Rabaul

Rabaul je grad i luka na ostrvu Nova Britanija u Bizmarkovom arhipelagu, u državi Papua Nova Gvineja. Do 1994. bio je najvažniji grad na Novoj Britaniji, kada je teško nastradao u vulkanskoj erupciji, posle čega je gradski aerodrom zatvoren, a broj stanovnika je sa oko 17.000 pao na manje od 4.000.

Rabaul Rabaul
Rabaul sa obližnje vulkanske opservatorije: novi grad je desno, a uništeni stari deo grada je levo (2012)
Administrativni podaci
Država	Papua-Nova Gvineja
Region	Nova Britanija
Osnovan	1910.
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
—	10.561
Geografske karakteristike
Koordinate	4° 13′ 00″ J; 152° 11′ 00″ I
Rabaul Rabaul na karti Papue-Nove Gvineje

Istorija

Grad su sagradili Nemci 1910. kao administrativni centar oblasti severoistočne Nove Gvineje, severnih Solomonovih ostrva i Bizmarkovog arhipelaga. Početkom Prvog svetskog rata okupirale su ga australijske trupe, a od 17. decembra 1920. bio je pod australijskom upravom kao glavni grad Severoistočne Nove Gvineje.

U drugom svetskom ratu

U Drugom svetskom ratu Japanci su zauzeli Rabaul pomorskim desantom 23. januara 1942. i uredili ga kao isturenu operacijsku bazu za dejstva na pravcu Nove Gvineje, Solomonovih ostrva i Australije.

Rabaul je bio jedna od najjače branjenih japanskih baza na Tihom okeanu (oko 90.000 vojnika, 350 protivavionskih i preko 6.500 poljskih topova sa nizom jakih utvrđenih objekata). Tokom rata grad je žestoko bombardovan i opsedan od savezničkih snaga. Oslobođen je tek 6. septembra 1945.

Luka

Grad se razvio na severnom delu prostranog i dobro zaštićenog zaliva Blanš (engl. Blanche Bay, dug 6.5, a na ulazu širok 2.75 nautičkih milja). U severnom delu zaliva je zaštićeno sidrište za sve vrste brodova, dubine do 9 m. Grad je povezan redovnim brodskim linijama sa Sidnejom i Brizbejnom, a do erupcije 1994. imao je i aerodrom udaljen 3,5 km od grada. U gradu ima više objekata duvanske i prehrambene industrije.