Skijanje na vodi
Skijanje na vodi je sportska grana u kojoj skijaš klizi površinom vode na jednoj ili dve skije držeći se rukama (ili rukom) za uže ili sajlu, koju vuče gliser.
Istorija skijanja na vodi uredi
Počeci ovog sporta vezani su uz domoroce Melaneziji, koji su se stojeći ili ležeći na daskama puštaju da ih nosi strujana na vrhovima talasa. Kao sport, skijanje na vodi, koji se raznio neposredno iz akvaplaninga, istovremeno je nastao u Americi i Evropi.
Amerikanac Dž. Anderson pripisuje izum ovog sporta američkom bogatašu F. Voleru, koji je 1920 u SAD izumio prve vodene skije (water-ski), koje su bile dvostruko šire od onih za sneg. Godine 1927. norveški skijaš Petersen prvi je u Evropi s grupom amatera u Kanu na Azurnoj obali, pokušavao kliziti skijama površinom mora uz vuču motornog čamca. Iste godine Amerikanac Dž. Guld primenjuje ovaj sport u Žuan-le-Pinu u Francuskoj, a D. Poup stvara centar nautičkog turizma u Floridi {Cyprress Garden}. Austrijanac Namjesnik uspeo je 1919, da sa dva mala čamčića na nogama pređe po vodi put od Inzbruka do Beča u dužini od 567 km.
Prvi klub za skijanje na vodi osnovan je 1929. u SAD, koji je 1936 u okviru akvaplanske manifestacije organizovao u Masapikvi u državi Njujork, takmičenje u skijanju na vodi, gde se istakao Dž. Anderson u izvođenju akrobatskih figura na jednoj ili dve skije i izvedenom skoku od jednog metra. Već 1939. skijaši na vodi su skakali i do 10 metara.
Godine 1939. osnovan je Američki savez za skijanje na vodi (American Water Ski Association i organizovano prvo prvenstvo u Jones Beach State Park, gde su pobedili B. Parker i Ester Jejts. Takmičenja su obuhvatala više disciplina: figure, slalom, skokove i kombinacije. Otprilike istih godina formirani su savezi za skijanje na vodi u Evropi, koji su se 1946. ujedinili u Svetski savez za skijanje na vodi Union Internationale de Ski Nautique (UMSN). Godine 1947. održano je Evropsko prvenstvo u sijanju na vodi, a zatim i Svetsko prvenstvo.
U Jugoslaviji se ovaj sport razvio mnogo kasnije. Godine 1936 Ivan Kovačević je skijao na vodi u Vukovaru, a vukao ga je motornim čamcem Stjepan Koprić. Prilikom prve proslave godišnjice ustanka u Hrvatskoj 1946. održan je na Dravi u Osijeku defile, veslača, kajakaša i skijaša na vodi. Godine 1952. skijanje na vodi pojavljuje se u Beogradu na Ada Huji (Dunav), gde je Ivan Molnar izgradio skije za vodu prema onima iz Osijeka. Prvi kurs za instruktore skijanja na vodi održan je od 17. do 23. juna 1967. u Portorožu, a 1969. osnovan je Savez za motonautiku i skijanje na vodi sa sedištem u Beogradu.
Prvo prvenstvo Jugoslavije održano je 1969. godine a prvi prvaci su bili:
Istorija žičare na vodi uredi
Krajem pedesetih godina gospodin Bruno Riksen, izumitelj i pronalazač iz Minhena u Nemačkoj, za vreme svog odmora u Holandiji je prvi put probao skijanje na vodi. Bio je oduševljen ali i iznerviran ogromnom gužvom u školi za skijanje na vodi. G-din Riksen inspirisan svojim iskustvom sa odmora seda za svoj radni sto i dolazi do svog novog pronalaska, mašine za skijanje. Nekoliko godina kasnije, 1962, prototip onoga što danas nazivamo žičara za skijanje na vodi, po prvi put je proradila na nemačkom jezeru Ski Nautika. Zvanični magazin Svetske unije za skijanje na vodi, objavio je pozitivan izveštaj o ovom nesvakidašnjem načinu skijanja na vodi, i istakao prednosti koje dozvoljavaju da čak deset skijaša istovremeno skija i to bez čamca.
G-din Riksen je pokazao svoju veliku upornost u svojim pokušajima da žičara za skijanje na vodi postane priznata. Posećivao je kongrese za skijaše na kojima je prezentovao svoj projekat kroz fotografije, brošure i film. Putovanjima u SAD i Australiju uspeva da upozna još ljudi sa svojim projektom. Priznanje za svoj trud dobija 1976. godine kada se po prvi put održavaju takmičenja u Nemačkoj i Španiji. Nekoliko godina kasnije 1981. godine organizovano je nezvanično Evropsko prvenstvo u Holandiji. Konačno 1985. godine organizovana su prva zvanična takmičenja Grupe 2 (u Nemačkoj).
Međunarodna federacija za skijanje na vodi je osnovala Savet za skijanje na žici koji je počeo sa radom 1994. godine. Četvrta disciplina skijanja na vodi je rođena i zvanično priznata.
Vidi još uredi
Spoljašnje veze uredi
- History of Waterskiing[mrtva veza]
- Tekst Petra Mardešića, urednika Pomorske enciklopedije JLZ u Enciklopediji fizičke kulture JLZ Zagreb 1977. tom 2 str 260—264