Udruženje „Društvo za negovanje tradicionalnog pevanja izvika“
Udruženje „Društvo za negovanje tradicionalnog pevanja izvika“ je dobrovoljno, nevladino i neprofitno udruženje osnovano 2011. godine radi ostvarivanja ciljeva u oblastima kulture i negovanja tradicija.[1] Udruženje je nastalo sa ciljem da se neguje i sačuva starije dvoglasno pevanje izvika.[2]
| Udruženje „Društvo za negovanje tradicionalnog pevanja izvika“ | |
|---|---|
.jpg) Nova Varoš | |
| Datum osnivanja | 2011. |
| Tip | Dobrovoljno, nevladino i neprofitno udruženje |
| Lokacija | Srbija |
| Sedište | Karađorđeva 36, Nova Varoš |
| Područje delovanja | Negovanje tradicionalnog pevanja izvika |
| Veb-sajt | Društvo za negovanje tradicionalnog pevanja izvika |
Pevanje izvika
urediPevanje izvika je starije dvoglasno pevanje i spada u pevačke tradicije koje se ispoljavaju kao heterofono bordunski vokalni oblik. Pesme izvika izvode dva pevača istog pola ili kombinovano. Tekstovi pesama koji su zabeleženi u užičkom kraju klasifikovani su u pesme uz ženske i muške poslove (žetelačke, kosačke, rabadžijske, „preljske“, čobanske...), svadbarske i svatovske, pesme o zavičaju, slavske, ljubavne. Danas se pesme izvika izvode u svakodnevnom životu uz pojedine poslove kao što su košenje, moba, komišanje, rabadžijanje, čuvanje stoke, kad se peče rakija, na svadbama, slavama, rođendanima. Pevanje izvika čuvaju lokalne zajednice srpskog stanovništva na području Zlatiborskog okruga u zapadnoj Srbiji, selima opština Arilje, Bajina Bašta, Ivanjica, Kosjerić, Nova Varoš, Požega, Priboj, Prijepolje, Užice, Čajetina.[2]
O udruženju
urediUdruženje Društvo za negovanje tradicionalnog pevanja izvika uz podizanja i uvažavanja tradicionalnog pevanja iz vika kao jedne od najvećih kulturnih vrednosti šireg područja Starog Vlaha, u svoju misiju stavlja i to da od zaborava očuva dvoglasno pevanje i tekstove tih pesama.[3]
Starije seosko dvoglasno pevanje u zapadnoj Srbiji najčešće je poznato kao pevanje “na glas”, “ u glas” ili “iz vika”. Iz to razloga se u imenu udruženja koje neguje tradiciju narodnog pevanja upotrebila jedna a ne dve reči u određenju vida pevanja. Upotrebljena je kovanica “izvika”, u duhu izgovora starovlaških seoskih stanovnika a, pre svega, zbog potrebe da se jasno istakne da je Društvo čuvar tradicije pevanja na specifični, starovlaški način, karakterističan za pomenutu teritoriju, a sa središtem u novovaroškom i zlatiborskom kraju.[4]
Osnivačka Skupština Društva
urediOsnivačka Skupština Društva za negovanje tradicionalnog pevanja izvika održana je 12. jula 2011. godine u Novoj Varoši, na kojoj je usvojen i Statut Društva i izabrano rukovodstvo.[5]
Ciljevi Društva
urediCiljevi Društva su usmereni na tradicionalno pevanje izvika (izatega, nazateg), i to na njegovo:[1]
- Očuvanje i negovanje,
- Promovisanje,
- Etno-muzikološko istraživanje i
- Zaštitu.
Aktivnosti Društva
urediU svrhu ostvarivanja svojih ciljeva Društvo sprovodi sledeće aktivnosti: evidentiranje i uključivanje u svoj rad postojećih pevača, prikupljanje podatke o teritoriji na kojoj je očuvan ovaj način pevanja, organizovanje festivala sa takmičenjem u pevanju izvika, prikupljanje i objavljivalje stihova pesama koje se pevaju izvika, učestvovanje na festivalima tradicionalne i etno muzike u zemlji i inostranstvu, nastupi u medijima, osnivanje škole pevanja izvika, snimanje nosača zvuka, angažovanje muzikoloških stručnjaka na istraživanju i zaštiti pevanja izvika kod domaćih i međunarodnih institucija.[1]
Sabor tradicionalnog pevanja izvika
urediDruštvo za negovanje tradicionalnog pevanja izvika organizuje Sabor tradicionalnog pevanja izvika, smotru narodnog stvaralaštva i praznik stare starovlaške pesme uz pokroviteljstvo Ministarstva kulture Srbije i Opštine Nova Varoš..[3]
Centralni događaj u organizaciji Društva Veliki sabor tradicionalnog pevanja iz vika se održava od 2011. godine krajem jula u okviru „Zlatarfesta“. Sabor ima takmičarski karakter uz dodeljivanje nagrada pobedničkim parovima, a pod nadzorom stručnih konsultanata iz oblasti etnomuzikologije, tokom prireme i realizacije sabora. Tamičarski deo sabora se odvija u četiri kategorije: muškoj, ženskoj, dečjoj i mešovitim muško-ženskim parovima.[6]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ a b v „Statut”. web.archive.org. Arhivirano iz originala 12. 11. 2016. g. Pristupljeno 16. 10. 2023.
- ^ a b „Pevanje iz vika”. nkns.rs. Pristupljeno 16. 10. 2023.
- ^ a b „Duet Milošević - Raketić pobednik 7. Sabora”. zlatarinfo.rs. Pristupljeno 16. 10. 2023.
- ^ „Zašto “izvika”, a ne “iz vika””. web.archive.org. Arhivirano iz originala 12. 11. 2016. g. Pristupljeno 16. 10. 2023.
- ^ „Osnivačka Skupština”. web.archive.org. Arhivirano iz originala 12. 11. 2016. g. Pristupljeno 16. 10. 2023.
- ^ „PESMA IZVIKA U LEPOTI ŽENSKIH GLASOVA IZVIKA - SINGING IN ThE BEAUTy OF FEMALE VOICES A guide to old two-part singing from western Serbia - Vodič za staro dvoglasno pevanje u zapadnoj Srbiji” (PDF). worldmusic.org.rs. Pristupljeno 16. 10. 2023.