Hust
Hust (ukr. Хуст, mađ. Huszt, nem. Chust, češ. Chust) grad je Ukrajini u Zakarpatskoj oblasti i administrativni centar je hustskog rejona. Kroz grad ide reka Hustica. Prema proceni iz 2012. u gradu je živelo 28.537 stanovnika. Grad je treći po broju stanovnika u Zakarpatskoj oblasti, posle Užgoroda i Mukačeva.
| Hust ukr. Хуст | |
|---|---|
 Panorama Husta sa tvrđave | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Ukrajina |
| Oblast | Zakarpatska oblast |
| Osnovan | 1090. |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2012. | 28.537 (procena) |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 48° 10′ 53″ S; 23° 17′ 52″ I / 48.181389° S; 23.297778° I |
| Vremenska zona | UTC+2 (EET), leti UTC+3 (EEST) |
| Aps. visina | 164 m |
| Površina | 8 km2 |
  Hust Hust na karti Ukrajine | |
| Poštanski broj | 90400 |
| Veb-sajt | |
| http://khust-miskrada.gov.ua/ | |
Grad je bio prestonica kratkotrajne Karpatske Ukrajine (1939)
Istorija uredi
Naselje je izgradio ugarski kralj Ladislav I Sveti (dinastija Arpadovići) za odbranu protiv Kumana. Uništen je za vreme Mongola (oko 1240. godine) i obnjovljeno 1318. Ugarski kraljKarlo Robert podeli gradske priviliegije 1329. godine (Hust i Tjačevo). U gradu je zatvoren i buntovnik Mihalj Silađi, kojeg je zatvorio ugarski kralj Matija Korvin. 1514. za vreme seljačke pobune Đerđa Dože tvrđava je bila opustošena. 1526. Hust postane deo Transilvanije.
Nakon mohačke bitke i propadom mađarske kraljevine u igru stupe Habzburzi. Grad 1546. zauzme Ferdinand I, car Svetog rimskog carstva. Do Husta 1594. prodru čak i Krimski Tatari, koji su zauzeli grad ali ne i tvrđavu. Protiv austrijske dinastije se borio Đerđ I Rakoci (Mađar), koji je opsadao grad 1644. Ponovno je pod opsadom Poljaka 1657. i 1661-1662. od strane Turaka sa Krimskim Tatarima. U gradskoj tvrđavi je 13. maja 1667. umro transilvanski princ Ferenc Ridi. U ponovnom ustanku Mađara protiv Habzburga Kuruci (ustanici) zauzmu grad i tvrđavu 17. avgusta 1703, kada je ovde proklamovana nezavisnost Transilvanije. Hustska trvđava je bila poslednje uporište nakon gušenja pobune, zauzeto od Habzburga 1711. (Rakocijeva buna je trajala od 1703 do 1711). Tvrđavu je pogodila strela i spalila 3. jula 1766. A toranj još jednom u 1798. Za vreme mađarizacije 1882. grad je nazvan mađ. Csebreny. Do kraja Prvog svetskog rata Hust je bio pod mađarskim delom Austro-ugarske i bio je centar županije koja je obuhvatala celokupnu oblast Marmaroš. 1919. grad zauzme Rumunija, do sporazum u Sen Žermenu (1919), kada čitavu oblast anektira Čehoslovačka. Unutar nove države oblast dobija autonomiju, pod nazivom: Potkarpatska Rusija (većina stanovnika su bili Rusini). Pre Drugog svetskog rata sproveden je i Minhenski sporazum (1938), okupacija Čehoslovačke od strane Trećeg rajha. To iskoriste 15. marta 1939, kada nastane kratkotralja, nezavisna Karpatska Ukrajina. 16. marta počinje invazija Mađara, tada Hust postane deo Hortijeve Mađarske.
Grad oslobodi Crvena armija 24. oktobra 1944. Nakon rata Sovjeti deportiraju Mađare i Nemace. Zakarpatska oblast postaje 1945. deo Sovjetskog Saveza. Raspadom Sovjetskog Saveza 1991. grad postaje deo Ukrajine.
Geografija uredi
Hust leži na nadmorskoj visini 164 m. Leži između panonske nizije i planine Karpata. Leži na slivu reke Rika u Tisu.
Klima uredi
Hust ima morsku klimu (Kepenova klasifikacija klimata: Cfb).
| Klima Hust | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Prosek, °C (°F) | −2,8 (27) |
−0,6 (30,9) |
4,4 (39,9) |
10,2 (50,4) |
15,1 (59,2) |
18,0 (64,4) |
19,6 (67,3) |
19,2 (66,6) |
15,3 (59,5) |
10,1 (50,2) |
4,3 (39,7) |
−0,1 (31,8) |
9,4 (48,9) |
| Količina padavina, mm (in) | 47 (1,85) |
41 (1,61) |
41 (1,61) |
50 (1,97) |
74 (2,91) |
93 (3,66) |
80 (3,15) |
72 (2,83) |
48 (1,89) |
45 (1,77) |
52 (2,05) |
62 (2,44) |
705 (27,74) |
| Izvor: Climate-Data.org[1] | |||||||||||||
Stanovništvo uredi
Prema popisu iz 1910. populacija grada je bila 10.292 stanovnika. Od čega 5230 Rusina, 3505 Mađara i 1535 Nemaca.
Prema proceni iz 2012. živelo 28.537 stanovnika.
| 1979. | 1989. | 2001. | 2012. |
|---|---|---|---|
| 27.522[2] | 31.287[2] | 29.080[2] | 28.537[2] |
Galerija uredi
-
Kalvinistička crkva-tvrđava (bivša Elizabetina tvrđava iz 13. veka) -
Katolička crkva -
Pravoslavna crkva (Moskovska patrijaršija)
Reference uredi
- ^ „Climate: Khust”. Climate-Data.org. Pristupljeno 1. 5. 2014.
- ^ a b v g „UKRAINE: Major Cities”. City Population. Pristupljeno 10. 11. 2012.
