- februara 2016. Predsednica Narodne skupštine Maja Gojković boravila je u zvaničnoj poseti Jermeniji.
- 3. juna 2015. Ministar spoljnih poslova Ivica Dačić posetio je Republiku Jermeniju.
- 24. aprila 2015. Predsednik Republike Srbije Tomislav Nikolić posetio je Republiku Jermeniju godine na komemoraciji povodom stogodišnjice obleležavanja genocida nad Jermenima.
- oktobra 2014. Predsednik Tomislav Nikolić boravio je u zvaničnoj poseti Jerevanu.
- 2. oktobra 2014. Ministar spoljnih poslova Edvard Nalbandijan posetio je Republiku Srbiju.
- 9–11. marta 2014. Ministar spoljnih poslova Ivan Mrkić posetio je Republiku Jermeniju.
4–5. april 2011. Predsednik Jermenije Serž Sargsjan je posetio Republiku Srbiju. uredi
- 28–29. jula 2009. Predsednik Republike Srbije Boris Tadić je posetio Republiku Jermeniju[1]
Ekonomski odnosi uredi
- 2020. robna razmena je iznosila 25,9 miliona USD (izvoz Srbije 4,3 miliona, a uvoz 21,6 miliona)
- 2019. bila je 182 miliona USD (izvoz Srbije 17 miliona, a uvoz 165 miliona)
- Tokom 2018. ostvarena je robna razmena u vrednosti od 125,4 mil. dolara (izvoz Srbije 4,4 mil. USD, a uvoz 121.000.000 dolara).[2][3]
Jermenski Hačkar u Novom Sadu, jedan od 2 koje je Jermenija dopremila Srbiji 1993. godine kao pomen na poginule pilote i zahvalnost za primanje jermenskih izbeglica 1739. godine
Srpska namenska industrija jedan je od većih snabdevača jermenske vojske. Većinom se izvozi pešadijsko naoružanje, municija i rakete.[4]
Diplomatski predstavnici uredi
U Jerevanu uredi
Tatjana Panajotović-Cvetković, otpravnik poslova, 2020— (prvi diplomatski predstavnik Srbije u Jermeniji)
Susreti Srba i Jermena uredi
Prvi susret Srba i Jermena desio se 1218. kada je Sv. Sava obilazeći istočne hrišćanske zemlje, posjetio i kilikijsku Jermeniju, baš onu gdje se 700 godina kasnije desio veliki genocid nad Jermenima. Zadivljen jermenskim crkvenim graditeljstvom i umijećem njihovih neimara, on poziva jermenske graditelje u Srbiju. Majstori su došli u Srbiju i sagradili manastir Vitovnicu, pored rijeke Vitovnice u blizini Petrovca na Mlavi, u istočnoj Srbiji. O tome svjedoče i natpisi u kamenu na srpskom i jermenskom jeziku. Jermenski stil u graditeljstvu ostavio je veliki uticaj na Moravsku školu srpskog sakralnog graditeljstva, tako da su istraživanja pokazala da su i Studenica i Žiča ugradile u sebe nasljeđe ovog dalekog, a nama duhovno jako bliskog naroda.
Drugi susret Srba i Jermena bio je na Kosovu polju 1389. godine. Kao vazali Osmanlija, jermenski vojni odredi došli su na Kosovo. Vidjevši u daljini srpske crkve, jako slične njihovim jermenskim, shvatili su da su obmanuti i da će se boriti protiv hrišćana (kao vazalima bilo im je obećano da neće imati obavezu da ratuju sa hrišćanima). Tada jermenski odredi prelaze na srpsku stranu i bore se pod srpskom zastavom. Preživjeli vojnici ostaju u Srbiji i naseljavaju se na planini Ozren u blizini Sokobanje. Inače, Jermeni kažu da taj dio Srbije najviše podsjeća na njihovu otadžbinu.
Ovi ratnici sa Kosova na planini Ozren grade jermenski manastir Sv. Arhangela – i danas spoznat kao Jermenčić. U kasnijim vijekovima jermenski monasi, bježeći na zapad, tu su se zaustavljali, neki i ostajali. I danas je među tamošnjim Srbima opstala priča da na poljima oko manastira raste kavkaski šafran, čije su sjeme jermenski monasi donijeli iz otadžbine.
Treći sudbinski susret desio se u Beču. Jermenski monaški red – mehitarista, prešavši iz Trsta u Beč, dobio je dozvolu od carice Terezije da osnuju štampariju. I ona se osniva 1818, a prvo što se u njoj štampa bil asu djela Vuka Stefanovića Karadžića za koga je štamparija izlila srpska ćirilična slova po njegovoj zamisli. Zahvaljujući jermenskim monasima tada su štampani Vukov Rječnik, Zbirka srbskih narodnih pjesama (Pjesmarica) i Vukov prevod Novog zavjeta. U istoj štampariji, 1847, štampan je i prvi primjerak “Gorskog vijenca“, pod Njegoševim nadzorom.[5]
Jermenski genocid uredi
Pošto su i Srbi i Jermeni uglavnom hrišćani, genocid je poznat među Srbima. Međutim, Vlada Srbije ne priznaje genocid, zbog zavisnosti od investicija iz Turske za razvoj zemlje i odbila je predlog zakona o priznanju. Dok Srbija tek treba da prizna genocid nad Jermenima, mnogi članovi Vlade Srbije odali su počast žrtvama genocida nad Jermenima. Predsednik Srbije Tomislav Nikolić pozvao je da se prizna genocid. Priznavanje genocida često se govori sa osećajem bratstva, koje Srbi smatraju Jermenima svojom braćom i sestrama u jednom sličnom cilju.
Katastrofa na letu humanosti uredi
Sedam pripadnika Komande RV i PVO JNA – Vladimir Erčić, Predrag Marinković, Milenko Simić, Milan Mićić, Boriša Mosurović, Milisav Petrović i Jovan Zisov, poginuli su kada se 12. decembra 1988. godine njihov avion srušio prilikom humanitarne misije, u okviru koje je tadašnja SFRJ poslala pomoć Republici Jermeniji razorenoj stravičnim zemljotresom.
Na sedmogodišnjicu tragedije, 1995. godine, na obali reke Kamah podignut je spomenik "Slomljeno krilo"
Spomenik je visok 12 metara, a samo krilo, kao deo spomenika, dugačko je sedam metara kao simbol izgubljenih sedam života.
Posete uredi
| Posete Jermeniji | Posete Srbiji | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Datum | Gost | Datum | Gost | ||
| 28–29 jul 2009 | Boris Tadić | 24 avgust 2001 | Vartan Oskanian | ||
| 19 oktobar 2010 | Vuk Jeremić | 19 april 2007 | Vartan Oskanian | ||
| 10–11 mart 2014 | Ivan Mrkić | 4–5 april 2011 | Serž Sargsjan | ||
| 11–12 oktobar 2014 | Tomislav Nikolić | 2 oktobar 2014 | Eduard Nalbandjan | ||
Zanimljivosti uredi
Njegošev „Gorski vijenac“ i Vukov „Srpski rječnik“ prvi put su štampani u jermenskoj štampariji u Beču.[6]
Poređenje uredi
 Jermenija
|
 Srbija
| |
|---|---|---|
| Stanovništvo | 3.017.400 | 9.024.734 (sa KiM), 7.243.007 (bez KiM) |
| Površina | 29.743 km² | 88.361 km² |
| Glavni grad | Jerevan - 1.121.900 (1.475.000 šire područje) | Beograd - 1.182.000 (1.621.396 šire područje) |
| Oblik vladavine | Predsednička republika | Parlamentarna republika |
| Zvanični jezik | Jermenski | Srpski |
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b „Bilateralni odnosi sa Jermenijom”. Arhivirano iz originala 30. 10. 2019. g. Pristupljeno 05. 06. 2015.
- ^ „Serbia exports to Armenia”. Trading Economics. Pristupljeno 27. 6. 2021.
- ^ „Serbia imports from Armenia”. Trading Economics. Pristupljeno 27. 6. 2021.
- ^ „Srpsko oružje u sukobu na Kavkazu - Svet - Dnevni list Danas”. www.danas.rs. Pristupljeno 3. 3. 2021.
- ^ „Šta su nama Srbima Jermeni?”. RASEN (na jeziku: srpski). 2016-09-19. Pristupljeno 2021-03-03.
- ^ Izložba fotografija „Jermenija – biblijska zemlja podno Ararata“[mrtva veza], Ruski dom u Beogradu
Spoljašnje veze uredi
- Odnosi sa Jermenijom Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. oktobar 2019)
- Konzulat Jermenije prvi put u Beogradu, Politika
- Prijateljski odnosi Srbije i Jermenije, RTS
- Jermenska porodica iz Vranja, Regionalna Radio Televizija Vranje
- Jermenska delegacija kod Patrijarha srpskog Arhivirano na sajtu Wayback Machine (30. oktobar 2019), 2015.
- Srbi i Jermeni: geografski daleko – duhovno blizu („Politika”, 19. novembar 2019)
- Važno je da znamo da su nam interesi obostrani („Politika”, 13. april 2020)
