Stojan Toca Nikolić
Stojan Toca Nikolić (Negotin, 1877 – Beograd, 1939) bio je brigadni pešadijski general i prvi upravnik Vojnog arhiva u Generalštabu u Beogradu.
| Stojan Nikolić | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 27. novembar 1877. |
| Mesto rođenja | Negotin, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 23. januar 1939. (61 god.) |
| Mesto smrti | Beograd, Kraljevina Jugoslavija |
| Vojna karijera | |
| Čin | brigadni pešadijski general |
Biografija
urediRodio se u porodici Todora Nikolića, negotinskog berberina i majke Hristine, rođene Vidojević. Stojan je imao i braću Radivoja, rođenog 1884. i Nenada, rođenog 1886. kao i sestru Darinku, rođenu 1881. Osnovnu školu i pet razreda gimnazije završio je 1894. u Negotinu, a šesti razred 1895. u Zaječaru. Iste godine se upisuje u nižu školu Vojne akademije u Beogradu, koju je završio 1898. sa odličnim uspehom. [1]
Karijera
urediSlužbovanje u trupi otpočeo je u kasarni “Hajduk Veljko” u Negotinu, 15. avgusta 1898. godine, a nastavio 1902. u 3. gardijskom puku u Beogradu. Službovao je u Nišu, pa se ponovo vratio u Negotin gde je bio komandir 1. čete, 2. bataljona, 13. pešadijskog puka „Hajduk Veljko“. Od 1910. do 1912. je komandir čete žandarmerijskog bataljona u Beogradu. U Balkanskim ratovima 1912-1913. godine bio je komandant 2. bataljona, 2. prekobrojnog pešadijskog puka, a od 25. juna do 31. oktobra 1914. komandant 1. bataljona, 13. kadrovskog pešadijskog puka, na pristaništu Prahovo, gde je njegova vojska iz brodova i šlepova istovarala rusku pomoć u hrani i oružju poslatu Srbiji. Od 1. novembra 1914. do 28. februara 1916. komandant je 2. bataljona, 4. prekobrojnog pešadijskog puka. [1]
Učestvovao je u borbama i bojevima na Timočkom frontu, u boju na Drini i u Kolubarskoj bici, a sa 1. pukom među prvima je probio neprijateljske linije na Solunskom frontu i oslobodio Niš, a zatim napredovao do Temišvara. [2]
Nakratko je 1917. bio pomoćnik komandanta 9. puka, pa pomoćnik komandanta 1. niškog puka, a od 1917. do 1920. i komandant 1. pešadijskog puka “Miloš Veliki”. Karijera ga dalje vodi u Maribor i Ljubljanu gde obavlja dužnost komandant Dravske pešadijske brigade od 1921. do 1925. kada postaje komandir Osječke divizijske oblasti i tu dužnost obavlja do 1928. Godine 1931. postaje načelnik Istorijskog odeljenja Glavnog generalštaba u Beogradu i tu dužnost obavlja do penzije, 1934.[3]
Smrt
urediStojan Toca Nikolić bio je član Župskog odbora Sokolskog društva “Štrosmajer” u Osijeku, predsednik Skautske organizacije u Osijeku, član Društva za suzbijanje tuberkuloze i Građanskog streljačkog društva. Bavio se jahanjem, plivanjem i streljaštvom. Govorio je nemački i francuski jezik. Oženio se 1904. godine u Negotinu ćerkom Krste Panića Aleksandrom, koja je bila u rodbinskim vezama sa familijom Mokranjac i sa njom izrodio dva sina Miroslava, rođenog 1905. i Pavla, rođenog 1910. i i dve kćeri: Leposavu, rođenu 1908. i Kosovku, rođenu 1913. godine. [4]
Umro je 23. januara 1939. godine u Beogradu od gripa.
Unapređenja
uredi- pešadijski poručnik 1901.
- pešadijski kapetan druge klase 1905.
- pešadijski kapetan prve klase 1908.
- pešadijski major 1912.
- pešadijski potpukovnik 1915.
- pešadijski pukovnik 1920.
- pešadijski brigadni general 1925.[2]
Odlikovanja
uredi- Spomenica Kralja Petra Prvog
- Medalja za vojničke vrline
- Spomenica za Srpsko-turski rat 1912-1913.
- Spomenica za Srpsko-bugarski rat 1913.
- Spomenica za Evropski rat 1914-1918.
- Albanska spomenica
- Zlatna medalja za hrabrost (1913.)
- Zlatna medalja za revnosnu službu
- Karađorđeva zvezda sa mačevima četvrtog stepena (1915.)
- Beli orao sa mačevima četvrtog stepena (1918.)
- Beli orao sa mačevima trećeg stepena (1920.)
- Karađorđeva zvezda sa mačevima trećeg stepena
- Karađorđeva zvezda sa mačevima četvrtog stepena
- Orden Svetog Save četvrtog stepena
- Orden Svetog Save drugog stepena
- Jugoslovenska kruna trećeg stepena
- Jugoslovenska kruna drugog stepena
- Ruski orden Svete Ane sa mačevima trećeg stepena (1914.)
- Francuski ratni krst sa palmom (1918.)
- Italijanski orden Svetog Lazara i Mauricija (1918.)[5]
Reference
uredi- ^ a b Jović, Nebojša (2008). „Stojan Toca Nikolić, brigadni pešadijski general kraljevske vojske”. Baštinik. 10. (Istorijski arhiv Negotin): 162–163.
- ^ a b Jović, Nebojša (2008). „Stojan Toca Nikolić, brigadni pešadijski general kraljevske vojske”. Baštinik. 10. (Istorijski arhiv Negotin): 164.
- ^ Jović, Nebojša (2008). „Stojan Toca Nikolić, brigadni pešadijski general kraljevske vojske”. Baštinik. 10. (Istorijski arhiv Negotin): 163–164.
- ^ Jović, Nebojša (2008). „Stojan Toca Nikolić, brigadni pešadijski general kraljevske vojske”. Baštinik. 10. (Istorijski arhiv Negotin): 165.
- ^ Jović, Nebojša (2008). „Stojan Toca Nikolić, brigadni pešadijski general kraljevske vojske”. Baštinik. 10. (Istorijski arhiv Negotin): 164–165.
