Hames Haim Pinto
Hames Haim Pinto[1] jevrejin[2][a] (rođen: Haim Pinto) (Bijeljina, 24. 4. 1907 – San Miguel, Meksiko, 7. 8. 1987), bio je jugoslovensko-američki-meksički slikar svetsku slavu stekao je stotinama slika, grafika i skulptura, izlaganih od Meksika do Tokija.
Hames Haim Pinto | |
|---|---|
| Ime po rođenju | Haim Pinto |
| Datum rođenja | 24. april 1907. |
| Mesto rođenja | Bijeljina,, Austrougarska, Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 7. avgust 1987. (80 god.) |
| Mesto smrti | San Migel, Meksiko |
| Prebivalište | San Migel, Meksiko |
| Državljanstvo | Jugosloven Amerikanac Meksikanac |
| Univerzitet | Chouinard Art Institute Los Angeles, SAD |
| Supružnik | Ruška Pinto |
| Potpis | |
 | |
Haim Pinto rođen je u Bijeljini, a odrastao je u Tuzli. Nakon studija umetnosti u Zagrebu 1939. pridružio se sestri u Holivudu u Kaliforniji, gde je započeo rad u Diznijevom studiju. Kratko vreme je studirao u Činedu u Los Anđelesu a zatim je sa suprugom Ruškom krenuo u Meksiko da bi studirao zidno slikarstvo.
Krajem četrdesetih godina prošlog veka Pinto je studirao u Školi likovnih umetnosti u San Migelu. Kada je izbio spor oko škole Pinto i brojni drugi studenti deportovani su iz San Migela u Sjedinjene Države ali zahvaljujući prijateljima uspeli su da se vrate.
Nakon njihovog povratka, Pinto je osnovao umetničku školu Institut Aljende u kojoj je nastavio je sa slikanjem slika i fresaka. Najveći deo njegovih slika je u vlasništvu Univerziteta u Guanavatou osim dela koja se nalaze u privatnim kolekcijama.
Peminuo je 07.08.1987. godine u San Migelu u Meksiku.
Biografija uredi
Život u Jugolaviji uredi
Hames Haim Pinto rođen je 24. aprila 1907. u Bijeljini,[3] a odrastao je u Tuzli. Porodica Pinto se ubrzo nakon Haimovog rođenja iz Bijeljine doselila u Tuzlu. Haim je u ranom detinjstvu pokazao verliku sklonost ka slikanju. Njegov izvanredni talenat prepoznao je profesor crtanja Mihail Timčišin koji je ohrabrio nadarenog srednjoškolca i uveravao da će jednog dana postati sjajan slikar. Sa bliskim prijateljem Ismetom Mujezinovićem, Haim se gotovo svakodnevno nadmetao u osnovnoj veštini zanatskog slikanja i crtanja. Mujezinović se često govorio o domu Pintovih s mnogo topline, pa nije slučajno što su njegovi savremenici njihovu kuću nazivali "Tuzlanski Montmartre". Nakon završetka srednje škole, Pinto je nastavio sa slikanjem. Na poziv sestre Erne, koja je živela u Holivudu, on se 1939. preselio u Los Anđeles.[2]
Život u Sjedinjenim Državama uredi
Po dolasku u Sjedinjene Države, počeo je da radi u studiju Volta Diznija. Nakon dobijanja američkog državljanstva, Haim je u svom imenu dodao i ime Džejms. Posle napada na Pearl Harbor, Haim se prijavio u američku vojsku i učestvovao je u borbana na frontu Tihog okeana kao pripadnik vojske Sjedinjenih Država. Za vreme Drugog svetskog rata tokom okupacije Kraljevine Jugoslavije u strahotama Holokausta stradala je cela Haimova porodica.[2]
Po završetku rata, 1945, Pinto se vratio slikanju. Upisao se na Akademiju umetnosti „Chouinard Art Institute Los Angeles, SAD“ u Los Anđelesu i studije je završio kada je imaao 41 godinu. Od tada samostalno izlaže i učestvovao je na brojnim kolektivnim izložbama. Nakon nekoliko kraćih boravka u Meksiku, očaran čudesnim spojem mita i stvarnosti koji su ga fascinirali i snažno inspirisali, Pinto je odlučio napustiti Los Anđeles i preseliti se u Meksiko.
Život u Meksiku uredi
Od 1950. bio je stanovnik Meksika, gde je prihvatio nastavničko mesto na Institutu Aljende u San Miguelu. Predavao je slikarstvo i zidno slikarstvo. U ovom periodu intenzivno se bavio i zidnim slikarstvom.
- Freska "Život i smrt Ignacija Aljendea" u koautorstvu je s velikim meksičkim slikarom David Alfaro Sikeiros slikana 1947,
- Impresivana freska "Genesis" slikana u Rimu 1959.
- Mural u Klermontu, Kalifornija iz [1960],
Ova dela učinila su da Pinto postane jedan od najpoznatijih američko-meksičkih muralista. 1961. postavljen je za šefa katedre za slikarstvo na „Institutu Aljende“. Iste godine postaje dekan. Na toj funkciji ostao je devet godina i penzionisan je kao dekan emeritus. James Haim Pinto preminuo je u San Miguel de Allende 7. avgusta 1987.[2]
Hajmovi radovi, slike i skulpture, freske, nalaze se u muzejima, galerijama i privatnim kolekcijama širom sveta. Doživeo je značajan pozitivan kritički prijem i valorizaciju u američkoj i meksičkoj štampi i stručnoj literaturi. Dobio je brojne značajne nagrade. Slike Džejmsa Haima Pintoa prošle su složen proces transformacije, od impresionizma u ranoj fazi, do izražajnog društvenog protestantskog konstruktivizma a kasnije do visokog umetničkog dosega koji karakteriše njegova dela iz njegovog relativno dugog boravka u San Miguelu.[2]
Nagrade uredi
| Godina | Nagrada | Naziv izložbe | Mesto |
|---|---|---|---|
| 1948. | Prva nagrada | "Prva izložba veterana " Santa Monica Art Ass. | Santa Monika, Kalifornija |
| 1949. | Prva nagrada | "Izložba Nacionalnog univerziteta u Meksiku i Ambasada SAD.". | Meksiko |
| 1951. | Ist nagrada | "Prva državna godišnja izložba", Liga umetnosti Frezno, | Frezno, Kalifornija |
| 1957. | Prva nagrada | "Prva izložba unitarnih crkava", | Los Anđeles, Kalifornija |
| - | Nagrada za kupovinu | "Druga izložba Američke umetnosti " | Fargo, Severna Dakota |
| 1961. | Nagrada institucije Aljende | „Tercerova godišnja izložba San Migel de Aljende“ Meksičko-severnoamerički institut za kulturne odnose |
San Migel de Aljende, Meksiko |
| 1962. | Nagrada Lari Bruks | "Četvrta izložba San Migel de Aljende". | San Migel de Aljende, Meksiko |
| 1976. | Prva nagrada: | "Prva izložba američkih slikara viskija". Univerzitet Akron, | Akron, Ohajo |
Legat Džejmes Haim Pinto uredi
Uprkos tome što je većinu svog života proveo u Sjedinjenim Državama i Meksiku, Pinto je održavao je neprekinuti odnos sa Jugoslavijom. Svojim umetničkim delima i doprinosima postao je jedan od osnivača "Međunarodne galerije portreta Tuzla", gde je ujedno bila i prva samostalna izložba u domovini 1979. i gde je deset godina kasnije uspostavljena "Legat Haima Pintoa". Zasluga za stvaranje ove ostavštine nesumnjivo pripada Pintovoj supruzi Rški Pinto, njegovim sestrama Erni Englander i Nadi Mailand, koje su poklonile Galeriji šezdeset radova ovog istaknutog jugoslovenskog umetnika i tadašnjeg direktora galerije Mevludin Ekmečić. Legat je formalno osnovan 1989. godine sa punim imenom Džejmes Haim Pinto Legat. Pravilo Legata predviđa redovno dodeljivanje nagrade Džejmes Haim Pinto, kao i stalne izložbe.[2]
Napomene uredi
- ^ Jevreji su se počeli doseljavati u Bijeljinu 1851. godine, a dolazili su iz Soluna, Skoplja i Sarajeva. Bijeljina je bila, za ono doba, prilično veliki grad, a nalazila se na granici Turske carevine i Evrope, pa je bila značajan trgovinski centar. To su bili uglavnom španski Jevreji – Sefardi, a među prvima su stigle porodice Papo, Salom, Danon, Altarac i Alkalaj. Prema turskom popisu stanovništva iz 1865. godine, na prostoru Zvorničkog sandžaka Jevreja je bilo samo u Bijeljini, i to 93 muške glave. Već 1867. godine oni su imali svoj hram i versku školu, tzv. meldar, sa 11 učenika (školu su pohađala samo muška deca). Škola se nalazila u blizini stare Gimnazije, jer su Jevreji živeli uglavnom u tom kraju, u tadašnjoj Šabića mahali, prema Gradskom parku. Meldar je uništen u Drugom svjetskom ratu.
Reference uredi
Fusnote uredi
- ^ The Annex Galleries 2019.
- ^ a b v g d đ JZBIH 2019.
- ^ NOVI GLAS 2019.
Veb uredi
- The Annex Galleries (2019). „James Pinto Biography”. annexgalleries.com (na jeziku: Englich). The Annex Galleries. Pristupljeno 02. 12. 2019.
- JZBIH (2019). „James Haim Pinto”. benevolencija.eu.org. JZBIH. Pristupljeno 2. 12. 2019.
- NOVI GLAS (2019). „Semberske price-Bijeljinac koji je stigao do holivuda”. noviglas.info. NOVI GLAS. Arhivirano iz originala 03. 12. 2019. g. Pristupljeno 5. 12. 2019.
