Palata nadvojvode Albrehta
Palata nadvojvode Albrehta (нем. Palais Erzherzog Albrecht) je palata u Beču i nalazi se u starom ili unutrašnjem gradu (нем. Innenstadt), u prvom bečkom becirku (нем. Bezirk - бечке градске општине).
| Palata nadvojvode Albrehta | |
 | |
Informacije
| |
|---|---|
| Status | završena |
| Sagrađena | 1745 |
Do Prvog svetskog rata palata je bilo sedište vrhovnog generala austrijske odnosno austrougarske vojske. Danas je palata poznata posebno zbog muzeja Albertina.
Istorija uredi
Palata je građena na zadnjim delima bečkih utvrđenja (srušeno u 19. veku), avgustinskom bastionu (Augustinerbastei). Prvobitno tu se nalazila dvorska kancelarija za građevinu (Hofbauamt) iz druge polovine 17. veka, koju je direktor kancelarije Emanuel Teles de Silva između 1742-1745. godine izgradio u palatu. Godine 1795. palatu je otkupio nadvojvoda Albert od Saksonije-Tešina, po kojem palata danas nosi svoj naziv. Albert ili Albreht dao je proširiti palatu, čiji je projektant i voditelj gradnje bio Luj de Montojer (Louis de Montoyer), tako da palata od tada graniče sa Hofburgom.
Posle smrti Alberta, palata je došla u vlasništvo njegovog sestrića, nadvojvode Karla od Austrije. Pod njim palata se dalje gradila. Posle Karla u palati živeli su nadvojvode Albert od Austrije-Tešina i Fridrih od Austrije-Tešina. Godine 1867. obavljene su poslednje promene palate u stilu istorizma.[1]
Godine 1919, nakon što je država Austrija proglasila republiku, palata sa bogatom umetničkom zbirkom prešla je u vlasništvo Republike Austrije. Godine 1921. palata i zbirka su dobile zvaničan naziv Albertina. Za vreme Drugog svetskog rata teško je stradala i posle rata bila je samo skromno renovirana. Na jahačkom spomeniku nadvojvode Alberta i danas se mogu videti oštećena iz tog vremena.
Palata je između 1998. i 2003. godine temeljno restaurirana i modernizovana. Naročito modernizovanje palate bio je razlog za dugotrajne rasprave između zavoda za zaštitu spomenika kulture koje je odbijalo modernizovanje i pretpostavljenog ministarstva. U javnosti posebno se kritkovalo „soravija-krilo“ (Soravia-Wing) koje je finansirao poznati austrijski arhitekta i dizajner Hans Holajn (Hans Hollein) zajedno sa braćom Soravija, poznatom porodicom preduzetnika sa korenom u Češkoj (podigli su npr. Soravia Center Skopje u Skoplju[2], po tvrdnjama Soravija-grupe trenutno najmoderniju i najvišu poslovnu zgradu u gradu).
Danas se u palati nalaze grafička zbirka Albertina, muzička zbirka austrijske nacionalne biblioteke i austrijski filmski muzej.
Izvori uredi
- ^ Palais Erzherzog Albrecht (na jeziku: nemački), 2022-11-08, Pristupljeno 2022-11-26
- ^ Soravia Center Skopje, Pristupljeno 17. 4. 2013.
Spoljašnje veze uredi
- Službena stranica Albertina.at (nemački, engleski)
- Istorija palate na Albertina.at
- method=main.html Soravia Wing: leteći krov za Albertinu[mrtva veza] (nemački)