Srpska pravoslavna crkva u Komoranu
Srpska pravoslavna crkva u Komoranu je jedini srpski pravoslavni hram na tlu današnje Slovačke. Crkva je posvećenja Vavedenju Presvete Bogorodice i pod jurisdikcijom je Pravoslavne crkve čeških zemalja i Slovačke. Crkva je smeštena na obodu starog gradskog jezgra, blizu Dunava, koji je ovde granica ka susednoj Mađarskoj.
Istorijat uredi
Današnja crkva je iz 18. veka, ali su ranije doseljeni Srbi imali i prethodnu bogomolju iz 1511. godine. Tada je osnovano prvo parohijsko zvanje. Crkvene matrikule su zavedene u 1/2 18. veka.[1] Komoranci su čuvali stari crkveni zlatan pečet, težak 100 grama, na kojem je na ćirilici pisalo: " † s.p.Komoran, s.c. Vavedenja, 17. maj 1511."[2] godine. U crkvi se 1905. godine pored pečeta nalazilo više starina i sakralnih umetnina. Najvažnija je čini se ikona "Obraz Presvete Bogorodice" iz doba srpskog cara Stefana Dušana. Vredna je zlatom izvezena plaštanica iz 1693. godine, i staro jevanđelje u zlatnim koricama, procenjeno na 1000 k. Kamen-temljac današnje crkve rađene u "običnom stilu", položio je budimski vladika Dionisije Novaković 10. oktobra 1756. godine. Crkva u baroknom stilu je konačno završena 1770. godine.
Crkva je u sadašnjem obliku od 1851. godine, kada je urađena obnova prethodno izgorelog tornja. Godine 1905. se kaže da je u vrlo dobrom stanju, spolja i iznutra, a stalnog paroha nema. U porti koja je uređena nalazi se više starih spomenika, poput onog generala Davidovića iz 1818. godine. U mestu je bilo samo osam kuća sa ukupno 32 duše.
Egzarh Vasilije imao je stolicu u Komoranu. Paroh komoranski Aleksa Dragić (tu i 1867) skupio je prilog od tamošnjih Srba, za pokrivanje troškova Tekelijine proslave. Te 1861. godine dao je Komoran 22 f, 1 dukat i 1 talir.[3] On je 1862. godine bio pretplatnik časopisa "Danica" iz Novog Sada. Tada je u parohiji njegovoj bilo pedesetak pravoslavnih duša.[4]
Posle Prvog svetskog rata srpska zajednica u gradu je svedena na svega par duša, pa je crkva više decenija bila van namene. Poslednjih godina crkva je obnovljena, a nedeljom i praznicima se redovno održavaju bogosluženja.
Značaj uredi
Srpska pravoslavna crkva u Komoranu čuva zbirku vrednih verskih predmeta i poseduje bogato ukrašen rokoko ikonostas.