Википедија

Savez Srbije za dizanje tegova

Savez Srbije za dizanje tegova je organizacija koja u Međunarodnoj federaciji za dizanje tegova, nastavlja tradiciju Teško atletskog saveza Jugoslavije, Saveza Jugoslavije za dizanje tegova, Saveza za dizanje tegova Srbije i Crne Gore. Teško atletski savez Srbije je osnovan 18. juna 1950. godine u Beogradu. Ubrzo menja naziv u Savez Srbije za dizanje tegova.

Savez Srbije za dizanje tegova je član sledećih sportskih organizacija:

  1. Međunarodna federacija za dizanje tegova (engl. International Weightlifting Federation, IWF)
  2. Evropska federacija za dizanje tegova (engl. European Weightlifting Federation, EWF)
  3. Evro-Azijska regionalna asocijacija za dizanje tegova (rus. Евро-Азиатская региональная ассоциация тяжелой атлетики, ЕАРАТА)
  4. Mediteranska konfederacija za dizanje tegova (engl. Mediterranean Weightlifting Confederation, MWC)
  5. Olimpijski komitet Srbije
  6. Sportski savez Srbije

Dizanje tegova je sportska grana koja se nalazi na programu olimpijskih igara od 1896. godine. Cilj u dizanju tegova je podići što veću težinu tega iznad glave, u takmičarskim disciplinama trzaj i izbačaj. Takmičenje se izvodi u osam muških i sedam ženskih težinskih kategorija, u starosnim kategorijama do 17 godina, do 20 godina, do 23 godine, za seniore i veterane.

Klubovi uredi

  1. Crvena zvezda, Beograd
  2. Niš, Niš
  3. Jedinstvo, Novi Bečej
  4. Jedinstvo, Stara Pazova
  5. Radnički, Sombor
  6. Herkules, Bač
  7. Železničar, Inđija
  8. Spartak, Subotica
  9. Partizan, Beograd
  10. Švarc, Beograd
  11. Srem, Sremska Mitrovica
  12. Banjica, Beograd
  13. Sport Aktiv, Beograd
  14. Kamen, Inđija
  15. Titan Džim, Beograd
  16. Dubočica, Leskovac
  17. Mladost, Vranje
  18. F džim, Beograd
  19. As, Loznica

Istorija uredi

Dizanje tegova u Srbiji u periodu od 1857. do Drugog svetskog rata uredi

Takmičenja “ko može više podići” su veoma stara. Polovinom 19. veka počinje organizovan razvoj dizanja tegova u zemljama zapadne Evrope i Rusije. U Srbiji, u nekim građanskim društvima, u to doba se takmiči u dizanju bakrača (bakarni kotao) punog vode i dizanju kamena. Stevan Todorović (1832—1925) je 1857. godine osnovao “Prvo Srpsko društvo za gimnastiku i borenje” u okviru koga se razvijalo vežbanje sa tegovima. Društvo je 1891. godine promenilo ime u Beogradsko gimnasticko društvo „Soko“, da bi se pred Prvi svetski rat ujedinilo sa Gimnastičkim društvom “Dušan Silni” i dobilo naziv „Savez sokolskih društava Dušan Silni“.

U Somboru, 1880. godine, Aleksandar Šane Demetrović postavlja temelje sporta u tom gradu. Jedan od osnovnih sportskih rekvizita koje je koristio bili su tegovi. U periodu od 1894. do 1896. godine u Somboru je boravio dr Petar Tadić, veliki stručnjak za dizanje tegova onog vremena. U Subotici, 1880. godine, braća Vermeš (Lajoš, Nandor i Bela) u Subotičkom sportskom društvu razvijaju dizanje tegova. Vladan Đorđević (1844—1930) je 1882. godine osnovao „Beogradsko građansko društvo za gimnastiku i borenje“ u kome se vežbalo i dizanje tereta. Od komandanta beogradske tvrđave, Bogićevića, nabavljena su đulad koja su korišćena za vežbanje snage. Najistaknutiji vežbači sa tegovima bili su Ljubomir Petrović i Emerih Štajnlehner. Beogradsko gimnastičko društvo „Soko“ je organizovalo 30. novembra 1890. godine „gimnasticko veče“ na kome su učestvovali i dizači tegova: Lazar Savić, Jovan Stojanović, Ljubomir Stanojević.

Na osvećenju zastave gimnastickog društva „Dušan Silni“, 1897. godine u Beogradu, organizovano je takmičenje u dizanju tegova od 50 kg. Pobednik je bio Radisav Jovanović iz Beograda. Van konkurencije je nastupao Sreten Pašić, direktor gimnazije i predsednik gimnastickog društva Душан Силни iz Paraćina. On je podigao u vis bučicu od 50 kg tri puta. Krajem 1909. godine u Beogradu, Aleksandar Catović osniva klub „Miloš Obilić“. U klubu se vežba rvanje i dizanje tegova.

U Pragu je 1912. godine održan 6. Češki svesokolski slet. Na sletu su učestvovali, kako je zabeležila tada štampa, i “Srbi iz Zaječara i osvojili su 11. mesto”. Takmičili su se Dragiša Nejić, Dragutin Đorđević i Vojislav Dimitrijević u dvorucnom potisku tega od 50 kg što više puta.

U Prvom Jugoslovenskom sportskom almanahu dat je spisak klubova članova Teško – atletskog saveza Jugoslavije. U sledećim klubovima, sa teritorije Srbije, vežbalo se dizanje tegova:

  1. “Novosadski atletski klub”, Novi Sad
  2. Športni klub “Juda Makabi”, Novi Sad
  3. “Senčanski atletski klub”, Senta
  4. “Senčanska jevrejska omladina”, Senta
  5. “Radnički sport klub”, Sombor
  6. Somborski jugoslovenski športski klub “Amater”, Sombor
  7. Somborsko jugoslovensko športsko udruženje “Amater”, Sombor
  8. “Somborsko športsko udruženje”, Sombor
  9. Športski klub “Ferum”, Subotica
  10. Atletski klub “Konkordija”, Subotica
  11. “Subotičko atletsko nogometno društvo”, Subotica
  12. Športski klub “Kosovo”, Velika Kikinda
  13. Športski klub “Kadima”, Veliki Bečkerek
  14. Železničarski atletski šport. klub “Slavija”, Veliki Bečkerek

Nakon formiranja saveza 1921. godine počinje veće interesovanje za dizanje tegova.

Dizanje tegova u Srbiji u periodu od 1948. do danas uredi

Inicijativni odbor za formiranje teškoatletskog saveza Srbije i teškoatletskog odbora Beograda formiran je 3. avgusta 1949. godine. Odbor za osnivanje teško atletskog Saveza Srbiji sačinjavali su: Milan Ercegan, Đoka Veljković, Miladin Popović, Branko Tegeltija, Gojko Babić, Jovan Ružić, Nikola Adamović i Franjo Fišer. Međutim, i pre ovoga su dizači tegova sa teritorije Srbije učestvovali na organizovanim takmičenjima. U Ljubljani je 11. jula 1948. godine održano I prvenstvo Jugoslavije za seniore. Na njemu je učestvovalo tri takmičara iz Srbije, svi iz „Milicionara“ iz Novog Sada. Do te godine evidentirano je četiri kluba za dizanje tegova u čitavoj Republici i 9 sudija sa položenim ispitom. Već 1949. godine bilo je registrovano osam klubova, 1950. godinedevet, a 1966. godine devetnaest. Na dan 1. aprila 1966. godine biloje 495 registrovanih takmičara u Srbiji.

Prvo prvenstvo Srbije za seniore je organizovano 19. juna 1949. godine u Novom Sadu[1]. Tada se takmičilo u šest kategorija. Pobednici na prvom prvenstvu Srbije za seniore, po kategorijama bili su:

bantam, Aleksandar Rusić 200,0 kg (60,0 60,0 80,0)
perolaka, Slobodan Sivac 190,0 kg (60,0 55,0 75,0)
laka, Šandor Tot 195,0 kg (60,0 60,0 75,0)
srednja, Davorin Šoštarić 240,0 kg (75,0 70,0 95,0)
poluteška, Šandor Toma 245,0 kg (70,0 75,0 100,0)
teška, Ferenc Graca 240,0 kg (65,0 75,0 100,0)

Osnivačka Skupština teško atletskog saveza Srbije održana je 18. juna 1950. godine u Beogradu. U okviru saveza radila su dva odbora, za rvanje i dizanje tegova. Ekipna i kup takmičenja Srbije održavaju se od 1956. godine. Prvo prvenstvo Srbije za starije juniore održano je u Novom Sadu 25. maja 1958. godine. Prvo prvenstvo za mlađe juniore održano je u Inđiji 23. marta 1974. godine. Takmičenja za žene se održavaju od 2005. Godine, a za veterane povremeno. U periodu do 1985. godine (V. Mihajlović, 1985a), po broju titula državnih prvaka ističu se Marko Ostrogonac, Vladimir Zrnić, Zlatko Milovac, dr Đura Kermeci, Dušan Mirković. U periodu od 1948. do 1992. godine, dizači tegova iz Srbije osvojili su najveći broj medalja na seniorskim ekipnim prvenstvima Jugoslavije. Od ukupno 2461 dodeljene medalje, dizači tegova iz Srbije osvojili su 1086 medalja (44,13%), iz Bosne i Hercegovine 599 (24,34%), iz Hrvatske 464 (18,85%) i Slovenije 312 (12,68%). Kao treneri i sportski radnici, posebno su se istakli braća Korhec, Miodrag Jovanović, Mihajlo Antonijević, Erih Špajzer, Đura Kermeci, Stipan Vert, Milan Maširević, Vladan Mihajlović, Vojislav Ilić i dr.

Nakon formiranja SRJ, DZSCG i osamostaljivanja Srbije, Savez Srbije za dizanje tegova nastavlja kontinuitet članstva u Međunarodnoj federaciji za dizanje tegova. Mile Stojanović je 1945. godine osnovao KDT ‘”Dinamo” iz Pančeva. Fuzijom fiskulturnog omladinskog kluba “Jovan Mikić – Spartak” i „Radničkog” 1947. godine u ”Radničko fiskulturno društvo Jovan Mikić – Spartak”, Subotica dobija sportsko društvo sa 17 sekcija. Jedna od sekcija je bila dizanje tegova. Samostalna sportska organizacija, KDT „Spartak” postaje 1959. godine. Alek Huber osniva 1947. godine KDT ”Novi Sad”. Slobodan Sivac osniva KDT „Srem” u Sremskoj Mitrovici 1949. godine. Sekcija teškoatletskog kluba „Partizan” formirana je 15. maja 1950. godine u Beogradu, a 1961. godine sekcija prerasta u klub. TAK „Banat” u Zrenjaninu, osniva Toša Nišagačin 1953. godine. KDT „Herkules” iz Bača je osnovan 1953. godine. Borivoj Lalić 1956. godine osniva KDT „Jedinstvo” u Novom Bečeju. Pri DTV „Partizan” u Inđiji je 1960. godine osnovana sekcija za dizanje tegova koja je kasnije prerasla u KDT „Železničar”. U okviru teškoatletskog klluba „Senta”, Rade Vukotić 1961. godine osniva KDT „Senta” iz Sente. Današnji KDT „Dubočica” iz Leskovca je osnovan kao sekcija pri DTV „Partizan” 1962. godine. KDT „Partizan” iz Kikinde 1963. godine osniva Belić Vojica. KDT ”Mladi radnik” iz Požarevca je nastao kao sekcija za dizanje tegova pri DTV „Partizan” 1963. godine. Odlukom Generalštaba JNA 1963. godine, formirana je škola za telesno vaspitanje JNA u Beogradu i Šibeniku sa ciljem okupljanja svih ondašnjih vrhunskih sportista u Jugoslaviji koji su se nalazili na odsluženju vojnog roka. Najviše uspeha su postizali dizači tegova koji su čak osvajali titule šampiona Jugoslavije i ekipnog prvaka Srbije. U nišu je 1966. godine formirana sekcija za dizanje tegova DTV „Partizan” u Nišu. Iz ove sekcije je nastao KDT „Niš”. KDT „Radnički” iz Sombora je nastao 1965. godine. U Malom Zvorniku je 1966. godine osnovan KDT „Rekord”. KDT „Omladinac” iz Zmajeva je osnovan 1966. godine. KDT „Voždovac” je formiran 1977. godine u Beogradu. KDT ”Crvena vezda” je osnovana 1997, a 1999. godine KDT "Kamen“.

Uprava uredi

  • Predsednik, Prof. dr Milan V. Mihajlović[2]
  • Generalni sekretar, Mr Rita Špajzer
  • Potpredsednik, Branko Čalić[3]
  • Članovi upravnog odbora[4]
  • Goran Krivošija
  • Zoran Vasiljević
  • Novica Milenković
  • Zoltan Kajdoči
  • Sportski direktor, Ljubiša Rajković
  • Komesar za bezbednost, Jovica Zoraja
  • Nacionalni treneri, Stipan Vert, Srđan Jovanović

Kuća slavnih uredi

„Kuća Slavnih“ Međunarodne federacije za dizanje tegova je osnovana 12. januara 1992. godine u Parizu (Francuska) sa ciljem da iskaže počast najznačajnijim predstavnicima ovog sporta u svetu.[5] Zbog doprinosa razvoju dizanja tegova u svetu, 3. jula 1997. godine je odlučeno da Vladan Mihajlović[6] bude primljen u „Kuću Slavnih“.

Zlatna plaketa uredi

Zlatna plaketa Saveza Srbije za dizanje tegova se dodeljuje pojedincima i sportskim organizacijama zaslužnim za razvoj dizanja tegova u Republici Srbiji, kao i unapređenju sporta u celini.[7]

Nosioci ovog najvišeg priznanja Saveza:

  1. 2008. Miodrag Jovanović, Beograd
  2. 2009. Janča Zlatković, Vranje
  3. 2012. Julije Đula Korhec, Subotica
  4. 2013. Miomir Maletić, Inđija
  5. 2013. dr Dane Korica, Beograd (Sportski savez Srbije)
  6. 2013. Ivan Todorov, Beograd (Olimpijski komitet Srbije)

Reference uredi

  1. ^ „WEIGHTLIFTING IN SERBIA FROM 1857 TO 1992” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 03. 12. 2013. g. Pristupljeno 26. 11. 2013. 
  2. ^ Председник[mrtva veza]
  3. ^ Потпредседник
  4. ^ Чланови управног одбора
  5. ^ Weightlifting Hall Of Fame
  6. ^ Владан Михајловић
  7. ^ Златна плакета

Literatura uredi

  • Mallon, Bill; & Widlund, Ture (1998). The 1896 Olympic Games. Results for All Competitors in All Events, with Commentary. Jefferson: McFarland.
  • Mihajlović, Milan; Antonijević, Mihajlo (2006). Dizanje tegova. Savez Srbije za dizanje tegova. Beograd
  • Mihajlović, Milan i saradnici (2009). Teorijske i metodološke osnove treninga za razvoj snage. Savez Srbije za dizanje tegova. Beograd
  • Mihajlović, Milan (2013). Sportske organizacije i sportski događaji. Sportski savez Srbije. Beograd
  • Mihajlović, Milan (1999). Sportovi snage i fitnes. Sportska akademija. Beograd
  • Krivošija, Goran (2013). Monografija povodom 60 godina (1953—2013) dizanja tegova u Inđiji. Inđija
  • Mihajlovic, Vladan; Mihajlovic, Milan (1998). Weightlifting in Serbia from 1857 to 1992. Journal of Olympic History, Summer, 21-23

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Савез_Србије_за_дизање_тегова&oldid=27779612”