Sistemskim uzrocima izazvana koprivnjača
Sistemskim uzrocima izazvana koprivnjača najčešće je posledica virusne infekcije respiratornih puteva (nazofaringsa), koja se smatraju najčešćim uzrokom akutne koprivnjače (urtikarije) kod dece. Veza između infekcija i hronične koprivnjače je manje uočljiva.[1]
| Sistemskim uzrocima izazvana koprivnjača | |
|---|---|
 | |
| Koprivnjača na ruci | |
| Klasifikacija i spoljašnji resursi | |
| MKB-10 | L50 |
| MKB-9-CM | 708 |
| DiseasesDB | 13606 |
| MedlinePlus | 000845 |
| eMedicine | topic list |
| MeSH | D014581 |
Etiopatogeneza uredi
Sistemski uzroci koprivnjače su:
- infekcije (virusne, bakterijske, gljivične i parazitarne)
- vaskulitis i autoimunske bolesti
- malignitet
- druge bolesti
Infekcije uredi
Kod ove vrste koprivnjače nađena je povezanost sa pojedinim infektivnim, naročito bakterijskim uzročnicima, kao što su Streptococcus β haemolyticus, Helicobacter pylori, Mycoplasma pneumoniae.[2]
Uloga infekcije gastrointestinalnog trakta čiji je uzrok Helicobacter pylori potvrđena je u nekim studijama. Da bi se uspešno lečila koprivnjača, infekcija koja je izazvana helikobakterom trebalo bi da bude adekvatno tretirana.[3]
Virusne infekcije Epstein-Barr virusom, Herpes simplex i Hepatitis B i Hepatitis C virusom navode se kao etiološki faktori u nastanku hronične koprivnjače.
Koprivnjača se može javiti i u toku gljivičnih infekcija izazvanih dermatofitima.
Infestacija parazitima i protozoama (Giardia lamblia, Entamoeba histolytica i Strongiloides stercoralis), može biti značajan etiološki faktor u nastanku koprivnjače, ali se ređe javlja u severnoevropskim zemljama. Crevna kandidiaza je u prošlosti smatrana za veoma važan etiološki faktor hronične koprivnjače.
Generalno, učestalost i značaj infektivnih uzročnika, variraju između različitih grupa pacijenata i u različitim regionima. Na primer, hepatitisne virusne infekcije su češći uzrok hronične koprivnjače u Južnoj Evropi, a retko u Severnoj. Pored infekcija, hronični nezarazni zapaljenjski procesi kao što su gastritis, refluksni ezofagitis, zapaljenje žučnih puteva ili žučne kese mogu izazvati hroničnu koprivnjaču.[2] Mnoge autoimunske bolesti mogu se manifestovati koprivnjačom na početku ili bilo kada u toku bolesti.
Vaskulitis i autoimunske bolesti uredi
Koprivnjača se javlja u sistemskom eritemskom lupusu, juvenilnom idiopatskom artritisu, inflamatornim bolestima creva i sistemskim vaskulitisima uključujući i purpuru Henoch Schönlein.[4]
Stečeni angioedem (eng. acquired angioedema - AAE) je izazvan autoantitelima protiv inhibitora C1 komponente komplementa - C1INH ili nastaje zbog delecije komplementa u bolestima u kojima se stvaraju solubilni imunokompleksi, kao što su sistemski eritemski lupus i limfoproliferativne bolesti.
Autoimunski tireoiditis je najčešća autoimunska bolest povezana sa koprivnjačom kod odraslih, a takođe se viđa i kod dece. Koprivnjač može da prethodi disfunkciji tireoidne žlezde, kada se identifikuju samo antitireoidna antitela.[5]
Sve je više podataka o celijakiji kao uzroku urtikarije.[6]
Malignitet uredi
Malignitet je češće udružen sa izolovanim angioedemom nego sa koprivnjačom. Udružena pojava urtikarije/angioedema javlja se veoma retko, uglavnom kod odraslih, a još ređe u dečjem uzrastu.
Najčešće se viđa kod gamapatija (koje karakteriše prisustvom M-proteina u krvnoj plazmi, koji mogu biti IgG, IgA, IgM klase ili Ig laki lanci) kao što je multipli mijelom i kod limfoma (Hočkinov i Nehočkinov limfom).[7]
Druge bolesti uredi
Generalizovani pruritus, pri čemu se ne zapaža vidljiva ospa, predstavlja neuobičajenu prezentaciju koprivnjače kod dece. Diferencijalno dijagnostički tada treba razmotriti stanja kao što su limfomi, hronične bolesti jetre i hronične bubrežne bolesti. Takođe je potrebno razmotriti i psihijatrijske uzroke generalizovanog pruritusa ukoliko drugi uzročnici nisu identifikovani.[8]
Izvori uredi
- ^ Jelena Tomić, Etiologija urtikarje i angioedema U: Grupa autora, Savremeni pristup urtikariji i angioedemu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. januar 2020) Monografije naučnih skupova Akademije medicinskih nauka Srpskog lekarskog društva, Volumen 2, broj 1, 2011. pp. 47-49
- ^ a b Zuberbier T. Urticaria. Allergy. 2003;58(12):1224-34
- ^ Federman DG, Kirsner RS, Moriarty JP, Concato J. The effect of antibiotic therapy for patients infected with Helicobacter pylori who have chronic urticaria. J Am Acad Dermatol. 2003;49:861–4.
- ^ Tomić J, Gebauer E, Odri I. Certain findings concerning purpura HenochSchonlein. Bilt Transfuziol. 2005;51(1-2):30-3.
- ^ 2. Leznoff A, Sussman GL. Syndrome of idiopathic chronic urticaria and angioedema with thyroid autoimmunity: a study of 90 patients. J Allergy Clin Immunol.1989;84:66–71.
- ^ Caminiti L, Passalacqua G, Magazzu G, Comisi F, Vita D, Barberio G, et al. Chronic urticaria (hives) and associated celiac disease in children: A case-control study. Pediatr Allergy Immunol. 2005;16(5):428-32.
- ^ Grewal, Ravnit; Irimie, Alexandra; Naidoo, Nasheen; Mohamed, Nooroudien; Petrushev, Bobe; Chetty, Manogari; Tomuleasa, Ciprian; Abayomi, Emmanuel-Akinola (2018-01-09). Hodgkin's lymphoma and its association with EBV and HIV infection. Critical Reviews in Clinical Laboratory Sciences. 55 (2): 102–114
- ^ Karakelides M, Monson KL, Volcheck GW, Weiler CR. Monoclonal gammopathies and malignancies in patients with chronic urticaria. Int J Dermatol. 2006;45:1032-8.
Literatura uredi
- Grupa autora, Savremeni pristup urtikariji i angioedemu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (13. januar 2020) Monografije naučnih skupova Akademije medicinskih nauka Srpskog lekarskog društva, Volumen 2, broj 1, 2011.
Spoljašnje veze uredi
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
