Pavle Vuisić
Pavle Vuisić (rođen kao Vujisić;[1] Beograd[a] 10. jul 1926 — Beograd, 1. oktobar 1988) bio je jugoslovenski i srpski glumac.
| Pavle Vuisić | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Portret Pavla Vuisića | |||||
| Lični podaci | |||||
| Nadimak | Paja | ||||
| Datum rođenja | 10. jul 1926. | ||||
| Mesto rođenja | Beograd, Kraljevina SHS[a] | ||||
| Datum smrti | 1. oktobar 1988. (62 god.) | ||||
| Mesto smrti | Beograd, SR Srbija, SFR Jugoslavija | ||||
| Porodica | |||||
| Supružnik | Mirjana Vuisić | ||||
| Rad | |||||
| Aktivni period | 1950—1986 | ||||
| Bitna uloga | Kamiondžije — Paja Čutura Ko to tamo peva — Kondukter Krstić Povratak otpisanih — Poštar Joca Više od igre — Leka Bankrot Maratonci trče počasni krug — Milutin Topalović Tri koraka u prazno — Lađar Obrad Mačak pod šljemom — Ilija Kapara Salaš u Malom Ritu — Krčmar Paja Razmeđa (film) — Pajo | ||||
| Veza do IMDb-a | |||||
| |||||
.jpg)
Biografija uredi
Rođen je 10. jula 1926. godine.[2] Porodica je do 1941. živela na Cetinju gde je njegov otac Milisav bio šef policije.[3] Učesnik je borbi na Sremskom frontu. Živeo je u Beogradu sa suprugom Mirjanom.[4]
Njegov mlađi brat Dušan Vujisić je bio takođe glumac.
Studirao je pravo i sve do početka 1950-ih ogledao se u novinarstvu (Radio Beograd). Nepunu sezonu glumio je u Pančevačkom pozorištu, istovremeno je statirao na filmu Čudotvorni mač (1950) Voje Nanovića i bezuspešno pokušao da se upiše na Akademiju.
Snimio je veliki broj filmova i televizijskih serija. Nije imao formalnog glumačkog obrazovanja.
Preminuo je 1. oktobra 1988. godine od karcinoma.
Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu.[2]
Filmska karijera uredi
Filmsku karijeru otpočinje 1950. godine u filmu Čudotvorni mač Voje Nanovića. Ubrzo nakon te uloge dobija glavnu ulogu u Nanovićevom filmu Tri koraka u prazno (1958). Za tu ulogu dobija Zlatnu arenu na Filmskom festivalu u Puli.
Već od 1957. počinje saradnju sa brojnim rediteljima, igrajući raznovrsne uloge:
- Vladimir Pogačić (Subotom uveče, 1957; SAM, 1959),
- Vatroslav Mimica (Prometej s otoka Viševice, 1965; Ponedeljak ili utorak, 1966; Seljačka buna 1573, 1975; Poslednji podvig diverzanta Oblaka, 1978),
- Žika Pavlović (Neprijatelj, 1965; Buđenje pacova, 1967; Zaseda, 1969),
- Branko Bauer (Doći i ostati, 1965; Salaš u Malom Ritu, 1976),
- Bora Drašković (Horoskop, 1969; Život je lep, 1985),
- Veljko Bulajić (Bitka na Neretvi, 1969),
- Aleksandar Petrović (Majstor i Margarita, 1972),
- Goran Paskaljević (Čuvar plaže u zimskom periodu, 1976; Pas koji je voleo vozove, 1977; Poseban tretman, 1980; Suton, 1983),
- Srđan Karanović (Petrijin venac, 1980),
- Slobodan Šijan (Ko to tamo peva, 1980; Maratonci trče počasni krug, 1982),
- Goran Marković (Majstori, majstori, 1980) i
- Emir Kusturica (Sjećaš li se Doli Bel, 1981, Otac na službenom putu, 1985)
Glumio je u više televizijskih serija (Servisna stanica, Više od igre), a Kamiondžije su mu donele posebnu popularnost.
Legat Mirjane i Pavla Vuisića uredi
Vuisićeva supruga Mirjana Vuisić je osnivač i član upravnog odbora Udruženja za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju „Adligat”. U Adligatu je 2016. formirala legat Mirjane i Pavla Vuisića. U legatu je veliki broj glumčevih ličnih predmeta, brojni rukopisi, skice, fotografije, dnevnik bračnog para, scenario koji je Pavle napisao za dečiji film, pripovetka o razgovoru šarana i druga književna dela, legitimacije, crteži, predmeti iz filmova u kojima je glumio, kao i original Pavlovog testamenta.
Nagrade i priznanja uredi
„Zlatna arena“ za glavnu mušku ulogu na festivalu u Puli 1958. godine, dobija za film Tri koraka u prazno.
Godine 1959. dobio je tek osnovanu Sedmojulsku nagradu SR Srbije za filmsku umetnost, a kasnije i nagradu za životno delo „Slavica“ na festivalu u Nišu.
Iako često u situaciji da prihvati sve što mu ponude, glumio je i u filmovima najistaknutijih reditelja, pa mu je uloga djeda Jure u Događaju (1969) Vatroslava Mimice donela „Oktobarsku nagradu“ grada Beograda i „Cara Konstantina“ u Nišu, uloge u filmovima Hajka (1977) Žike Pavlovića, Beštije (1977) Živka Nikolića i Povratak otpisanih (1976) Aleksandra Đorđevića.
„Zlatnu arenu“ na festivalu u Puli 1977. godine dobija za iste filmove, a ujedno i za ulogu u ostvarenju Leptirov oblak, inače autorsko ostvarenje reditelja Z. Randića. Iste godine za ovu ulogu dobija i nagradu „Car Konstantin“ u Nišu.
Za ulogu u filmu Razmeđa iz 1973. godine, reditelja Kreše Golika dobija „Gran Pri“ na Filmskom festivalu u Nišu.
Zanimljivosti uredi
- Rođen je kao Vujisić, ali se potpisivao kao Vuisić jer ga je nerviralo slovo J u prezimenu.[1]
- Vuisićevo rodno mjesto je Cetinje, iako na mnogim mjestima na internetu i knjigama stoji podatak da je rođen u Beogradu. „Beograđanin sam, jer u njemu desetljećima živim, ali ja sam ipak rođen na Cetinju. Ispravite to”. - preneo je Yugopapir njegove reči objavljene u jugoslovenskom časopisu Studio iz Zagreba.[a]
- Nadimak Pavla Vuisića je bio Paja, ali i Paja Čutura po istoimenom liku iz serijala Kamiondžije.
- Nije imao uspeha u pokušaju da se upiše na glumačku akademiju.
- Bio je boem[6] i osobenjak posebne vrste (slobodno vreme je provodio na reci Savi, daleko od društvene i kulturne javnosti, nikada nije izgovarao tekst kako je napisan, nije prihvatao svoje materijalno učešće u filmu, neprofesionalnost, gubljenje vremena, svoj je rad naplaćivao odmah).
- Nagrada „Slavica“ Filmskog festivalu u Nišu, čiji je Paja bio jedan od dobitnika, preimenovana je njemu u čast i danas nosi njegovo ime.
- Dvadeset jednu godinu posle Pavlove smrti, 2009. godine je objavljen dokumentarni roman o njegovom životu. Romansirana biografija autora Aleksandra Đuričića,[6] objavljena je u izdanju izdavačke kuće VBZ Beograd i Blica i nosi naslov „Posle fajronta”. ISBN 978-86-7998-085-4.
- Američki glumac srpskog porekla Oskarovac Karl Malden tvrdio je da se "Glumac kao Pavle ne stvara, već rađa".[7]
Filmografija uredi
| 1950▼ | 1960▼ | 1970▼ | 1980▼ | Ukupno | |
|---|---|---|---|---|---|
| Dugometražni film | 15 | 44 | 39 | 31 | 129 |
| TV film | 1 | 1 | 9 | 3 | 14 |
| TV serija | 0 | 1 | 12 | 4 | 17 |
| TV mini serija | 0 | 0 | 2 | 4 | 6 |
| TV kratki film | 0 | 0 | 3 | 2 | 5 |
| Kratki film | 1 | 1 | 2 | 2 | 6 |
| Ukupno | 17 | 47 | 66 | 45 | 177 |
Galerija uredi
- Otvaranje galerije "Adligat" u Inđiji i izložbe posvećene Pavlu Vujisiću, 30. mart 2022.
-
-
Vidi još uredi
Napomene uredi
- ^ a b v U većini izvora, odnosno ličnim dokumentima glumca sačuvanim u Legatu Mirjane i Pavla Vuisića, kao mesto rođenja navodi se Beograd. On je, međutim, u intervjuu za jugoslovenski časopis Studio iz Zagreba izjavio da je rođen na Cetinju.[5]
Reference uredi
- ^ a b Jutarnji list. „Sve moje burne godine s Pajom”. Arhivirano iz originala 25. 12. 2015. g. Pristupljeno 24. 12. 2015. (jezik: hrvatski)
- ^ a b Pavle Vuisić Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. septembar 2016), Pristupljeno 18. aprila 2011.
- ^ „PROTERAN SA CETINjA, KOMUNISTI MU IZMENILI TESTAMENT, POP IZOSTAVIO SLOVO IZ PREZIMENA: Ovo je turbulentna priča o životu Pavla Vuisića”. Alo. Pristupljeno 10. 12. 2022.
- ^ Otvoren tajni sef Pajine životne avanture, Dnevne novine Blic od 16. juna 2009. godine, Pristupljeno 18. aprila 2011.
- ^ Benović, Maja (1988). „Pavle Vujisić, In Memoriam 1988: Rođen na Cetinju, ne u Beogradu - insistirao na "J" u prezimenu”. Studio. Zagreb: Yugopapir. Pristupljeno 7. 10. 2018.
- ^ a b Romansirana biografija Pavla Vuisića, RTS od 22. juna 2009. godine, Pristupljeno 18. aprila 2011.
- ^ Dimitrijević, Zorica (2018). „Karl Malden i ja upostavili smo odnos međusobnog poštovanja”. Kinoteka. 23: 26.
Spoljašnje veze uredi
- Pavle Vuisić na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Kamenčić oslobodio Pavla Vuisića („Politika”, 26. novembar 2017)
- Mirjana Vuisić: Pavle je često cepao ono što napiše, spasavala sam njegova dela od njega samog („Blic”, 6. avgust 2018)
- Bež’o sam od ljudi... („Politika”, 6. jul 2019)
- „Tri decenije od smrti Pavla Vuisića”. Adligat. Radio-televizija Srbije. 5. 10. 2018. Pristupljeno 21. 11. 2019.
- „"Neki ljudi ostave iza sebe nešto tek kad ČUČNU" VIDEO”. mondo.rs. 16. 7. 2019. Pristupljeno 26. 9. 2020.
- „Nije voleo ni Tita ni Čkalju - Pavle Vuisić, čovek LEGENDA (VIDEO)”. mondo.rs. 10. 7. 2020. Pristupljeno 26. 9. 2020.
- Voleo je da piše stihove, a to je malo ko znao; Pročitajte pesme Pavla Vuisića (B92, 2. oktobar 2020)
- Ispovest udovice legendarnog glumca, otkrila detalje njegove otmice („Večernje novosti”, 15. novembar 2020)
