Periferija Krit
Periferija Krit (grč. Περιφέρεια Κρήτης - Peripheria Kriti) je jedna od 13 periferija u Grčkoj. Smeštena je na krajnjem jugu države, u Sredozemnom moru i obuhvata ostrvo Krit sa mnogobrojnim malim ostrvima. Glavni grad periferije je Iraklion.
| Periferija Krit grč. Περιφέρεια Κρήτης | |
|---|---|
 | |
 | |
| Država |  Grčka |
| Admin. centar | Iraklion |
| Površina | 8.336 km2 |
| Stanovništvo | 2010. |
| — broj st. | 611.786 |
| — gustina st. | 73,39 st./km2 |
| Okruzi | Iraklion Lasiti Retimno Hanija |
| Zvanični veb-sajt | |
Položaj i upravna podela periferije uredi
Položaj: Periferija Krit je u potpunosti ostrvska, pa je okružuju:
- sever: Egejsko more,
- istok: Levantsko more,
- jug i zapad: Sredozemno more.
Podela: Periferija je podeljena na 4 okruga:
Dalja podela na opštine izgleda prema tablici:
Geografija uredi
Periferija Krit je mahom planinska oblast, koja pokriva površinu 8.336 km², u južnom delu Grčke. Ona pokriva istoimeno ostrvo Krit i više od 80 sasvim malih ostrva, od kojih je jedino značajnije Gavdos, najjužnija tačka Evrope.
Reljef: Veći deo periferije je planinski. Planine se smenjuju pravcem istog - zapad, kako se pruža i ostrvo. Redom idu: Ornon, Dikti, Idi i Lefka. Planine su visoke i najčešće goletne. Ravnice su male, međusobno izolovane i uglavnom smeštene duž obale. Najvažnija ravnica je Mesara u južnom delu ostrva.
Klima: U priobalnom delu klima je izrazito sredozemna, dalje od mora i na većim visinama ona prelazi u oštriji oblik.
Vode: Periferija Krit je u potpunosti ostrvska i izlazi na čak tri mora: na severu na Egejsko more, na istoku na Levantsko more i na jugu i zapadu Sredozemno more. Obala je razuđena, pa ostoji više zaliva, najčešće široko otvorenih ka moru. Ističu se Mirampeloski, Iraklijski i Almiroski zaliv na severnoj obali, i Mesarski zaliv na južnoj. Zbog sušne klime ima malo vodotokova, koji su mali i leti često presuše. One prave veličanstvene klisure, po kojima je Krit poznat na nivou Grčke. Najpoznatiji su rečice Evrotas i Alfios.
Istorija uredi
Pogledati: Peloponez
Stanovništvo uredi
U periferiji Krit živi više od 610.000 stanovnika (procena 2010. godine). Gustina naseljenosti je osrednja (oko 73 st./km²), što je blizu državnog proseka (oko 80 st./km²). Poslednjih godina broj stanovnika raste. Priobalni deo je mnogo bolje naseljen nego unutrašnjost, koja je u određenim delovima gotovo pusta.
Najveći broj stanovnika čine etnički Grci. Mesno stanovništvo je poznato kao konzervativno. U periferiji ima malo doseljenika iz inostranstva, a leti se broj značajno poveća dolaskom turista.
Privreda uredi
Periferija Krit je privredno razvijena oblast za nivo Grčke. U privredi prednjače veći gradovi, sedišta okruga, gde preovlađuju usluge, posebno one vezane za turizam.
Zbog nepovoljnih prirodnih uslova, zemljoradnja je razvijena samo u ravnicama, kojih nema mnogo. Preovlađuju sredozemne kulture (agrumi, maslina). Najpovoljniji uslovi za zemljoradnju postoje u Mesarskoj ravnici.
Turizam je poslednjih decenija postao veoma važna privredna grana. Krit je danas prvorazredno turističko odredište sa nekoliko međunarodno poznatih turističkih mesta (Hersonisos, Ajos Nikolaos).