Trg Omonija

Trg Omonija (grč. Πλατεία Ομονοίας, „Trg konkorda“, koji se često jednostavno naziva Omonija) je centralni trg u Atini. Označava severni ugao centra grada definisanog planovima grada iz 19. veka i jedno je od glavnih saobraćajnih čvorišta grada. Opslužuje ga metro stanica Omonija.

Trg Omonija je jedan od najstarijih trgova u gradu Atini i važan trgovački centar. Nalazi se u centru grada na raskrsnici šest glavnih ulica: Panepistimiju, Stadiou, Atinas, Peiraios, Ulice Agiou Konstantinou i Ulice 3. Septemvriou.

Ime

Trg je izgrađen 1846. godine i prvobitno mu je ime bilo „Plateia Anaktoron“ (Platni trg) jer je, prema prvobitnom urbanističkom planu Atine 1834. Kasnije je trg preimenovan u „Trg Otonos“ u čast kralja Otona. Nakon što je Oton svrgnut, 1862. godine dobio je svoje konačno ime, „Trg Omonija“, jer su tu lideri suprotstavljenih političkih frakcija dali zakletvu mira da prekinu neprijateljstva.

Istorija promena dizajna

Trg kako se vidi odozgo tokom 1930-ih.

Trg u junu 2016. sa dizajnom koji je prvobitno predstavljen 2004. godine.

Trg je redizajniran u maju 2020.

Fontana na trgu Omonija kao što se vidi na trećoj fotografiji odozgo, nakon restauracije 2020. Krajem 19. veka trg je pretrpeo nekoliko oblikovnih promena. Po celom trgu je postavljeno drveće, u centru trga postavljena je poligonalna platforma i postavljeni sistemi osvetljenja. Trg Omonija je bio centar gde su se ljudi sastajali i društveni život je napredovao, jer je bio i polazna tačka za železnicu, okružen brojnim hotelima.

Od 1925. do 1930. godine izgrađena je podzemna železnica između Pireja i Atine koja je zahtevala dalje preuređenje trga. Trg Omonija je postao kružni, a mermerne rešetke su postavljene na ulazima podzemne železničke stanice. trg je počeo da liči na evropske prototipove i dobio je važnu komercijalnu ulogu. Zbog postojanja podzemne železnice bilo je neophodno napraviti i podzemni ventilacioni sistem, a 1931. godine tadašnji gradonačelnik Atine Spiros Merkuris predložio je postavljanje osam skulptura koje predstavljaju mitološke muze da pokriju otvore ventilacionih otvora. Iako je problem rešen, rezultat nije zadovoljio estetska očekivanja Atinjana, pa su statue uklonjene.

Pedesete su bile period modernizacije za Atinu, a samim tim i za mnoge javne prostore. Godine 1954. u podzemnoj zoni trga Omonija izgrađene su banke, prodavnice i pošta.

1958. Ministarstvo saobraćaja i javnih radova raspisalo je konkurs za uređenje trga Omonija. Projekat su dobili vajar Jorgos Zongolopulos i arhitekta Kostas Bicios. Njihov predlog je uključivao kružni sistem vode u čiju sredinu bi bila postavljena Zongolopoulosova skulptura „Posejdon”. Trg je redizajniran, ali na kraju bez postavljanja skulpture. Na kraju, skulptura je trajno postavljena 2014. godine ispred Milken škole javnog zdravlja na Univerzitetu Džordž Vašington. Fontana Omonije postala je poznata gradska znamenitost, a sam trg je mnogo puta prikazan u grčkim filmovima tog perioda.

Novembra 1992. uništena je fontana i skulptura „Trkač” kako bi se iskopalo područje za izgradnju nove crvene linije atinskog metroa i nove stanice. U maju 1994. godine izgrađen je novi "Trkač" koji je prebačen na sadašnju lokaciju, preko puta atinskog hotela Hilton.

Od sredine 2019. do februara 2020., trg je prošao još jednu veliku rekonstrukciju, koja je postala neophodna nakon što su prethodne estetske i urbanističke promene na kraju dovele do degradacije ovog centralnog i istorijskog područja Atine. Uz javna i privatna sredstva, opština Atina je obnovila istorijsku fontanu iz 1958. godine i zamenila sve popločane materijale termoneutralnim materijalima koji smanjuju toplotni otisak celog trga. Preuređeni trg otvoren je za javnost 14. maja 2020. godine.

Ispod trga se nalazi metro stanica Omonija, glavno transportno čvorište sa putničkim saobraćajem jednakim metro stanici Sintagma.

Proslave

Ovde su se nedavno održavale sportske proslave, uključujući pobedu Grčke u finalu Evrobasketa 2005. i osvajanje šampionata. Drugi sportski uspesi, poput Evropskog turnira 2004, kada su se ljudi popeli na skulpturu sa pet prstenova da bi proslavili sa nacionalnim zastavama, takođe su se obično slavili ovde.

Arhitektura

Nakon transformacije 2003. godine, trg je izgubio deo svoje nekadašnje vrednosti i prestiža, ali i dalje predstavlja multikulturalno mesto i tačku komunikacije, kao transportno čvorište za hiljade ljudi tokom dana.

Dve od njegovih najprepoznatljivijih zgrada su stari neoklasični hoteli ovog područja; „Bagkeion“ i „Megas Alekandros“, koji se nalaze jedan pored drugog sa obe strane Atinasove ulice.

Pentakiklon (skulptura sa pet prstenova) ima svoju priču; postavljena na trgu 2001. godine, nikada nije funkcionisala u potpunosti kako je prvobitno zamislila arhitekta, jer je trebalo da bude pokretna skulptura kada u nju teče voda. Tokom Božića 2008. godine, kada je voda prvi put ušla u skulpturu, pretvorila je krugove u pokret. Nakon toga je prošlo vreme dok je komad ponovo zapušten, sve dok nije ponovo obnovljen i trajno vraćen u prvobitni koncept pokretne skulpture, tokom restauracije celog trga 2020. godine. Istovremeno je redizajnirana i ponovo postavljena čuvena okrugla fontana, koja je decenijama bila obeležje.

Galerija

• 
  Dve od najprepoznatljivijih zgrada na trgu: Bagkeion vila (levo) i hotel Megas Aleksandros (arh. Ernst Ziler)
• 
  Trg Omonija, 1890
• 
  Omonija tokom 1950-ih
• 
  Omonija tokom 1960-ih
• 
  Pogled na trg
• 
  Noćni pogled
• 
  Trg Omonija, 2013

Spoljašnje veze

• Stare fotografije trga Omonija.