Tivadar Vanjek

Tivadar Vanjek
Tivadar Vanjek
	Bista Tivadara Vanjeka u Aleji velikana u Karađorđevom parku u Zrenjaninu
Lični podaci
Datum rođenja	20. septembar 1910.
Mesto rođenja	Velika Kikinda, Austrougarska
Datum smrti	29. maj 1981. (70 god.)
Mesto smrti	Ljubljana, SFRJ

Tivadar Vanjek (mađ. Wanyek Tivadar; Velika Kikinda, 20. septembar 1910 — Ljubljana, 29. maj 1981) bio je jugoslovenski slikar, osnivač Umetničke kolonije Ečka i prvi upravnik Savremene galerije u Zrenjaninu.

Biografija

U Veliki Bečkerek dolazi nakon studija slikarstva u budimpeštanskoj Slobodnoj školi. Od 1936. godine se trajno nastanjuje u Petrovgradu. Bavio se fotografijom, bio je član „Velikobečkerečkih impresionista” i „Banatske grupe”. Izlagao je na samostalnim i kolektivnim izložbama, aktivno učestvujući u životu Zrenjanina. U zrenjaninskoj glavnoj ulici je jedno vreme imao fotografsku radnju. Jedan je od osnivača Umetničke kolonije u Ečki i prvi upravnik zrenjaninske Savremene galerije. Poklonio je preko 250 dela u vidu tri poklona gradu Zrenjaninu. Od ovih poklona je formiran legat Tivadara Vanjeka u Narodnom muzeju Zrenjanin. Legat nam pruža uvid u sve faze Vanjekovog slikarstva, od prve slike „Seoski lola”, preko impresionističkih i ekspresionističkih dela, do pronalaženja sopstvenog stila 1957. godine. Poseban segment Vanjekovog slikarstva predstavlja ciklus od 36 slika pod nazivom „Pendžeri prijateljstva”, koje je slikar posvetio slikarima i radnicima u kulturi koji su davali doprinos nastanku i razvoju likovnog života u Zrenjaninu.^[1]

U Aleji velikana u Karađorđevom parku u Zrenjaninu, podignuta mu je bista, rad vajarke Tatjane Stefanović Zarin.

Legat u Narodnom muzeju Zrenjanin

Lega u Muzeju predstavlja slikareve radove koje je poklonio 1975. godine opštini Zrenjanin, a ona Narodnom muzeju Zrenjanin, 88 slika i studija nastalih u periodu od 1920. do 1957. godine. Zatim je 1977. godine poklonio zbirku od 36 slika - „Prozori prijateljstva”, a 1980. godine poklonio je treću zbriku od 135 slika i crteža.

Slikarev opus može se podeliti na nekoliko perioda:
- đački radovi (1920—1930)
- rani radovi - realističko slikarstvo (1930—1935)
- impresionizam (1935—1945)
- ekspresionizam (1946—1956)
- radovi iz poslednjih decenija (od 1957. do kraja života)^[2]