Википедија

Pokret za promjene

политичка партија у Црној Гори

Pokret za promjene (PZP) je parlamentarna politička stranka u Crnoj Gori, reformističkog i građansko-liberalnog usmjerenja. Osnovana je 2006. godine. Predsjednik stranke je Nebojša Medojević.[1]

Pokret za promjene
Pokret za promjene
SkraćenicaPZP
PredsednikNebojša Medojević
KoalicijaDemokratski front
Osnovana2002. (NVO)
2006. (stranka)
Sedište Crna Gora
Ideologijadesničarski populizam
nacionalni konzervativizam
socijalni konzervativizam
Evroskepticizam
Atlantizam
Politička pozicijaDesnica do ekstremne desnice
Međunarodno članstvoMeđunarodna demokratska unija
Evropska strankaSavez konzervativaca i reformista u Evropi
Skupština Crne Gore
5 / 81
Veb-sajt
www.promjene.org

Osnivanje PZP (2006) uredi

PZP je nastao iz nevladine organizacije pod nazivom Grupa za promjene (GZP), koja se bavila praćenjem procesa demokratizacije u Crnoj Gori. Pomenuta NVO je bila sastavljena mahom od bivših socijaldemokrata, liberala i drugih pojedinaca sličnog usmjerenja, koji su se našli u opoziciji prema vladajućoj Demokratskoj partiji socijalista Crne Gore (DPS). Krajem 2005. i početkom 2006. godine, rukovodstvo GZP je stupilo u pregovore sa rukovodstvom najveće opozicione stranke, Socijalističke narodne partije Crne Gore (SNP) radi usaglašavanja stavova o zajedničkoj borbi protiv vladajućeg režima i eventualnom stvaranju široke opozicione koalicije pod nazivom Demokratska alternativa.[2][3][4]

Tokom kampanje uoči referenduma o državnom statusu Crne Gore (2006), Grupa za promjene nije podržala opstanak Državne zajednice Srbije i Crne Gore, već je zvanično zauzela „neutralan” stav.[5] Međutim, Nebojša Medojević je javno saopštio da će na referendumu glasati za nezavisnost,[6] naglašavajući da se njegova vizija nezavisne Crne Gore znatno razlikuje od vizije Mila Đukanovića.[7] Stoga je već tokom referendumske kampanje došlo do intenziviranja saradnje između Nebojše Medojevića i Predraga Bulatovića, tadašnjeg predsjednika SNP i čelnika unionističkog bloka, sa ciljem usaglašavanja zajedničke strategije za borbu protiv Đukanovićevog režima nakon referenduma. Međutim, upravo zbog te saradnje, iz GZP je u proljeće 2006. godine istupio Svetozar Jovićević, dotadašnji predsjednik Upravnog odbora GZP.[8][9]

Nakon proglašenja državne nezavisnosti Crne Gore, Grupa za promjene se u leto 2006. godine transformisala u političku stranku pod nazivom Pokret za promjene (PZP). Na svojim prvim parlamentarnim izborima, održanim iste 2006. godine, PZP je ostvario veoma dobar rezultat, osvojivši 44.483 glasova (13,13%), odnosno 11 od 81 mandata, postajući jedna od tri opozicione stranke u Crnoj Gori. Bila je popularna kao potpuno novi izbor na političkoj sceni, a pogotovo je bila privlačna za apstinente i razočarane glasače unionističke opozicije.

Učešće PZP u donošenju Ustava (2007) uredi

Nakon skupštinskih izbora (2006), PZP je prvobitno djelovao u okviru ujedinjene opozicije. Tokom proljeća 2007. godine, u vrijeme pregovora od donošenju novog Ustava Crne Gore,[10] Nebojša Medojević je zastupao stav da bi skupštinu trebalo raspustiti, a nove izbore iskoristiti za smjenu režima.[11] Međutim, već krajem ljeta iste godine, PZP je počeo da djeluje mimo opozicionog bloka, stupivši u samostalne pregovore sa vladajućim strankama.[12]. Pošto je brojčani odnos snaga u parlamentu bio takav da se bez glasova PZP nije mogla obezbijediti dvotrećinska većina za vladin prijedlog Ustava, poslanici PZP su se našli pod pritiskom sa obije strane.[13] Tokom političkih pregovora, PZP je odstupio od zajedničke opozicione platforme, prihvativši prijedlog vladajućih stranaka da se u novom Ustavu kao zvanični jezik uvede crnogorski, a takođe je prihvaćeno da se dotadašnji zvanični srpski jezik svrsta među manjinske jezike. Glasovi poslanika PZP su ključno doprinjeli pribavljanju dvotrećinske većine za usvajanje vladinog prijedloga novog Ustava. Zbog takvog držanja, PZP je bio izložen oštrim kritikama opozicionih stranaka i šire srpske javnosti.[14][15][16][17][18][19][20]

Takvo donošenje novog ustava ostavilo je dubok utisak na najširu crnogorsku javnost, pošto je pristajanje PZP uz vladajuću koaliciju bilo doživljeno kao veliki ne samo politički, već i lični državnički uspjeh Mila Đukanovića, čiji je režim sada stekao i novi ustavni legitimitet. Upravo na tom temelju, Đukanović je nastavio da gradi svoju vlast, a čelnici PZP su tokom narednih godina u brojnim prilikama pokušavali da opravdaju svoje učešće u izlivanju tog temelja ponavljajući ocjenu da je ustav za koji su glasali i dalje dobar, ali ga loša vlast ne sprovodi.[21][22]

Potonja opoziciona djelatnost uredi

Na predsjedničkim izborima koji su održani 2008. godine, Nebojša Medojević je kao kandidat PZP osvojio treće mjesto sa 54,874 glasova (16,64%). Nakon što je Vlada Crne Gore iste godine priznala jednostrano proglašenu nezavisnost Kosova, PZP se usprotivio takvoj odluci, tvrdeći da su Crnoj Gori potrebni prijateljski odnosi sa susjednom i bratskom Srbijom. PZP je podržao masovne proteste građana protiv takve odluke, djelimično učestvujući na njima, ali i kritikujući manje nerede koji su izbili nakon protesta. Dotadašnji albanski politički partneri u Crnoj Gori, koji su sarađivali sa PZP, oštro su kritikovali odnos rukovodstva PZP prema pitanju priznanja Kosova.[23]

Krajem 2008. godine, u PZP je došlo do unutrašnjeg raskola i odvajanja tvrde crnogorske struje pod vođstvom Gorana Batrićevića, koji je početkom 2009. godine sa grupom istomišljenika osnovao Demokratski centar Crne Gore, tvrdeći da je Nebojša Medojević napustio svoja izvorna načela PZP putem saradnje sa Socijalističkom narodnom partijom Crne Gore i srpskim nacionalnim strankama.[24]

Na skupštinskim izborima koji su u Crnoj Gori održani u proljeće 2009. godine, PZP je osvojio 19.546 glasova (5,93%) i 5 poslaničkih mandata. Na skupštinskim izborima koji su u Crnoj Gori održani u jesen 2012. godine, PZP je nastupio u okviru koalicije Demokratski front, koja je osvojila 82,773 glasova (22,82%) i 20 poslaničkih mandata. Na skupštinskim izborima koji su u Crnoj Gori održani u jesen 2016. godine, PZP je ponovo nastupio u okviru koalicije Demokratski front koja je osvojila 77,784 glasova (20,32%) i 18 poslaničkih mandata.

Reference uredi

  1. ^ „Pokret za promjene: Misija PZP-a”. Arhivirano iz originala 30. 06. 2019. g. Pristupljeno 30. 06. 2019. 
  2. ^ Večernje novosti (2005): Zajedno na vlasti
  3. ^ Večernje novosti (2005): Front bivših protiv Mila
  4. ^ PCNEN (2006): Poziv na formiranje demokratske alternative
  5. ^ Slobodna Evropa (2006): Grupa za promjene poziva na referendum
  6. ^ PCNEN (2006): Medojević će glasati za nezavisnu Crnu Goru
  7. ^ Blic (2006): Važno je srušiti Đukanovića
  8. ^ Slobodna Evropa (2006): Tas na vagi
  9. ^ PCNEN (2006): U GZP zatečeni Jovićevićevom stavkom
  10. ^ Glas Amerike (2007): Ustavni odbor privodi kraju pisanje prvog ustava nezavisne Crne Gore
  11. ^ PCNEN (2007): Medojević: Skupštinu treba raspustiti ako ne usvoji ustav
  12. ^ Politika (2007): Pokret za promene džoker vlasti
  13. ^ Deutsche Welle (2007): Opet referendum u Crnoj Gori?
  14. ^ Politika (2007): Dogovor Medojevića i Marovića
  15. ^ Politika (2007): Crnogorski ustav deoba
  16. ^ PCNEN (2007): Medojević: Glasanje za ustav je recept protiv režima
  17. ^ PCNEN (2007): Obezbijeđena dvotrećinska većina za ustav
  18. ^ Glas javnosti (2007): Političko konvertitstvo Nebojše Medojevića
  19. ^ Slobodna Evropa (2007): Novi Ustav je kompromis
  20. ^ Blic (2007): Srbi u Crnoj Gori od danas manjina
  21. ^ Večernje novosti (2007): Medojević: Nisam igrao za Mila
  22. ^ „Standard (2018): Medojević: Glasali smo za Ustav pod uslovom da se reformiše pravosuđe, ali je ono ostalo batina u rukama Đukanovića”. Arhivirano iz originala 15. 07. 2019. g. Pristupljeno 15. 07. 2019. 
  23. ^ Slobodna Evropa (2008): Medojević izgubio podršku albanskih partija
  24. ^ Slobodna Evropa (2009): Nova stranka na političkoj mapi

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Покрет_за_промјене&oldid=27392555”