Srpska pravoslavna crkva Rođenja Svetog Jovana Krstitelja u Vrdniku
Srpska pravoslavna crkva Rođenja Sv. Jovana Krstitelja u Vrdniku, naseljenom mestu na teritoriji opštine Irig, podignuta je 1777. godine, dok 1832. godine novosadski majstor Matijas Frelih podiže novi zvonik.[1] Predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.
| Srpska pravoslavna crkva Rođenja Svetog Jovana Krstitelja u Vrdniku | |
|---|---|
 Srpska pravoslavna crkva Rođenja Svetog Jovana Krstitelja u Vrdniku | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Vrdnik |
| Opština | Irig |
| Vreme nastanka | 1777. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
Izgled uredi
Crkva posvećena Rođenju Svetog Jovana Krstitelja u Vrdniku je u osnovi u obliku trolista. Fasade su ukrašene soklom, profilisanim krovnim vencem i lezenama, sa glavnim ulazom na zapadnoj strani. Portu okružuje stara ograda od kovanog gvožđa sa velikom dvokrilnom kapijom, danas dosta oštećena. Unutrašnjost crkve podeljena je lucima oslonjenim o snažne pilastre. Svodovi su bili oslikani što se može videti samo u tragovima, jer je sva unutrašnjost prekrečena.
Barokni ikonostas rezao je poznati karlovački majstor Marko Vujatović 1814. godine. Preovlađuju floralni motivi: vaze sa cvetovima ili hrastovim grančicama, svijenim u volute, koncentrisani oko glavnih idejnih stožera: prestonih ikona i carskih dveri. Ikonostas, arhijerejski tron, praznične ikone i svod slikao je 1825. godine Georgije Bakalović, takođe Karlovčanin, učenik Stefana Gavrilovića i Jakova Orfelina. U crkvi se nalazi nekoliko pokretnih ikona i slika nepoznatih autora, datovanih od 18. do kraja 19. veka. Bogat knjižni fond sadrži štampane ruske knjige iz 18. veka, ponegde sa zanimljivim zapisima vrdničkih paroha na marginama.
Obnova uredi
Obnova crkve je započela 11. marta 2019. godine, kada su iz crkve prvo izvađene stasidije, tronovi i stvari koje su bile naslonjene uza zid, odnosno priprema za potsecanje temelja. Sredinom marta počelo je i podsecanje crkve. Nažalost, prilikom podsecanja presečena je jedna ikona sa ikonostasa koja se nalazila u donjem levom uglu. 14. avgusta 2019. godine je započeta obnova poda, pod šta se podrazumeva iznošenje postojećih ploča i priprema podne površine. Ovaj posao je završen 23. avgusta 2019. godine. U oktobru 2020. godine Autonomna pokrajina Vojvodina je iz svog budžeta uradila projekat čitavog hrama.
Galerija uredi
-
Fotografija crkve sa zapada -
Fotografija crkve sa istoka -
Kapija na ulazu u portu crkve -
Unutrašnjost crkve -
Svod iznad amvona -
Ikonostas crkve koji je oslikao Georgije Bakalović
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ „Eparhija sremska/Crkva u Vrdniku”. Arhivirano iz originala 05. 02. 2018. g. Pristupljeno 03. 09. 2014.
Spoljašnje veze uredi
- „Srpska pravoslavna crkva Sv. Jovana Preteče) — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- Lista spomenika
Napomena: Sadržaj ovog članka je jednim delom ili u celosti preuzet sa http://www.sanu.ac.rs. Nosilac autorskih prava nad materijalom je dao dozvolu da se isti objavi pod slobodnom licencom. Dokaz o tome se nalazi na OTRS sistemu, a broj tiketa sa konkretnom dozvolom je 2009072410055859.
