Papa Eleuterije
Sveti Eleuterije (lat. Eleuterus, Eleutherius, grč. Ελεύθερος, rimski papa 175-189) bio je poreklom Grk iz Epira rođen u Nikopolju.
Biografija uredi
Zna se da je Aniketov učenik i da je bio uz njega za sve vreme njegovog episkopata. Tada beše đakon i Aniketov savetnik i pomoćnik prilikom njegovog susreta sa Polikarpom. Postoje indicije da je njegovom inicijativom došlo do formiranja hrišćanskih zajednica u mestima Vien i Lion u Galiji (današnja Francuska) poznatim po progonima i stradanjima hrišćana 177. godine, posebno pristalica montanističke sekte.
Da bi izbegli istrebljenje hrišćani su baš tih godina uputili caru četiri dokumenta u kojima se zvanično distanciraju od navedene sekte uz istovremeno iskazivanje lojalnosti caru i vlastima.
Za ovo vreme vezana je velika o martirijumu svete Cecilije. Ona se navodno udala za svog izabranika Valerijana ali pod uslovom da u braku ostane devica. Mladoženja je bio paganin i prihvatio je uslov, te će iz oduševljenja i sam prihvatiti hrišćanstvo. Ovakav postupak mladog bračnog para zasmetao je vlastima pa su ih oboje osudili na smrt. Cecilija je udavljena u vreloj vodi, proglašena je mučenicom i posvećena joj je crkva u mestu Trastevere gde je živela njena porodica. Crkvu je sagradio rimski episkom Paskvale.
Prilikom iskopavanja 1599. godine kardinal Sfordnati ostavio je pismeni trag da je onde zatekao netruležni leš svete Cecilije sa sastavljena tri prsta desne ruke-znak da su se u njeno doba a i kasnije sve do polovine IX veka hrišćani jednako krstili sa tri prsta iskazujući poštovanje svetom trojstvu. Njen kip u ležećem položaju ovekovečio je veliki vajar Stefano Moderno. Važi za zaštitnicu muzičara. Njeno ime nosi opera u Napulju i poznata rimska muzička akademija.
Za vreme episkopata svetog Eleterija vladao je rimski car Komodo koji je prema zapisima bio prilično tolerantan prema hrišćanima što je rimskom episkopu omogućilo da se posveti rešavanjima problema u crkvi o čemu piše Jevsevije iz Cezareje u svom zapisu : „Crkva je mogla uživati mir u čitavoj zemlji, pa se reč božija mogla širiti svuda ."Ali nastavili su se već započeti procesi protiv hrišćana od kojih je značajan onaj protiv Kalista budućeg rimskog episkopa koji je imao sreće pa ga je oslobodio bankar Karpoforo.
Za Eleuterija se veruje da je umro prirodnom smrću i da je sahranjen u vatikanskim katakombama 189. godine.
