Sultan-Muratova džamija
Sultan-Muratova džamija je muslimanski verski objekat, koji se nalazi u Skoplju, istočno od pijace Bit-pazar, na mestu gde se ranije nalazio Virginski manastir, u Staroj skopskoj čaršiji. Džamija je izgrađena 1436. godine od strane sultana Murata II i ona je jedna od najstarijih sačuvanih džamija na prostoru bivše SFRJ.
| Sultan-muratova džamija | |
|---|---|
 | |
  Sultan-muratova džamija Lokacija na mapi Severne Makedonije | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Skoplje,  Severna Makedonija |
| Koordinate | 42° 00′ 06″ S; 21° 26′ 29″ I / 42.00161519999999° S; 21.44146909999995° I |
| Religija | islam |
| Država | Severna Makedonija |
| Arhitektonski opis | |
| Arhitekt(i) | Husein beg od Debra |
| Stil arhitekture | Rana konstantinopoljska Osmanska arhitektura |
| Specifikacije | |
| Broj kupola | 1 |
| Broj minareta | 1 |
Poreklo imena uredi
Džamija je ime dobila u čast sultana Murata II, koji je dao naredbu za njenu izgradnju. Osim kao Sultan-Muratova, poznata je i kao Hjunkar džamija (tur. hünkâr), što znači carska ili sultanska, a bukvalni prevod bi bio Carska ili Sultanska džamija. Džamija je još zvana Sahat-džamija, zbog Sahat kule, koja se nalazi u dvorištu džamije.[1]
Istorija uredi
Džamije je upotpunost izgrađena 1436. godine, a gradnja je finansirana od strane sultana Murata II. Tokom istorije džamije je više pute gorela, 1537. godine spaljen je gornji deo džamije i minaret, nakon čega ju je Sulejman Veličanstveni obnovio. Drugi požar usledio je kao posledica paljenja grada 1689. godine, kada je džamija pretrpela velike štete. Godine 1712. potpuno je obnovljena po naredbi sultana Ahmeda III. Poslednje veća obnova džamije bila je 1912. godine. Tokom zemljotresa u Skoplju 1963. godine pretrpela je ogromnu štetu, koja je kasnije sanirana.
Arhitektura uredi
Zbog brojnih renoviranja, izvorni izgled džamije nije poznat. Međutim, ako se uporede dve džamije koje su izgrađene u isto doba od strane sultana Murata II u Bursi i Izmiru, veruje se da je ova džamija bila identičnog izgleda.
Izgrađena je u stilu rano konstantinopoljske i osmanske arhitekture, od kamena i cigle. Na severozapadnom delu džamije podignut je trem, koji drže četiri stuba i oni sadrže ukrasne kapitele. Unutrašnjost džamije je kvadratnog oblika i liči na baziliku sa tri broda.[2]
Po svojim arhitektonskim karakteristikama, kao jedna od najvećih džamija u Skoplju, pripada najvažnijim primercima verskih objekata Otomana na Balkanu. Ima arhitektonsku formu bazilike, što se podudara sa ranom konstantinopoljskim stilom u osmanskoj arhitekturi. Mihrab, minber i mahfil datiraju sa početka 20. veka.[3]
U dvorištu džamije nalazi se Turbe Ali paše dagestanskog i Bikij Hana, kao i Sahat kula. Turbe.
Bikij Han je najveći objekat ovog tipa sačuvan u Severnoj Makedoniji i nalazi se sa južne strane džamije. Po natpisu iznad njegovog ulaza, smatra se da je izgrađen sredinom 16. veka. Turbe Bikij Han pripada pripada grupi otvorenih turbi i ima kvadrantu osnovu, a na objektu se nalazi kupola sa trompama. Fasada ove turbe je živopisno ukrašena, dok je unutrašnjost bila ukrašena ornamentima, koji su do danas delimično očuvani. Ovde se nalazi pet grobnica nepoznatih lica.[4][5]
Druga, turba Ali paše dagestanskog izgrađena je 1774. godine i nalazi se odmah pored istočne fasade džamije. Ona takođe spada u grupu otvorenih turba, šestougaonog je oblika i preko nje se prostire kupola, koju drži šest stubova. U okviru ovog turba, nalaze se dva sarkofaga.[5][6]
Na džamiji se nalazi jedna kupola i jedan minaret, a njen arhitekta bio je Husein od Debra.[5]
Galerija uredi
-
Spoljašnjost Sultan-Muratove džamije -
Fasada džamije -
Razglednica iz 1931. godine, džamija i Sahat kula -
Stubovi na ulazu u džamiju -
Džamija i kula 1939. godine -
Minaret džamije i kula
.JPG)
.JPG)
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Sultan-muratova džamija Arhivirano na sajtu Wayback Machine (14. septembar 2017), oficijelno mrežno mesto na Grad Skopje.
- ^ Antonije Nikołowski: The cultural monuments of the Socialist Republic of Macedonia. Skopje: 1971.
- ^ „A brief higlight of the history of Skopje”. Arhivirano iz originala 12. 05. 2009. g. Pristupljeno 29. 05. 2018.
- ^ Turbe Bikij Han Arhivirano na sajtu Wayback Machine (3. mart 2018), sataracarsija.mk.
- ^ a b v K. Tomovski: „Pregled na poznačajnite turbinja vo Makedonija“, Godišen Zbornik na Tehnički Fakultet, III-3, Skopje, 1957/58.
- ^ Turbe Ali paša od Dagestan Arhivirano na sajtu Wayback Machine (4. maj 2017), sataracarsija.mk.
