Salan
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Salan (u nekim izvorima i Zalan) je bio bugarski vojvoda, koji je vladao na teritoriji današnje Vojvodine u devetom veku. Salan je vladao područjem između Dunava i Tise (današnja Bačka), a rezidencija mu se nalazila u gradu Titelu.
Istorija uredi
Salan je bio potomak Velikog Keana, bugarskog vladara, koji je osvojio teritoriju između Dunava i Tise. Ugarski hroničar Anonimus piše da je Kean, veliki vojvoda Bugarske, bio Salanov pradeda. Prema Anonimusu, Kean je osvojio zemlju koja leži između Dunava i Tise i tu je naselio Slovene i Bugare.
Posle 896. godine, Salan je ratovao protiv Mađara, koji su se tada doselili u Panonsku niziju. Bugarski car Simeon je došao u pomoć vojvodi Salanu, a i vizantijski car je poslao pomoćne trupe protiv Mađara. Mađari su pobedili Bugare i Vizantince na početku desetog veka, a time i Salanova vojvodina pada pod mađarsku vlast.
Titula uredi
U literaturi se Salan najčešće pominje kao vojvoda ili knez. U svojoj „Istoriji Srba u Vojvodini“, Aleksa Ivić ga naziva slovenskim kraljem, a pisac „Istorije Novog Sada“, Melhior Erdujhelji, naziva ga vezirom.
Izvori uredi
Glavni istorijski izvor o vojvodi Salanu je istorijska hronika Gesta Hungarorum, koju je napisao budimski sveštenik Peter, u vreme mađarskog kralja Bele III, na kraju 12. veka. Langobardski hroničar iz 10. veka, Liudprand, je takođe zapisao da su Mađari porazili Bugare i Vizantince na početku desetog veka.
Literatura uredi
- Marko Jovanov, Devet vekova od pomena imena Titela, Titelski letopis, Titel, 2001.
- Ivić, Aleksa (1929). Istorija Srba u Vojvodini. Novi Sad: Matica Srpska.
- Radmilo Petrović, Vojvodina - petnaest milenijuma kulturne istorije, Beograd, 2003.
- Jovan Pejin, Velikomađarski kapric, Zrenjanin, 2007.
- Melhior Erdujhelji, Istorija Novog Sada, Veternik, 2002.
