Škare
Škare su naseljeno mjesto u Lici. Pripadaju gradu Otočcu, Ličko-senjska županija, Republika Hrvatska.
Škare | |
|---|---|
| Administrativni podaci | |
| Država | Hrvatska |
| Županija | Ličko-senjska |
| Grad | Otočac |
| Oblast | Lika |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  36 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 44° 53′ 29″ S; 15° 18′ 44″ I / 44.891513° S; 15.312217° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 494 m |
  Škare Škare na karti Hrvatske | |
 Škare Škare na karti Ličko-senjske županije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 53221 Škare |
| Pozivni broj | +385 53 |
Geografija uredi
Na zapadu se nalaze Podum i Otočac, na istočnoj strani se nalaze Doljani, sjeverno je Glavace, a južno od Škara je Zalužnica. Škare su od Otočca udaljene 7 km sjeveroistočno.
Istorija uredi
Škare su se od raspada Jugoslavije do avgusta 1995. godine nalazile u Republici Srpskoj Krajini.
Naseljavanje Like i Gacke doline uredi
Godine 1658. iz koreničkog područja naseljena ja Gacka dolina (Zalužnica, Doljani, Škare, Glavace, Satro Selo, Kompolje, Ponor i Podum) Bili su to Usorčani (Usorci) ili Vilićani koji su 1592. stigli iz Usore svog etapnog prebivališta. Preživeli su : Agbabe. Alekšić, Aralica, Babić, Banjanin, Batinić, Borovac, Božičković, Božić, Brakus, Cvjetičanin, Čubrilo, Ćurčić, Diklić, Divjak, Grbić. Grijak, Guteša, Hinić, Hrkalović, Ivančević , Ivković, Jerković, Kalešić, Kamenko, Kangrga, Končar, Košić, Kresović, Kukić, Lavrnja, Lemajić, Lolić, Lukinić, Lužajić, Mandić, Marijan, Mašić, Matić, Mihovilović, Mikić, Milaković, Mirković, Naprta, Narančić, Navala, Opačić, Paskaš, Pavičić, Popović, Potkonjak, Poznić, Predović, Prigmiz, Puhar, Pupovac, Rakić, Ružić, Savić, Sekiz (Sekić), Skendžić, Predović, Svilar, Šegan, Škorić, Štetić, Štula, Šušnjić, Varda, Vlaisavljević, Vojvodić, Vujanić, Vukmanović, Vukmirović, Vuksan, Vunjak i dr.
Njima pripadaju i neki rodovi (prezimena) koji su ranije stigli ili bili rasuti po planinama, a ovde je 78 rodova s 90 porodica i oko 1000 duša od kojih je 309 bilo pod oružjem. Njima spada još 12 porodica preseljenih 1655. godine u Plaški.
„Ovi rodovi su jedan od najjačih srpskih skupova u Lici“ Po njihovom doseljenju general Herberštajn piše: „Ove Usorce hvale mi sa svih strana moji stari graničari, što su pod mojom upravom i vele da su to viteški i najpošteniji ljudi između svih krajišnika što ih je pod Turcima“
Spisak prezimena uredi
Spisak prezimena i broj domaćinstava u Škarama iz 1915. (Plemenski rječnik ličko-krbavske županije) – Po službenim podacima krajem 1915.
- Aralica — (11) domaćinstava
- Banjanin — (8)
- Božičković — (23)
- Božić — (13)
- Ćurčić — (1)
- Diklić — (5)
- Divjak — (3)
- Dugandžija — (1)
- Guteša — (1)
- Kamenko — (10)
- Kresović — (6)
- Mandić — (5)
- Mašić — (6)
- Naprta — (1)
- Opačić — (1)
- Paskaš — (6)
- Pavičić — (12)
- Poznić — (2)
- Puhar — (1)
- Rakić — (8)
- Savić — (1)
- Sekiz — (2)
- Skendžić — (14)
- Stojanović — (36)
- Svilar — (10)
- Vunjak — (1)
Drugi svjetski rat uredi
Po srpskim selima sreza otočačkog odmah su postavljene jake hrvatske straže, koje su pretresale srpske kuće, hapsile i zlostavljale viđenije Srbe, i pravoslavne sveštenike. Svešteniku Petru Mileusniću, parohu škaračkom, dva puta su pretresali stan a zatim ga odveli u žandarmerijsku stanicu Otočac. Tu je svučen do košulje i isprebijan po leđima širokim i debelim kožnim kaišem do iznemoglosti. Zatim je pušten kući i priprećeno mu je da se ne sme nikuda maknuti.
Upravo u toku 1944. godine, dok se nazirao kraj rata ustaše iz zloglasne Mesićeve bojne počinju krvavi obračun sa srpskim ustaničkim selima. U Divjacima, zaseoku sela Škare, poklali su 17 žena, dece i staraca.
Sa područja ova dva sreza (Otočac i Brinje) u direktnom ustaškom genocidu ubijeno je 2.076, ili 10% srpske populacije.
Kultura uredi
U Škarama je sjedište istoimene parohije Srpske pravoslavne crkve. Parohija Škare pripada Arhijerejskom namjesništvu ličkom u sastavu Eparhije Gornjokarlovačke.[1] U Škarama je postojao hram Srpske pravoslavne crkve Svetog oca Nikolaja sagrađen 1848. godine, miniran nakon Drugog svjetskog rata. Obnovljen je 1978. godine, a oštećen 1995. godine. Parohiju sačinjavaju: Škare, Glavace i Podum.[1]
Većina stanovništva slavi sledeće Slave: Sv, Arhangel, Sv. Nikola, Sv. Jovan i Đurđevdan. Seoska slava (zbor) bila je Sv. Sava.
Stanovništvo uredi
Prema popisu iz 1991. godine, naselje Škare je imalo 409 stanovnika, među kojima je bilo 403 Srba, 3 Hrvata i 2 Jugoslovena. Srbi su mahom izbegli 1995. godine, uglavnom u Srbiju. Do danas manji broj njih se vratio u Škare. Prema popisu stanovništva iz 2001. godine, Škare je imalo 12 stanovnika.[2] Škare su prema popisu stanovništva iz 2011. godine, imale 36 stanovnika.[3]
| Nacionalnost[4] | 1991. | 1981. | 1971. | 1961. |
| Srbi | 403 | 413 | 527 | 682 |
| Jugosloveni | 2 | 30 | 4 | 3 |
| Hrvati | 3 | 2 | 7 | 24 |
| Makedonci | 1 | |||
| ostali i nepoznato | 1 | 4 | 1 | |
| Ukupno | 409 | 449 | 539 | 710 |
| Demografija[4] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1961. | 710 | |
| 1971. | 539 | |
| 1981. | 449 | |
| 1991. | 409 | |
| 2001. | 12 | |
| 2011. | 36 | |
Popis 1991. uredi
Na popisu stanovništva 1991. godine, naseljeno mesto Škare je imalo 409 stanovnika, sledećeg nacionalnog sastava:
Poznate ličnosti uredi
- Stojan Aralica, srpski slikar i grafičar
Reference uredi
- ^ a b „Arhijerejsko namjesništvo ličko: Parohija Škare”. Srpska pravoslavna crkva: Eparhija gornjokarlovačka. Pristupljeno 18. 9. 2012.
- ^ Popis stanovništva 2001., Pristupljeno 19. 4. 2013.
- ^ „Popis stanovništva 2011.”. Državni zavod za statistiku RH. 2011. Pristupljeno 19. 4. 2013.
- ^ a b Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
Spoljašnje veze uredi
- Tromeđa: Škare Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. april 2016) (jezik: srpski)
