Savo Mašković
Savo Mašković (Osretci, kod Kolašina, 14. januar 1914 — Poljani, kod Iloka, 4. decembar 1944), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| savo mašković | ||||
|---|---|---|---|---|
 Savo Mašković | ||||
| Lični podaci | ||||
| Datum rođenja | 14. januar 1914. | |||
| Mesto rođenja | Osretci, kod Kolašina, Kraljevina Crna Gora | |||
| Datum smrti | 4. decembar 1944. (30 god.) | |||
| Mesto smrti | Poljani, kod Iloka, Jugoslavija | |||
| Delovanje | ||||
| Član KPJ od | 1940. | |||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije 1941 — 1944. | |||
| Čin | major | |||
| U toku NOB | komandant Osme crnogorske brigade | |||
| Heroj | ||||
| Narodni heroj od | 3. marta 1945. | |||
| Odlikovanja |
| |||
Biografija uredi
Rođen je 14. januara 1914. godine u selu Osretci, kod Kolašina. Potiče iz siromašne seljačke porodice. Kao dete, rano je ostao bez oca, pa je s tri brata i dve sestre odrastao u veoma teškim uslovima. Pored osnovne škole završio je i pet razreda gimnazije u Kolašinu. Posle toga otišao je na službu u Novi Pazar, gde se priključio radničkom pokretu. Član Komunističke partije Jugoslavije je od 1940. godine.
Posle Aprilskog rata i okupacije Kraljevine Jugoslavije, vratio se u rodno selo, gde je aktivno učestvovao u organizovanju ustanka. Jula 1941. godine učestvovao je u prvim ustaničkim akcijama i u borbama za oslobođenje Kolašina. Tokom avgusta, u grupi donjomoračkih partizana, istakao se kao najhrabriji borac, u borbi sa italijanskom divizijom „Pusterija“. U napadu na Pljevlja, Savo se istakao kao dobar strelac i nišandžija na puškomitraljezu.
Decembra 1941. godine postao je borac Prve proleterske udarne brigade. U napadu na Livno, 1942. godine, probio se kroz bodljikavu žicu između bunkera, kojima je onda prišao sa suprotne strane, uništio dve posade i omogućio svojoj četi da prva prodre u grad. Sličan podvig učinio je i u borbi za Jajce, iste godine.
U bici na Neretvi se, kao komandir čete istako u borbama na Ivanu, Čićevu, Glavatičevu, i u žestokim borbama na Drini, aprila 1943. godine. U toku proboja obruča na Sutjesci postao je komandant Prvog bataljona Prve proleterske brigade. Velike su zasluge njegovog bataljona za uspešan proboj na Balinkovcu, 10. juna, i za proboju na putu Foča-Kalinovik.
Savo se istakao u borbama Prve proleterske brigade, u istočnoj Bosni, u leto 1943. i u centralnoj Bosni, u jesen 1943. godine. Tokom Šeste neprijateljske ofanzive njegov bataljon je proglašen za uzornu jedinicu Prvog proleterskog korpusa. Kasnije je postao zamenik komandanta Prve proleterske, a potom i komandant Osme crnogorske brigade. Učestvovao je u prodoru armijske grupe u Srbiju, operacijama za oslobođenje Srbije, operaciji za oslobođenje Beograda, i u borbama na sremskom frontu. Poginuo je tokom završnih operacija za oslobođenje Jugoslavije 4. decembra 1944. godine, u blizini sela Poljani, kod Iloka.
Imao je čin majora NOVJ. Još za života je bio odlikovan Ordenom za hrabrost i Ordenom partizanske zvezde sa srebrnim vencem, a 3. marta 1945. godine Ukazom Predsedništva AVNOJ-a je posthumno proglašen za narodnog heroja Jugoslavije.
Literatura uredi
- Narodni heroji Jugoslavije. Beograd: Mladost. 1975.