Platon Dimić
Platon Dimić (Bavanište, 1907 — Beograd, 1992) bio je matematičar i fizičar, profesor univerziteta, autor i urednik stručnih publikacija. Zaslužan je za uspostavljanje matematike kao akademske discipline u Severnoj Makedoniji i za popularizaciju matematike među mladima.
| Platon Dimić | |
|---|---|
 Platon Dimić (stoji, sa šeširom) sa kolegama u kanjonu Matka kraj Skoplja, 1959. | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1907. |
| Mesto rođenja | Bavanište, Austrougarska |
| Datum smrti | oktobar 1992. |
| Mesto smrti | Beograd, SR Jugoslavija |
| Naučni rad | |
| Polje | matematika |
| Institucija | Univerzitet u Skoplju Društvo matematičara Srbije |
Biografija uredi
Platon Dimić je završio gimnaziju u Pančevu i diplomirao 1929. godine na matematičkoj grupi Filozofskog fakulteta u Beogradu. Nastavničku karijeru je započeo kao suplent Pančevačke gimnazije 1930. godine. 1931-1933. i 1934-1936. godine je predavao matematiku i filozofiju na Valjevskoj gimnaziji[1], a 1933-1934. je radio u Šabačkoj gimnaziji. U Valjevskoj gimnaziji je bio nadzorni nastavnik Podružnice ferijalnog saveza. 1936. godine je premešten u Mušku realnu gimnaziju Kralja Aleksandra Prvog u Beogradu, koja je raspuštena posle napada Nemačke na Jugoslaviju 1941. godine.[2] Dimić je učestvovao u drugom svetskom ratu. Vratio se u Beograd 1945. godine i nastavio rad na gimnaziji.
26. avgusta 1947. godine Dimić je zvanično izabran za docenta na novoosnovanom Institutu za matematiku Filozofskog fakulteta u Skoplju kod prof. Dragoslava Mitrinovića. 1952. godine prešao je na Tehnički fakultet, gde je 1960. godine postavljen za vanrednog profesora, a od 1959. do 1963. godine bio prodekan. Posle podele Tehničkog fakulteta na nekoliko fakulteta 1965. godine, Dimić je do 1967. godine vodio Arhitektonsko-građevinski fakultet kao njegov prvi dekan.[3] Predavao je uglavnom algebru i metodiku nastave, uveo tečajeve za obdarene učenike. Bio je zaslužan, skupa sa kolegama, za nabavku prvog kompjutera u Makedoniji 1964. godine. Po odlasku u penziju 1969. godine vratio se u Beograd gde je nastavio sa uredničkim radom sve do svoje smrti 1992. godine.[4]
U centru njegovog naučnog rada bila je metodika nastave matematike. Istakao se od 1940-ih godina kao osnivač i organizator matematičkih takmičenja za srednjoškolce na republičkom i jugoslovenskom nivou. Objavio je mnoštvo knjiga i članaka, a pre svega učestvovao u osnivanju, izdavanju i uređivanju redovnih stručnih publikacija kao što su „Matematički list za učenike osnovnih škola” u izdanju Društva matematičara Srbije čiji je bio glavni i odgovorni urednik 15 godina[5][6], kao i izdanja skopskog univerziteta „Matematička škola” i „Matematički bilten”[7].
Zanimljivosti uredi
Dimić je u februaru 1925. godine isključen iz osmog razreda Pančevačke gimnazije, zbog čega su učenici stupili u štrajk.[8][9] Isključen je navodno jer je na času nadmudrio profesora matematike.
Pored matematičke delatnosti, Dimić se bavio i književnošću, objavljujući kratke pripovetke u predratnoj Politici.[10] Svirao je violu.
Odlikovan je 1968. godine nagradom „13. novembar” grada Skoplja za sasluge u oblasti obrazovanja.[11]
Platonov otac se takođe zvao Platon a mati Anđelka. Otac je bio pravnik, katastarski pisar i sudija u Banatu i po Ugarskoj. Platonova sestra, Slavka, je bila prevodilac ruske književnosti i udata za inženjera ruskog porekla, Ivana Piškina.[12][13] Platon je bio oženjen Natalijom, istoričarkom.
Razgranata porodica Dimić, čija je krsna slava Đurđevdan, vodi poreklo od Dime Putnika, Cincarina poreklom iz sela Blace u Egejskoj Makedoniji, koji se doselio u Kovin u vreme seoba u prvoj polovini 18. veka.[14][15] Porodica Dimić je dala brojne naučno-prosvetne radnike, uključujući Teofila, Aksentija, Petra, Platonovog dedu Todora, stričeve Đuru B., Dušana i Vuka Dimića i tetku Emiliju Dimić, ženu Bogoljuba Jovanovića.[16]
Reference uredi
- ^ Glas Valjeva br. 43/1931 i 34/1934
- ^ xgimnazija.edu.rs/o-nama/istorijat/1[mrtva veza] Prema navodima te gimnazije, današnje Desete gimnazije, Platon Dimić je tamo predavao već školske 1933/1934. godine.
- ^ „gf.ukim.edu.mk”. Arhivirano iz originala Proverite vrednost parametra
|url=(pomoć) 05. 08. 2013. g. Pristupljeno 18. 12. 2021. - ^ im-pmf.weebly.com/platon-dimic.html
- ^ Matematički list (1992), str.3
- ^ Mićić 2008, str. 1––19
- ^ Ilievski 2000, str. 153–.
- ^ Trumić (1964)
- ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 18. 04. 2019. g. Pristupljeno 18. 04. 2019.
- ^ John Simon (2007): sećanja američkog kritičara Džona Sajmona na svoju mladost u Beogradu.
- ^ „zvanični sajt grada Skoplja”. Arhivirano iz originala 06. 05. 2012. g. Pristupljeno 18. 04. 2019.
- ^ www.worldcat.org
- ^ Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta, „DIMIĆ-PIŠKIN Stanka” (sic!)
- ^ Popović 1937, str. 356–
- ^ Erdeljanović 1992, str. 34–
- ^ Srpski biografski rečnik (2007) Knjiga 3, D-Z.
Literatura uredi
- Icko Ѓorgoski (ur.), 70 godini Prirodno-matematički fakultet - Skopje: 1946-2016. Skoplje, Bato i Divajn, 2016. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. april 2019)
- Erdeljanović, Jovan (1992). Srbi u Banatu. Novi Sad.
- Borko Ilievski: 50 godini Matematički bilten. U: Matematički bilten, br.24. Skoplje, 2000.
- Matematički list br. 27-3. Beograd, 1992.
- Vladimir Mićić, Zoran Kadelburg, Branislav Popović, The Mathematical Society of Serbia—60 Years. U: The Teaching of Mathematics, 2008, Vol. XI, 1.
- Dušan J. Popović: O Cincarima. Prilozi pitanju postanka našeg građanskog društva. 2. dopunjeno izd., Beograd, 1937
- John Simon, „Learning to read...”. The Free Library, Foundation for Cultural Review, 2007.
- Srpski biografski rečnik. Knjiga 3, D-Z. Novi Sad, Matica Srpska, 2007. [1] Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. maj 2012)
- Stojan Trumić (ur.), Gimnazija Uroš Predić Pančevo, spomenica povodom stogodišnjice. Pančevo, Grafičko preduzeće „6. oktobar”, 1964. Citirano prema: Prvih sto godina gimnazije, priredila Jelena Žurić