Čarls Simić
Čarls Simić (rođen kao Dušan Simić; Beograd, 9. maj 1938 — Dover, 9. januar 2023)[1] bio je američki pesnik, esejista, prevodilac i univerzitetski profesor srpskoga porekla.[2] Za svoj poetski opus osvojio je brojne međunarodne nagrade, uključujući i Pulicerovu nagradu, kao i nekoliko srpskih i regionalnih književnih nagrada. Član je nekoliko internacionalnih udruženja.
| Čarls Simić | |
|---|---|
 Fotografija Čarlsa Simića, 2015. | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Čarls Simić |
| Datum rođenja | 9. maj 1938. |
| Mesto rođenja | Beograd, Kraljevina Jugoslavija |
| Datum smrti | 9. januar 2023. (84 god.) |
| Mesto smrti | Dover, Nju Hempšir, SAD |
| Državljanstvo | |
| Zanimanje | |
Biografija uredi
Rođen je u Beogradu 1938. godine od oca Đorđa i majke Jelene rođene Matijević.[3] Zajedno sa svojom porodicom otišao je u Sjedinjene Američke Države 1954. godine, pre toga je bio u Parizu godinu dana.[4]
Tokom trajanja okupacije Beograda za vreme Drugog svetskog rata, čitao je antologiju Srpskih narodnih pesama. Mnoge je znao napamet do kraja života. Kao esejista se bavio srpskom narodnom književnošću, za koju je tvrdio da ne postoji ništa slično na Zapadu.[5]
Pesme je počeo da piše još u srednjoj školi da bi se, kako kaže u jednom intervjuu, svideo devojkama. Na njegove pesničke početke posebno su uticali američki pesnici: Volt Vitmen, Emili Dikinson, Volas Stivens i drugi.[6]
Pisao je kritičke tekstove i učestvovao je u rasprava o srpskoj politici devedesetih godina i imao je negativan stav prema radu Slobodana Miloševića.[5]
Kao prevodilac Čarls Simić je veoma značajan za Srbiju, jer je prevodeći Vaska Popu, Ivana Lalića, Milorada Pavića, Radmilu Lazić, Novicu Tadića tako doprineo popularizaciji srpske književnosti u SAD. Prevodio je druge pesnike iz regiona.[7] Sačinio je i jednu antologiju srpske poezije Konj ima šest nogu.
Član Američke akademije za umetnost i književnost postao je 1995. godine.
Čarls Simić je dugo godina profesor na Univerzitetu u Nju Hempširu gde je predavao američku književnost i kreativno pisanje.
Književni kritičari u Americi kažu za njegove pesme da su one kao: „precizno konstruisane kineske slagalice“.
Od 2020. bio je član Udruženja za kulturu, umetnost i međunarodnu saradnju „Adligat”.[8]
Citati uredi
| „ | Srbi me nerviraju zbog toga što su opsednuti sopstvenom istorijom, a nikada iz nje ništa nisu naučili.[9] | ” |
| „ | Istorija za mene predstavlja i puno raznih drugih stvari, i umetnost, i manastire, i crkve, slike, tradiciju čovečanstva. Puno lepog. S druge strane, jednom sam i napisao: istorija je poput neke stare slepe žene koja me drži za ruku. Ja sam dete, i ona me vuče, ona je nešto mnogo veće nego što smo mi, i uvek nas iznenađuje nekom grozotom.[10] | ” |
Književne nagrade uredi
- 1982. Nagrada Vršačkog KOV-a
- Finalista u selekciji za Pulicerovu nagradu, 1986. i 1987.
- 1990. Pulicerova nagrada za pesničku zbirku Svet se ne završava[11]
- 1996. Najuži izbor za Nacionalnu nagradu Amerike za pesništvo
- 2005. Nagrada Grifin
- 2007. Nagrada Poetski laureat
- 2007. Nagrada Volas Stivens
- 2011. Medalja Robert Frost američkog pesničkog društva[11]
- 2011. Nagrada Vilček za umetnost i humanistiku[11]
- 2014. The Zbigniew Herbert International Literary Award[12]
- 2017. Zlatni venac, Struške večeri poezije[13][14]
- Nagrada Markarturove fondacije[11]
- Nagrada Edgar Alan Po[11]
- Pesnik laureat Kongresne biblioteke u Vašingtonu[11]
- Nagrada srpskog PEN centra[14]
Bibliografija uredi
- Poezija
- 1967. Šta kaže trava, zbirka pesama
- 1969. Negde između nas kamen hvata beleške, zbirka pesama
- 1971. Uništavanje tišine, zbirka pesama
- 1972. Belo, zbirka pesama
- 1978. Škola tamnih misli, zbirka pesama
- 1983. Stvaralački čin, eseji
- 1986. Bluz koji se ne završava, zbirka pesama
- 1990. Svet se ne završava, zbirka pesama
- 1992. Četiri prevodilačke varijacije, eseji
- 1994. Venčanje u paklu, zbirka pesama
- 1995. Nezaposleni vidovnjak, eseji
- 1996. Šetajući sa crnom mačkom, zbirka pesama
- 2000. Knjiga bogova i đavola, zbirka pesama
- 2005. Izabrane pesme 1963-2003-2004, zbirka pesama
- 2006. Majmuni oko nas, zbirka pesama
- 2008: 60 Poems,[15]
- 1969: Somewhere among Us a Stone is Taking Notes[15] ISBN 0-15-603564-2
- 2008: That Little Something: Poems,[15] ISBN 0-15-603539-1
- 2008: The Monster Loves His Labyrinth: Notebooks, ISBN 1-931337-40-3
- 2008: Army: Memoir. In preparation
- 2010: Master of Disguises, Poems. Houghton Mifflin Harcourt. 6. 10. 2010. ISBN 978-0-547-50453-7.
- 2013: New and Selected Poems: 1962-2012. Houghton Mifflin Harcourt. 26. 3. 2013. ISBN 978-0-547-92830-2.
- 2013: Selected Early Poems. George Braziller Inc. 20. 3. 2013. ISBN 978-0-8076-1620-8.
- 2015: The Lunatic. HarperCollins/Ecco. 7. 4. 2015. ISBN 978-0-06-236474-6.
- 2017: Scribbled in the Dark. HarperCollins/Ecco. 13. 6. 2017. ISBN 978-0-06-266117-3.
- Proza
- 1985: The Uncertain Certainty: Interviews, Essays, and Notes on Poetry[15]
- 1990: Wonderful Words, Silent Truth: Essays on Poetry and a Memoir[15]
- 1992: Dime-Store Alchemy: The Art of Joseph Cornell[15]
- 1994: The Unemployed Fortune-Teller: Essays and Memoirs[15]
- 1997: Orphan Factory: Essays and Memoirs[15]
- 2000: A Fly in the Soup: Memoirs[15]
- 2003: The Metaphysician in the Dark[15] (University of Michigan Press, Poets on Poetry Series)
- 2006: Memory Piano. University of Michigan Press, Poets on Poetry Series. 2006. ISBN 978-0472069408.
- 2006. I đavo je pesnik, eseji
- 2008: The Renegade: Writings on Poetry and a Few Other Things[15]
- 2015: The Life of Images: Selected Prose
- Prevodi
- 1970: Ivan V. Lalić, Fire Gardens[15]
- 1970: Vasko Popa, The Little Box: Poems[15]
- 1970: Four Modern Yugoslav Poets: Ivan V. Lalić, Branko Miljković, Milorad Pavić, Ljubomir Simović[15]
- 1979: Vasko Popa, Homage to the Lame Wolf: Selected Poems[15]
- 1983: Koprevodilac, Slavko Mihailić, Atlantis[15]
- 1987: Tomaž Saluman, Selected Poems[15]
- 1987: Ivan V. Lalić, Roll Call of Mirrors[15]
- 1989: Aleksandar Ristović Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. septembar 2020), Some Other Wine or Light[15]
- 1991: Slavko Janevski, Bandit Wind[15]
- 1992: Novica Tadić, Night Mail: Selected Poems[15]
- 1992: Horse Has Six Legs: Contemporary Serbian Poetry[15]
- 1999: Aleksandar Ristović Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. septembar 2020), Devil's Lunch[15]
- 2003: Radmila Lazić, A Wake for the Living[15]
- 2004: Ginter Gras, The Günter Grass Reader[15]
Reference uredi
- ^ „Charles Simic, Pulitzer-Winning Poet and U.S. Laureate, Dies at 84”. nytimes.com. 9. 1. 2023. Pristupljeno 9. 1. 2023.
- ^ Poets, Academy of American. „Charles Simic”. Poets.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2024-01-31.
- ^ Krtinić, Jovica (10. 1. 2023). „Poreklo pesnika Čarlsa Simića”. Poreklo. Pristupljeno 12. 1. 2023.
- ^ Čarls Simić: Školu života sam naučio u Beogradu („Politika”, 1. septembar 2017)
- ^ a b Simić, Čarls (2016). Tamo gde počinje zabava. Beograd: Arhipelag. str. 83—87.
- ^ „Charles Simic | Artful Dodge Magazine” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2020-12-24.
- ^ Poets, Academy of American. „About Charles Simic | Academy of American Poets”. poets.org. Pristupljeno 2020-12-24.
- ^ Lazić, Viktor (decembar 2020). „Srbija među knjigama”. Srbija među knjigama: 23.
- ^ O, P. „Preminuo čuveni američki pesnik srpskog porekla Čarls Simić”. Politika Online. Pristupljeno 2023-01-10.
- ^ O, P. „Preminuo čuveni američki pesnik srpskog porekla Čarls Simić”. Politika Online. Pristupljeno 2023-01-10.
- ^ a b v g d đ D, Piše: K. „„Robert Frost“ i „Vilček“”. Dnevni list Danas (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2020-12-24.
- ^ „Uroczystość wręczenia Nagrody im. Zbigniewa Herberta 2014”. Fundacja Herberta (na jeziku: poljski). Pristupljeno 2020-12-24.
- ^ Vojvodine, Javna medijska ustanova JMU Radio-televizija. „Simiću Zlatni venac Struških večeri poezije”. JMU Radio-televizija Vojvodine. Pristupljeno 2020-12-24.
- ^ a b „Čarls Simić dobitnik Zlatnog venca Struških večeri poezije » Sinhro.rs”. Sinhro.rs (na jeziku: engleski). 2017-03-23. Arhivirano iz originala 26. 10. 2021. g. Pristupljeno 2020-12-24.
- ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj m n nj o p r s t ć u f „Former Poet Laureate Charles Simic”. Library of Congress. Pristupljeno 24. 5. 2013.
Spoljašnje veze uredi
- Čarls Simić na www.poets.org
- Čarls Simić na www.snp-miletic.org.yu
- Čarls Simić u „Danasu“
- Čarls Simić u „Glasu javnosti“
- Nekoliko pesama Čarlsa Simića na blogu Jurodivi (srpski-engleski)
- Dve nagrade za američkog pesnika srpskog porekla („Politika“, 28. februar 2011)
- Imao sam reputaciju velikog lažova („Politika“, 18. maj 2011)
- Oguglali smo na tragedije („Večernje novosti“, 17. maj 2011)
- Kulturni vremeplov Čarlsa Simića („B92“, 19. maj 2011)
- Čarls Simić: Amerika iz ratova ništa nije naučila („Večernje novosti“, 1. januar 2016)
- Naočare za noćno sunce: Sećanje na Čarlsa Simića („RTS“, 10. januar 2023)
- KNjIŽEVNI MATINE POSVEĆEN ČUVENOM PESNIKU: Čarls Simić pevao je o svom dlanu, i besanim noćima („Večernje novosti”, 25. februar 2023)
