Spomen-park Brdo mira
Spomen-park Brdo mira je spomenički kompleks u Gornjem Milanovcu koji zahvata oko 4,5 hektara zasađenih sa preko 3000 stabala od 50 različitih vrsta četinara, listopadnog drveća i ukrasnog šiblja.
Stabla su zasadili gornjomilanovački srednjoškolci u periodu od 1961. do 1966. godine. Svečano je otvoren 2. oktobra 1962. godine, kada su Josip Broz Tito i Leonid Iljič Brežnjev otkrili spomen kosturnicu crvenoarmejaca i partizana palih u borbama za oslobođenje Gornjeg Milanovca i Čačka.[1] Spomen-park nema konačan oblik, a ostavljena je mogućnost da se dopunjava novim sadržajima istorijske i kulturno-umetničke vrednosti. Kao spomenički kompleks i botanička bašta, predstavlja posebnu pejzažnu vrednost koja ukrašava grad i privlači brojne posetioce.
U zimu 2013. godine, posečena su sva stabla smrče u parku (skoro 90% od ukupnog visokog rastinja), jer su se osušila nakon tri sušna leta.
Sadržaj parka
urediSpomen-park Brdo mira čine sedam spomen obeležja:
- Kosturnica palih boraca takovskog kraja u Drugom svetskom ratu (1956)
- Kosturnica crvenoarmejaca, 408 palih u borbama za oslobođenje Čačka (preneti su 1962)
- Spomen-breze (Leonida Brežnjeva i Josipa Broza Tita)
- Spomenik stradalim Takovcima u Norveškoj (1973)
- Planinska kuća (izgrađena 1973)
- Spomenik Takovcima stradalim u Mauthauzenu
- Spomenik braniocima srpske slobode
Biste narodnih heroja rudničko-takovskog kraja, od kojih je 2002. godine sedam premešteno iz gradskog parka, a jedna iz fabričkog kruga PIK „Takovo“, usled nebrige i nedostatka zaštite one su pokradene ili uklonjene:[2]):
- bista Tihomira Matijevića (1921–1943)
- bista Milutina Lukovića (1919–1975)
- bista Radisava Janićijevića „Bombe“ (1917—1943), ukradena
- bista Radovana Grkovića (1913–1974)
- bista Dragomira Draževića (1887–1943)
- bista Svetozara Popovića (1901–1944)
- bista Desimira Jovovića „Čiče“
- bista Tadije Andrića (1917–1942), ukradena
Radovi na sanaciji i obnovi spomen parka su započeti 2017. godine i završeni 2018. godine, kada je svečano otvoren.[3]
Galerija
uredi
Izvori
uredi- ^ Gornji Milanovac i Takovski kraj, NIRO Dečje novine, 1987.
- ^ Brdo mira - geto za heroje Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. jun 2015), www.vesti-online.com, 08.11.2010.
- ^ „Svečano otvoren rekonstruisani spomen kompleks Brdo mira”. KND. Arhivirano iz originala 14. 07. 2019. g. Pristupljeno 14. 7. 2019.
