Turizam u Herceg Novom

Turuzam u Herceg Novom predstavlja jednu od najvažnijih privrenih delatnosti ovog grada na crnogorskom primorju. Njegovi počeci sežu u 19. vek.

Pogled na Herceg Novi iz luke

Pogled na deo starog gradskog jezgra

Hercegnovska rivijera pruža se u dužini od 25 km i pored Herceg Novog obuhvata još nekoliko naselja, odnosno turističkih destinacija, od kojih svaka ima svoje specificnost: Igalo, Meljine, Bijela, Đenovići, Kumbor, Zelenika, Njivice, Sutorina. Zauzima severni deo Bokokotorskog zaliva.

Herceg Novi karakteriše blaga mediteranska klima sa suvim i toplim letima i blagim zimama. Tokom jula i avgusta grad ima oko 10,7 sunčanih sati dnevno. Temperatutra mora leta iznosi 22—26 °C, što uz približno istu temperaturu vazduha omogućava da kupališna sezona traje i do 5 meseci.

Istorija

Bašta jednog od Hercegnovskih hotela

Počeci hercegnovskog turizma vezuju su za 19. vek i dva turistička objekta - gostionicu Šjora Roze i kafanu „Bela Vista”. Ipak, početak modernog hotelijerstva u Herceg Novom i na celom Crnogorskom primorju predstavlja Pansion na zelenoj plaži u Zelenici koji je 1902. godine otvorio mađarski plemić Antal Magjar (Antal Magyar) iz Budimpešte. Ovaj hotel postoji i danas, pod imenom „Plaža”, kao jedan od dvadesetak hotela na Hercegnovskoj rivijeri. Organizovani i intenzivniji razvoj turizma na području Hercegnovske rivijere vezuje se za 60-te godine 20. veka, kada su i podignuti gotovo svi danas postojeći moderni i veliki hoteli u Herceg Novom. Hotel „Plaža” u Zelenici smatra se i pretečom razvoja zdravstvenog turizma, po kome je Herceg Novi takođe poznat, a osim njega danas u gradu postoji niz objekata namenjenih zdravstvenoj rehabilitaciji i oporavku. Najpoznatiji zdravstveni kompleks je Institut „Dr Simo Milošević“ u Igalu.

Vidovi turizma u herceg Novom

U Herceg Novom je, obzirom na geografski položaj, najrazvijeniji primorski turizam, ali je takođe Igalo vodeća crnogorska destinacija za zdravstveni turizam.

Plaže

Marina i jedna od plaža u samom gradu, neposredno uz Šetalište pet Danica

Hercegnovska rivijera pruža se u dužini od 25 km i obuhvata nekoliko naselja, odnosno turističkih destinacija, od kojih svaka ima svoje specificnost: Igalo, Meljine, Bijela, Đenovići, Kumbor, Zelenika, Njivice, Sutorina... Duž Hercegnovske rivijere, na potezu od Njivica do rta Mačak na poluostrvu Luštica, nalaze se 62 registrovane, uređene plaže. Neke od najpoznatijih javnih plaža su: plaža Njivice u istoimenom naselju, poznata i kao Kraljičina plaža, Blatna plaža u Sutorinu najveća javna plaža na hercegnovskoj rivijeri, povrsine 9000 m², bogata veoma lekovitim peskom i blatom i plaža Rehabilitacionog centra Igalo. Prema anketama turista najatraktivnija je peskovita plaža Rafaelo ispod istoimenog turističkog kompleksa. U samom Herceg Novom nalazi se javna plaža Bijela vila, zatim šljunčano Žalo i peščana Ćorovića plaža. Osim plaža uz magistralu sve zanimljivije postaju i plaže koje se nalaze u okviru izletišta Žanjice i Mirište. Herceg Novi obiluje i mnoštvom modernih kupališta, a najpoznatije je kupalište „Jahting klub” u blizini gradske luke, otvoreno je za sve turiste i građane.

Turističke atrakcije

Šetalište pet Danica

Plava špilja

Ostrvo Mamula

Manastir Savina

Osim plaža Hercegnovska rivijera pruža i niz drugih atrakcija i mogućnosti za zabavu i rekreaciju. Tu su pre svega hercegnovski parkovi prepuni bujnog zelenila, zbog kojih ovaj grad zovu još i Grad cveća, a uz obalu, od Meljina do Igala, pruža se 6 km dugačko Šetalište pet Danica.

Staro gradsko jezgro datira iz kasnog srednjeg veka, a sadrži fortifikacione, sakralne, stambene i javne objekte. Isprepletani stilovi izgradnje svedoče o turskoj i mletačkoj vladavini. Staro gradsko jezgro obuhvata Stari grad unutar zidina, bastione, Kanli kulu, koja se danas koristi kao letnja pozornica, Sat kulu, na jugu je je tvrđava Forte Mare, a na istoku gradska česma i kapija Karaca. Tu je još i tvrđava Španjola, podignuta za vreme turske vladavine, ali je ime dobila po Špancima koji su za vreme jednogodišnje vladavine Herceg Novim učestvovali u njenoj izgradnji. Tvrđava Forte Mare predstavlja jedan od najznačajnijih fortifikacijskih objekata u gradu i smatra se da je upravo ona zaslužna za izgradnju srednjevjekovnog Herceg Novog. Arhitektura gradskog jezgra prepoznatljiva je po spletu strmih ulica i stepeništa koja prate kaskade terena.

U samom gradu nalaze se crkva Svetog Jeronima iz 1856. godine, crkva Svetog Leopolda Mandića, posvećena Novljaninu Leopoldu Mandiću, koga je za sveca 1983. godine proglasio Papa Jovan Pavle II i crkva Svetog Arhangela Mihaila sagrađena početkom 19. veka, u samom centru starog grada, na trgu Belavista. U mestu Topla, na pola puta između Herceg Novog i Igala nalazi se kompleks crkava Svetog Đorđija i Svetog Spasa sa Episkopskom Rezidencijom, Dok se na uzvišenju južno od Herceg Novog nalazi manastir Savina i manastirski kompleks koji čine tri crkve, konak i groblje. Sam manastir potiče iz 15. veka, dok vreme nastanka kompleksa nije utvrđeno. U kompleksu se čuvaju radovi čuvene kotorske gotičke škole. Manastir Žanjica, iz 15. veka, nalazi se na istočnoj strani ulaza u Bokokotorski zaliv.

Jedno od najatraktivnijih mesta u okolini Herceg Novog je pećina Plava špilja na poluostrvu Luštica. Naziv je dobila po neobično plavoj boji vode, čija je temperatura često za nekoliko stepeni viša nego vode van pećine. Od Herceg Novog je udaljena 9 nautičkih milja i do nje se stiže čamcem u organizovanim turama.

Na samom ulazu u Bokokotorski zaliv nalazi se ostrvo Mamula, 6,3 km udaljeno od Herceg Novog. Ostrvo je kružnog oblika, prečnika 200 metara i gotovo celu njegovu površinu zauzima tvrđava koju je 1853. godine izgradio austrougarski general Lazar Mamula. Tokom oba svetska rata tvrđava je služila kao ozloglašeni zatvor (Kampo Mamula). Tokom Drugog svetskog rata u tvrđavi je bio italijanski koncentracioni logor. Ostrvo Mamula je obavezna destinacija za jednodnevne izlete u Bokokotorskom zalivu.

Rekreacija

Otkriveni bazen u Herceg Novom

Za ljubitelje pešačenja u okolini Herceg Novog postoji nekoliko pešačkih staza. U hercegnovskom zaleđu, na 275—281 m nadmorske visine nalazi se mesto Kotobilj do koga se stiže markiranom stazom za oko 30 minuta. Iz Herceg Novog se takođe može popeti i na planinu Orjen. U podnožju Orjena, na 1.009 m nadmorske visine nalazi se izletište Vrbanj, do koga se može stići asfaltnim putem, a odatle uređenom planinskom stazom i na najviši vrh - Veliki ili Zubački kabao (1.894 mnv). Ova staza se inače smatra najstarijom uređenom planinarskom stazom u Crnoj Gori, a sagrađena je krajem 19. veka, kako bi se udovoljilo želji austrougarskog prestolonaslednika Rudolfa da se popne na vrh Orjena.

Pored tradicionalnih sportova, vaterpola i jedrenja, u Herceg Novom postoje dobri uslovi za tenis, košarku, mali fudbal, boćanje i ronjenje. Nekoliko ronilačkih klubova bavi se profesionalno ronjenjem i organizuje ronilačke izlete.

Manifestacije

U Herceg Novom se održava veliki broj manifestacija, a neke od najpoznatijih su:

• Praznik mimoze – najpoznatija manifestacija u Herceg Novom i jedna od najpoznatijih u Crnoj Gori. Osnovana 1969. godine, a dobio je naziv prema raskošnom, žutom cvetu mimoze, koja se ovde vekovima uzgaja. Mimoza cveta u ferbuaru, tako da se i praznik održava upravo tada.
• Hercegnovski zimski salon — prestižna likovna manifestacija koja se održava u sklopu Praznika mimoze.
• HAPS (Hercegnovske aprilske pozorišne svečanosti) – pozorišna manifestacija koja se održava tokom aprila i traje 15 dana.
• Otvorena knjiga — sajam knjiga međunarodnog karaktera, koji se održava u avgustu i traje 15 dana.
• Hercegnovski filmski festival — održava se tokom avgusta, a postoji od 1987. godine, kada se zvao Jugoslovenski filmski festival.
• Memorijalni plivački maraton „Mario Dido Marić” — plivačko takmičenje na relaciji Žanjice—Igalo. Maraton je posvećen doktoru Mariju Didu Mariću koji je 1980. godine obnovio ovo tradicionalno takmičenje koje se održavalo još u periodu pre Drugog svetskog rata.
• Kup Herceg Novog — tradicionalna jedriličarska regata.

Do 2015. godine u Herceg Novom se održavavao i popularni zabavno – muzičkki festival Sunčane skale – koji se održavao tokom jula meseca od 1994. godine, a 2016. je ukinut zbog finansijskih razloga.

Vidi još

• Turizam u Crnoj Gori

Spoljašnje veze

• „Ministarstvo održivog razvoja i turizma”. Zvanični sajt Ministarstva. Arhivirano iz originala 02. 07. 2018. g. Pristupljeno 27. 6. 2018.