Википедија

Spisak dobitnika Nobelove nagrade za hemiju

Nobelova nagrada za hemiju je nagrada koju godišnje dodeljuje Kraljevska švedska akademija nauka naučnicima raznih polja hemije. To je jedna od pet Nobelovih nagrada uspostavljenih po testamentu Alfreda Nobela 1895. godine, koje se dodeljuju za izuzetne doprinose u hemiji, fizici, književnosti, miru, i fiziologiji ili medicini. Ovom nagradom upravlja Nobelova zadužbina, a dodeljuje je Kraljevska švedska akademija nauka po predlogu Nobelovog komiteta za hemiju koji se sastoji od pet članova koje je akademija izabrala. Nagrada se dodeljuje u Stokholmu na godišnjoj ceremoniji 10. decembra, godišnjici Nobelove smrti. Svaki dobitnik dobija medalju, diplomu i novčanu nagradu koja se menjala tokom godina.[1]

Prednja strana medalje dodeljene Edvardu Viktoru Epltonu (1947)

Statistika uredi

Prva Nobelova nagrada za hemiju je dodeljena 1901. Jakobusu Henrikusu van ’t Hofu, iz Holandije, „za otkriće zakona hemijske dinamike i osmotskog pritiska u rastvorima”, a dobio je 150.782 švedske krune. Najmanje 25 Nobelovaca dobilo je nagradu za doprinose na polju organske hemije, što je više nego na bilo kojem drugom polju hemije.[2] Ričardu Kunu (1938) i Adolfu Butenantu (1939) njihove vlade nisu dozvolile da prihvate nagradu. Kasnije su dobili medalju i diplomu, ali ne i novac. Frederik Sanger je jedan od dva Nobelovca koja su dobila Nobelovu nagradu za istu oblast, i to 1958. i 1980. godine. Drugi je Džon Bardin koji je dobio Nobelovu nagradu za fiziku 1956. i 1972. godine. Dvoje drugih Nobelovaca su dobili nagradu dvaput, za hemiju i za neku drugu oblast: Marija Kiri (za fiziku 1903. i za hemiju 1911.) i Lajnus Poling (za hemiju 1954. i za mir 1962.).[3] Do 2018. godine, nagrada je dodeljena 180 osoba, uključujući pet žena: Marija Kiri, Irena Žolio-Kiri (1935), Doroti Hodžkin (1964), Ada Jonat (2009) i Frensis Arnold (2018).[4][5]

Nagrada nije dodeljivana osam puta. Devet puta je dodela nagrade odgođena za sledeću godinu. Nagrada nije dodeljena 1914. godine jer je Nobelov odbor za hemiju odlučio da te godine nijedan nominovani naučnik nije ispunjavao potrebne kriterijume, ali je dodeljena 1915. godine Teodoru Vilijamu Ričardsu i računala se za 1914. godinu.[6] Ovaj presedan ponovljen je i za nagradu 1918. godine koja je dodeljena Fricu Haberu,[7] kao i 1920. godine Valteru Nernstu,[8] 1921. godine Frederiku Sodiju,[9] 1925. godine Rihardu Žigmondiju,[10] 1927. godine Hajnrihu Otou Vilandu,[11] 1938. godine Ričardu Kunu,[12] 1943. godine Đerđu de Hevešu[13] i 1944. godine Otou Hanu,[14] pri čemu je svaka nagrada dodeljena naredne godine.

Nobelovci uredi

1900-e · 1910-e · 1920-e · 1930-e · 1940-e · 1950-e · 1960-e · 1970-e · 1980-e · 1990-e · 2000-e · 2010-e · 2020-e

1900-e uredi


Nobelova nagrada za hemiju, 1900-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1901   Jakobus Henrikus van ’t Hof   Holandija „za otkriće zakona hemijske dinamike i osmotskog pritiska u rastvorima” [15]
1902   Herman Emil Fišer   Nemačko carstvo „za rad na sintezi šećera i purina” [16]
1903   Svante Avgust Arenijus   Švedska „za elektrolitičku teoriju disocijacije” [17]
1904   ser Vilijam Remzi   Ujedinjeno Kraljevstvo „za otkriće elemenata inertnih gasova u vazduhu” [18]
1905   Adolf fon Bajer   Nemačko carstvo „za rad na organskim bojenim rastvorima i hidroaromatičnim jedinjenjima” [19]
1906   Anri Moasan   Francuska „za istraživanje i izolovanje elementa fluora i za pronalazak električne peći koja nosi njegovo ime” (pogledajte: Moasanova električna peć) [20]
1907   Eduard Buhner   Nemačko carstvo „za biohemijsko istraživanje i otkriće fermentacije bez prisustva ćelija” [21]
1908   ser Ernest Raderford   Ujedinjeno Kraljevstvo   Novi Zeland „zbog istraživanja dezintegracije elemenata i hemije radioaktivnih supstanci” [22]
1909   Vilhelm Ostvald   Nemačko carstvo „za rad na katalizi i istraživanje osnovnih principa hemijske ravnoteže i brzine reakcija” [23]

1910-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 1910-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1910   Oto Valah   Nemačko carstvo „za rad na polju alicikličnih jedinjenja” [24]
1911   Marija Kiri   Poljska „za otkriće radijuma i polonijuma i za istraživanje radijuima” [25]
1912   Viktor Grinjar   Francuska „za otkriće Grinjarovog reagensa” [26]
  Pol Sabatje „za metodu hidrogenizacije organskih jedinjenja”
1913   Alfred Verner   Švajcarska „za rad na vezivanju atoma u molekule” [27]
1914   Teodor Vilijam Ričards   Sjedinjene Američke Države „za određivanje atomskih težina velikog broja elemenata” [28]
1915   Rihard Martin Vilšteter   Nemačko carstvo „za istraživanja na polju biljnih pigmenata” [29]
1916 Nagrada nije dodeljivana
1917
1918   Fric Haber   Nemačko carstvo „za sintezu amonijaka” [30]
1919 Nagrada nije dodeljivana

1920-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 1920-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1920   Valter Herman Nernst   Nemačka „za rad na polju termohemije” [31]
1921   Frederik Sodi   Ujedinjeno Kraljevstvo „za rad na hemiji radioaktivnih supstanci i istraživanja izotopa” [32]
1922   Fransis Vilijam Aston   Ujedinjeno Kraljevstvo „za otkriće izotopa u velikom broju neradioaktivnih elemenata i za njegovo pravilo celog broja” [33]
1923   Fric Pregl   Austrija  Kraljevina Jugoslavija „za otkrivanje metode mikroanalize organskih supstanci” [34]
1924 Nagrada nije dodeljivana
1925   Rihard Adolf Žigmondi   Nemačka   Mađarska „za demonstraciju heterogene prirode koloidnih rastvora i zbog metoda koje je za to koristio” [35]
1926   Teodor Svedberg   Švedska „za rad na disperznim sistemima” [36]
1927   Hajnrih Oto Viland   Nemačka „za istraživanje žučne kiseline i sličnih supstanci” [37]
1928   Adolf Oto Rajnhold Vindaus   Nemačka „za istraživanja sterola i njegove veze sa vitaminima” [38]
1929   Artur Harden   Ujedinjeno Kraljevstvo „za istraživanja fermentacije šećera i enzima fermentacije” [39]
  Hans Karl August Simon fon Ojler-Helpin   Švedska

1930-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 1930-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1930   Hans Fišer   Nemačka „za istraživanja hemina i hlorofila” [40]
1931   Karl Boš   Nemačka „za doprinose hemijskim metodama visokog pritiska” [41]
  Fridrih Bergijus
1932   Irving Langmjur   Sjedinjene Američke Države „za rad na hemiji površina” [42]
1933 Nagrada nije dodeljivana
1934   Harold Klejton Juri   Sjedinjene Američke Države „za otkriće teškog vodonika” [43]
1935   Frederik Žolio   Francuska „za sintezu novih radioaktivnih elemenata” [44]
  Irena Žolio-Kiri
1936   Petrus Jozefus Vilhelmus Debi   Holandija „za rad na molekulskoj strukturi kroz istraživanje dipolnog momenta i difrakcije X-zraka i elektrona u gasovima” [45]
1937   Volter Norman Hauort   Ujedinjeno Kraljevstvo „za rad na ugljenim hidratima i vitaminu C” [46]
  Paul Karer   Švajcarska „za rad na karotenoidima, flavinu i vitaminima A i B2”
1938   Ričard Kun   Treći rajh „za rad na karotenoidima i vitaminima” [47]
1939   Adolf Fridrih Johan Butenant   Treći rajh „za rad na polnim hormonima” [48]
  Leopold Ružička   Kraljevina Jugoslavija  Švajcarska „za rad na polimetilenima i višim terpenima”

1940-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 1940-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1940 Nagrada nije dodeljivana
1941
1942
1943   Đerđ de Heveš   Treći rajh „za rad na korišćenji izotopa kao pokazivača radi izučavanja hemijskih procesa” [49]
1944   Oto Han   Treći rajh „za otkriće fisije teških jezgara” [50]
1945   Arturi Ilmari Virtanen   Finska „za istraživanje u poljoprivrednoj i hemiji ishrane” [51]
1946   Džejms Bačeler Samner   Sjedinjene Američke Države „za otkriće da enzimi mogu biti kristalizovani” [52]
  Džon Hauard Nortrop „za preparaciju enzima i proteina virusa u čistoj formi”
  Vendel Meredit Stenli
1947   ser Robert Robinson   Ujedinjeno Kraljevstvo „za istraživanja biljnih proizvoda, posebno alkaloida” [53]
1948   Arne Vilhelm Kaurin Tizelijus   Švedska „za istraživanje elektroforeze i analizu adsorpcije” [54]
1949 Vilijam Fransis Džiok   Sjedinjene Američke Države „za doprinos na polju hemijske termodinamike” [55]

1950-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 1950-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1950   Oto Paul Herman Dils   Zapadna Nemačka „za otkriće i razvoj sinteze diena. Dils-Alderova reakcija.” [56]
  Kurt Alder
1951   Edvin Matison Makmilan   Sjedinjene Američke Države „za otkrića u hemiji transuranijumskih elemenata” [57]
  Glen Teodor Siborg
1952   Arčer Džon Porter Martin   Ujedinjeno Kraljevstvo „za otkriće particione hromatografije” [58]
  Ričard Lorens Milington Sing
1953   Herman Štaudinger   Zapadna Nemačka „za otkrića na polju hemije makromolekula” [59]
1954   Lajnus Karl Poling   Sjedinjene Američke Države „za istraživanja prirode hemijske veze” [60]
1955   Vinsent du Vinjo   Sjedinjene Američke Države „za rad na jedinjenjima sumpora, posebno zbog prve sinteze polipeptidnog hormona” [61]
1956   ser Siril Norman Hinšelvud   Ujedinjeno Kraljevstvo „za istraživanja mehanizma hemijskih reakcija” [62]
  Nikolaj Nikolajevič Semjonov   SSSR
1957   ser Aleksandar Tod   Ujedinjeno Kraljevstvo „za rad na nukleotidima i nukleotidnim koenzimima” [63]
1958   Frederik Sanger   Ujedinjeno Kraljevstvo „za rad na strukturi proteina, posebno insulina” [64]
1959   Jaroslav Hejrovski   Čehoslovačka „za otkriće i razvoj polarografskih metoda analize” [65]

1960-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 1960-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1960 Vilard Frenk Libi   Sjedinjene Američke Države „za metodu korišćenja ugljenika-14 za određivanje starosti” [66]
1961 
 
Melvin Kalvin   Sjedinjene Američke Države „za istraživanje usvajanja ugljenik dioksida u biljkama” [67]
1962   Maks Ferdinand Peruc   Ujedinjeno Kraljevstvo „za istraživanja strukture globularnih proteina” [68]
  Džon Kauderi Kendru
1963   Kalr Zigler   Zapadna Nemačka „za otkrića u vezi viših polimera” [69]
  Đulio Nata   Italija
1964 Doroti Kroufut Hodžkin   Ujedinjeno Kraljevstvo „za utvrđivanje tehnikama X-zraka struktura važnih biohemijskih supstanci” [70]
1965   Robert Berns Vudvard   Sjedinjene Američke Države „za dostignuća u organskoj sintezi” [71]
1966   Robert Sanderson Maliken   Sjedinjene Američke Države „za rad u vezi hemijskih veza i elektronske strukture molekula” [72]
1967   Manfred Ajgen   Zapadna Nemačka „za istraživanja ekstremno brzih hemijskih reakcija” [73]
  Ronald Džordž Rejford Noriš   Ujedinjeno Kraljevstvo
  Džordž Porter
1968   Lars Onsager   Sjedinjene Američke Države  Norveška „za otkriće recipročnih odnosa koji nose njegovo ime” [74]
1969 Derek Harold Ričard Barton   Sjedinjene Američke Države „za doprinose razvoju koncepta konformacije” [75]
  Od Hasel   Norveška

1970-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 1970-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1970   Luis Federiko Leloir   Argentina „za otkriće nukleotidni šećeri i njihove uloge u biosintezi ugljenih hidrata” [76]
1971   Gerhard Hercberg   Kanada   Zapadna Nemačka „za doprinose elektronskoj strukturi i geometriji molekula, posebno slobodnih radikala” [77]
1972   Kristijan B. Anfinsen   Sjedinjene Američke Države „za rad na ribonukleazi” [78]
Stanford Mur „za doprinose razumevanju veze između hemijske strukture i katalitičke aktivnosti molekula ribonukleaze”
Vilijam Stajn
1973 Ernst Oto Fišer   Zapadna Nemačka „za rad na hemiji organometalnih jedinjenja” [79]
  Džefri Vilkinson   Ujedinjeno Kraljevstvo
1974   Pol Dž. Flori   Sjedinjene Američke Države „za celokupni rad, i teoretski i eksperimentalni, na polju fizičke hemije makromolekula” [80]
1975   ser Džon Vorkap Kornfort   Australija  Ujedinjeno Kraljevstvo „za rad na stereohemiji enzimski katalizovanih reakcija” [81]
  Vladimir Prelog   SFRJ  Švajcarska „za istraživanja stereohemije organskih molekula i reakcija”
1976   Vilijam Nan Lipskom   Sjedinjene Američke Države „za istraživanja strukture borana” [82]
1977   Ilja Prigogin   Belgija „za doprinose neravnotežnoj termodinamici” [83]
1978 Piter D. Mičel   Ujedinjeno Kraljevstvo „za formulaciju hemiosmotske teorije” [84]
1979 Herbert Si Braun   Sjedinjene Američke Države „za razvoj korišćenja jedinjenja koja sadrže bor i fosfor, kao reagenasa u organskoj sintezi” [85]
Džordž Vitig   Nemačka

1980-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 1980-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1980   Pol Berg   Sjedinjene Američke Države „za celokupna istraživanja biohemije nukleinskih kiselina, sa posebnom pažnjom na rekombinantnu-DNK” [86]
  Volter Gilbert „za doprinose u vezi sa određivanjem sekvence baza u nukleinskim kiselinama”
  Frederik Sanger   Ujedinjeno Kraljevstvo
1981   Keniči Fukui   Japan „za teorije u vezi sa tokom hemijskih reakcija” [87]
  Roald Hofman   Sjedinjene Američke Države   Poljska
1982   Aron Klug   Ujedinjeno Kraljevstvo „za razvoj kristalografske elektronske mikroskopije” [88]
1983   Henri Taub   Sjedinjene Američke Države „za istraživanje mehanizama reakcija sa prenosom elektrona” [89]
1984   Robert Brus Merifild   Sjedinjene Američke Države „za razvoj metodologije za hemijsku sintezu na čvrstoj podlozi” [90]
1985   Herbert A. Hauptman   Sjedinjene Američke Države „za dostignuća u razvoju direktnih metoda za određivanje kristalnih struktura” [91]
  Džerom Karl
1986   Dadli R. Heršbak   Sjedinjene Američke Države „za doprinose u vezi sa dinamikom hemijskih elementarnih procesa” [92]
Juan T. Li   Sjedinjene Američke Države   Republika Kina
Džon K. Polanji   Kanada  Mađarska
1987 Donald Dž. Kram   Sjedinjene Američke Države „za razvoj i korišćenje molekula sa strukturno specifičnim interakcijama velike selektivnosti” [93]
  Žan-Mari Len   Francuska
Čarls Dž. Pedersen   Sjedinjene Američke Države
1988 Johan Dajzenhofer   Zapadna Nemačka „za određivanje trodimenzionalne strukture fotosinteznog reakcionog centra” [94]
  Robert Huber
  Hartmut Mihel
1989   Sidni Altman   Kanada  Sjedinjene Američke Države „za otkriće katalitičkih svojstava RNK” [95]
  Tomas R. Ček   Sjedinjene Američke Države

1990-e uredi

Nobelova nagrada iz hemije, 1990-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
1990   Elajas Džejms Kori   Sjedinjene Američke Države „za razvoj teorije i metodologije organske sinteze” [96]
1991   Rihard R. Ernst   Švajcarska „za doprinose razvoju nuklearno magnetno rezonantne (NMR) spektroskopije visokog razlaganja” [97]
1992   Rudolf A. Markus   Sjedinjene Američke Države  Kanada „za doprinose teoriji reakcija prenosa elektrona u hemijskim sistemima” [98]
1993   Kari B. Malis   Sjedinjene Američke Države „za doprinos razvoju polimerazne lančane reakcije” [99]
Majkl Smit   Kanada „za doprinos razvoju mutageneze zasnovane na oligonukleotidima i njenom razvoju za ispitivanje proteina”
1994   Džordž A. Ola   Sjedinjene Američke Države  Mađarska „za doprinos hemiji ugljeničnog katjona” [100]
1995   Paul J. Krucen   Holandija „za rad na atmosferskoj hemiji, posebno u vezi sa stvaranjem i razgradnjom ozona” [101]
  Mario H. Molina   Meksiko
  F. Šervud Rouland   Sjedinjene Američke Države
1996   Robert Kerl   Sjedinjene Američke Države „za otkriće fulerena” [102]
  ser Harold Kroto   Ujedinjeno Kraljevstvo
Ričard Smoli   Sjedinjene Američke Države
1997   Pol D. Bojer   Sjedinjene Američke Države „za rasvetljavanje enzimskih mehanizama u sintezi adenozin trifosfata” [103]
Džon E. Voker   Ujedinjeno Kraljevstvo
  Jens K. Skou   Danska „za otkriće jon transportnog enzima, Na+K±ATRaza”
1998   Volter Kon   Sjedinjene Američke Države „za razvoj funkcionalne teorije gustina” [104]
  Džon A. Popl   Ujedinjeno Kraljevstvo „za razvoj računarskih metoda u kvantnoj hemiji”
1999   Ahmed Zevail   Sjedinjene Američke Države  Egipat „za istraživanja prelaznih stanja hemijskih reakcija pomoću femtosekundne spektroskopije” [105]

2000-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 2000-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
2000   Alan Dž. Higer   Sjedinjene Američke Države „za otkriće i razvoj provodnih polimera” [106]
  Alan Dž. Makdajarmid   Sjedinjene Američke Države  Novi Zeland
  Hideki Širakava   Japan
2001 Vilijam S. Nouls   Sjedinjene Američke Države „za rad na hiralno katalizovanim hidrogenacionim reakcijama” [107]
  Rjodži Nojori   Japan
K. Bari Šarples   Sjedinjene Američke Države „za rad na hiralno katalizovanim oksidativnim reakcijama”
2002   Džon B. Fen   Sjedinjene Američke Države „za razvoj metode mekane desorpcione jonizacije za maseno-spektrometrijsku analizu bioloških makromolekula” [108]
  Koiči Tanaka   Japan
  Kurt Vitrih   Švajcarska „za razvoj nuklearno magnetno rezonantne spektroskopije za određivanje trodimenzionalne strukture bioloških makromolekula u rastvoru”
2003   Piter Agri   Sjedinjene Američke Države „za pronalazak kanala vode u ćelijskim membranama” [109]
  Roderik Makinon „za strukturna i menanistička ispitivanja jonskih kanala u ćelijskim membranama”
2004   Aron Čihanover   Izrael „za otkriće ubikvitinom posredovane razgradnje proteina” [110]
  Avram Herško
  Irvin Rouz   Sjedinjene Američke Države
2005 Iv Šoven   Francuska „za razvoj metode metateze u organskoj sintezi” [111]
  Robert Grabs   Sjedinjene Američke Države
  Ričard Šrok
2006   Rodžer D. Kornberg   Sjedinjene Američke Države „za istraživanje molekularne osnove eukariotske transkripcije” [112]
2007   Gerhard Ertl   Nemačka „za istraživanje hemijskih procesa na čvrstim površinama” [113]
2008   Osamu Šimomura   Japan „za otkriće i razvoj zelenog fluorescentnog proteina” [114]
  Martin Čalfi   Sjedinjene Američke Države
  Rodžer Čen
2009   Venkatraman Ramakrišnan   Sjedinjene Američke Države

  Indija   Ujedinjeno Kraljevstvo

„za studije strukture i funkcije ribozoma” [115]
  Tomas Stajc   Sjedinjene Američke Države
  Ada Jonat   Izrael

2010-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 2010-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
2010   Ričard Hek   Sjedinjene Američke Države „zbog rada na stvaranju novih organskih jedinjenja uz korišćenje paladijuma kao katalizatora” [116]
  Ej-iči Negiši   Japan
  Akira Suzuki
2011   Danijel Šehtman   Izrael „za otkriće kvazikristala” [117]
2012   Robert Lefkovic   Sjedinjene Američke Države „za proučavanje G protein spregnutih receptora” [118]
  Brajan Kobilka
2013   Martin Karplus   Sjedinjene Američke Države  Austrija „za rad na razvoju modela kompleksnih hemijskih sistema” [119]
  Majkl Levit   Sjedinjene Američke Države

  Ujedinjeno Kraljevstvo   Izrael

  Arijeh Varšel   Sjedinjene Američke Države  Izrael
2014   Erik Becig   Sjedinjene Američke Države „za unapređenje rezolucije modernih mikroskopa” [120]
  Štefan Hel   Nemačka

  Rumunija

  Vilijam Merner   Sjedinjene Američke Države
2015   Tomas Lindal   Švedska  Ujedinjeno Kraljevstvo „za mehanističke studije o obnovi DNK” [121]
  Pol Modrič   Sjedinjene Američke Države
  Aziz Sandžar   Sjedinjene Američke Države  Turska
2016   Žan-Pjer Sovaž   Francuska „za dizajn i sintezu molekularnih mašina” [122]
  Frejzer Stodart   Ujedinjeno Kraljevstvo  Sjedinjene Američke Države
  Ben Feringa   Holandija
2017   Žak Diboše   Švajcarska „za razvoj krioelektronske mikroskopije za visokorezolucijsko određivanje strukture biomolekula u jedinjenju” [123]
  Joahim Frank   Nemačka  Sjedinjene Američke Države
  Ričard Henderson   Ujedinjeno Kraljevstvo
2018   Frensis Arnold   Sjedinjene Američke Države „za istraživanja vezana za izmenu svojstava proteina kako bi se koristili u terapeutske i industrijske svrhe” [124]
  Džordž Smit
  Greg Vinter   Ujedinjeno Kraljevstvo
2019   Džon B. Gudinaf   Sjedinjene Američke Države „za razvoj litijum-jonskih baterija” [125]
M. Stenli Vitingam   Ujedinjeno Kraljevstvo
  Sjedinjene Američke Države

 

Akira Jošino   Japan

2020-e uredi

Nobelova nagrada za hemiju, 2010-e
Godina Slika Dobitnik Država Razlog Ref
2020   Emanuel Šarpentje   Francuska „za razvoj metode za uređivanje genoma” [126]
  Dženifer Dudna   SAD
2021   Benjamin List   Nemačka „za razvoj asimetrične organokatalize” [127]
  Dejvid Makmilan   Ujedinjeno Kraljevstvo  Sjedinjene Američke Države
2022   Karolin Bertoci   Sjedinjene Američke Države
 „za razvoj klik hemije i bioortogonalne hemije” [128]
Morten Meldal   Danska
  Karl Bari Šarples   Sjedinjene Američke Države
2023 Mungi Bavendi   Sjedinjene Američke Države „za otkrivanje i sintezu kvantnih tačaka” [129]
  Luis Brus   Sjedinjene Američke Države
Aleksej Ekimov   Sjedinjene Američke Države
  Rusija

Reference uredi

  1. ^ „The Nobel Prize”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  2. ^ „The Nobel Prize in Chemistry: Tje Development of Modern Chemistry”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  3. ^ „Nobel Laureates Facts”. web.archive.org. 2. 02. 2007. Arhivirano iz originala 02. 02. 2007. g. Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  4. ^ „Women Nobel Laureates”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  5. ^ „Facts on the Nobel Prize in Chemistry”. nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  6. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1914”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  7. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1918”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  8. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1920”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  9. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1921”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  10. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1925”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  11. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1927”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  12. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1938”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  13. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1943”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  14. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1944”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 4. 02. 2019. 
  15. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1901”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  16. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1902”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  17. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1903”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  18. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1904”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  19. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1905”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  20. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1906”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  21. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1907”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  22. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1908”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  23. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1909”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  24. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1910”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  25. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1911”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  26. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1912”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  27. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1913”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  28. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1914”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  29. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1915”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  30. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1918”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  31. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1920”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  32. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1921”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  33. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1922”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  34. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1923”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  35. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1925”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  36. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1926”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  37. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1927”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  38. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1928”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  39. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1929”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  40. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1930”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  41. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1931”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  42. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1932”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  43. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1934”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  44. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1935”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  45. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1936”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  46. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1937”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  47. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1938”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  48. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1939”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  49. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1943”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  50. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1944”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  51. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1945”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  52. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1946”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  53. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1947”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  54. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1948”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  55. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1949”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  56. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1950”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  57. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1951”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  58. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1952”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  59. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1953”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  60. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1954”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  61. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1955”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  62. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1956”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  63. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1957”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  64. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1958”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  65. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1959”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  66. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1960”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  67. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1961”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  68. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1962”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  69. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1963”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  70. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1964”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  71. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1965”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  72. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1966”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  73. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1967”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  74. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1968”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  75. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1969”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  76. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1970”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  77. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1971”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  78. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1972”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  79. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1973”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  80. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1974”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  81. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1975”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  82. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1976”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  83. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1977”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  84. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1978”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  85. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1979”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  86. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1980”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  87. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1981”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  88. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1982”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  89. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1983”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  90. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1984”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  91. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1985”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  92. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1986”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  93. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1987”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  94. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1988”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  95. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1989”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  96. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1990”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  97. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1991”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  98. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1992”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  99. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1993”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  100. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1994”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  101. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1995”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  102. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1996”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  103. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1997”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  104. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1998”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  105. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 1999”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  106. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2000”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  107. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2001”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  108. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2002”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  109. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2003”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  110. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2004”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  111. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2005”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  112. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2006”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  113. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2007”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  114. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2008”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  115. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2009”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  116. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2010”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  117. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2011”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  118. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2012”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  119. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2013”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  120. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2014”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  121. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2015”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  122. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2016”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  123. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2017”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  124. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2018”. Nobelprize.org. Pristupljeno 4. 2. 2019. 
  125. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2019”. Nobelprize.org. Pristupljeno 9. 10. 2019. 
  126. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2020”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 6. 10. 2021. 
  127. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2021”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 6. 10. 2021. 
  128. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2022”. Nobelprize.org. Pristupljeno 5. 10. 2022. 
  129. ^ „The Nobel Prize in Chemistry 2023”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 7. 10. 2023. 

Spoljašnje veze uredi

 
Spisak dobitnika Nobelove nagrade za hemiju na Vikimedijinoj ostavi.

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Списак_добитника_Нобелове_награде_за_хемију&oldid=27734610”