Škola za učenike oštećenog vida Veljko Ramadanović

Škola za učenike oštećenog vida „Veljko Ramadanović” u Zemunu priznata je državna institucija u Srbiji koja slepoj i slabovidoj deci iz cele Srbije pruža mogućnost da se razviju u radno sposobne i samostalne osobe. Sticajem okolnosti, Škola je osnovana u Bizerti u kasarni Lambert 13. decembra 1917 godine. Prvi učenici bili su srpski vojnici koji su izgubili vid i sluh u Prvom svetskom ratu. Osnivač, upravnik i prvi nastavnik škole bio je Veljko Ramadanović (1874-1943) filantrop i pedagog, jedini Srbin koji je tada poznavao pedagoški rad sa slepim i gluvonemim licima.

Škola za učenike oštećenog vida „Veljko Ramadanović”
Stara školska zgrada sa bistom njenog osnivača
Tip	Državna
Osnovana	13. decembar 1917.
Lokacija	Cara Dušana 143 Zemun
Država	Srbija
Direktor	Jelena Vukić
Veb-sajt	http://skolaveljkoramadanovic.edu.rs/pocetna/

U školi je njenim učenicima organizovan ne samo obrazovni i vaspitni rad, već i smeštaj, ishrana i preventivna zdravstvenu zaštita i osnovna nega u Domu.

Istorija

Osnivanje škole

Sticajem okolnosti, današnja Škola za učenike oštećenog vida „Veljko Ramadanović” iz Zemuna formirana je u Bizerti (Severna Afrika) u kasarni francuske vojske „Lambert” 13. decembra 1917 godine. Pomoć u nastavnim sredstvima za slepe stigla je od ser Artura Pirsona, organizatora vojničke reedukacije, prema programu za slepe, u Londonu, iz 1914. Velikim zalaganjem Veljka Ramadanovića (1874—1943), koji je pre Velikog rata u Pragu završio učiteljsku školu i obučio se za nastavu dece bez vida i sluha, i podrškom Margaret Makfej, ovaj mali Zavod za slepe u Tunisu prvi je među Srbima primenio Brajovu azbuku u obrazovanje slepih vojnika.

Prvi učenici bili su srpski vojnici koji su izgubili vid i sluh u Prvom svetskom ratu. Osnivač, upravnik i prvi nastavnik škole bio je Veljko Ramadanović (1874-1943) filantrop i pedagog, jedini Srbin koji je tada poznavao pedagoški rad sa slepim i gluvonemim licima. U prvim danima školu je pohađalo 14 slepih i 4 gluvonema štićenika. Veljko Ramadanović kao dobar organizator i realizator uspeo je da animira savezničke humanitarne misije prvenstveno Francuske, Engleske i Američke da pomognu u radu škole, prvenstveno u novčanom i materijalnom smislu. Ramadanović je u Bizerti 1918 godine štampao i prvi bukvar za slepe Brajevom azbukom koju je srpskom jeziku prilagodio još 1895 a koju je srpska vlada „primila“ 1896 godine. Nastava je u početku bila osnovna i zanatska. Slepi su u Bizerti obučavani za štrikerski, opančarski, četkarski, štamparski i korparski zanat, kao i u muzici i masaži. Na kraju boravka u Bizerti škola je imala 18 slepih i 8 gluvonemih štićenika.

Špirtina kuća u Zemunu u kojoj je po preseljenju u Srbiju škola radila od aprila 1919. do aprila 1920.

Preseljenje škole u Srbiju

Po oslobođenju Srbije škola se aprila 1919 godine preselila u Zemun, u kome je jedno vreme radi u „Špirtinoj kući” u kojoj se danas nalazi Zavičajni muzej Zemuna. Te godine na školovanje je primljeno 2 devojčice i 4 dečaka.

Aprila 1920 godine škola je preseljena na sadašnju lokaciju u Zemunu, u kasarnu bivše Austrougarske vojske koje koja je prethodno adaptirane za potrebe invalida. Kada je te godine školu posetio budući kralj Aleksandar 1 Karađorđević škola je nazvana njegovim imenom.

Škola između Prvog i Drugog svetskog rata

Škola ubrzo dobija novu fizionomiju rada i osniva u njoj osniva i trogodišnju zanatsku školu koju je pohađala većina učenika, po završetku osnovne škole. Tokom 1920 godine škola je dobila status državna ustanova pod patronatom ministarstva Prosvete i Socijalne politike.

Veljko Ramadanović osnivač škole koja danas nosi njegovo ime

Jedan od novoizgrađenih objekata u školi

Njen osnivač i prvi profesor Veljko Ramadanović osnovao je u školi:

• 1920. — Prvu Brajevu štampariju i Biblioteku „Nova svetlost“. U školskoj štampariji štampani su: udžbenici, muzička dela, beletristika a od Pored štamparije knjiga za slepe Brajevim pismom postojala je i štamparija na crnom slogu.
• 1921. — Muzičku školu
• 1922. — Odeljenje za izradu učila i nastavnih sredstava za slepe
• 1923. — Gimnaziju za slepe
• 1924. — Časopis za slepe „Brajeva riznica“ i Esperantski klub „Nova lumo“ i „Društvo za zaštitu slepih devojaka“
• 1926. — Predškolska odeljenja i tečaj za fizioterapeute-masere i prvi tečaj za osposobljavanje defektologa u Jugoslaviji.
• 1927. — Udruženje nastavnika za invalidnu decu kraljevine Jugoslavije
• 1928. — Pokreće prvi defektološki časopis u Srbiji i Kraljevini Jugoslaviji pod nazivom „Glas nedužnih“ i ediciju knjiga o obrazovanju invalidne dece pod nazivom „Pedagoška biblioteka“.
• 1929. — Pokušao je da osnuje odeljenja za slabovidu decu, ali i pored ponovljenih pokušaja 1931 i 1937 zbog nerazumevanja nije uspeo u tome.
• 1931. — Odeljenje i za slepogluvu decu koje je imalo tri učenika.
• 1935. — Odeljenja za otklanjanje govornih nedostataka prva u Jugoslaviji
• 1936. — Sveslovenski savez Defektologa
• 1937. — Savez Slepih intelektualaca i privrednika Kraljevine Jugoslavije i Sveslovenski savez slepih.
• 1938. — Dom za doživotni smeštaj odraslih slepih sa 400 mesta uz školu.
• 1939. — Šahovski klub slepih pitomaca „Napredak“ prvi klub takve vrste na Balkanu.

Škola za vreme Drugog svetskog rata

Za vreme rata škola je pohađalo 40 učenika koji su bili smešteni u Domu škole za gluvonemu decu „Kralj Dečanski“ u ulici Kralja Milutina br 79. Zbog rada pod otežanim uslovima i u smanjenom obimu, došlo je do značajnog slabljenja školskih aktivnosti.

Škola posle Drugog svetskog rata

Nakon oslobođenja Zemuna od okupatora oktobra 1944 godine škola je nastavila sa radom na sadašnjoj lokaciji. Kako je rat doneo sa sobom nove invalide Škola je pored slepe dece i ratne siročadi primila i Oslepele ratnike na školovanje i rehabilitaciju.

Zadaci i namena

U školi se deca obučavaju da koriste Brajerovo pismo

Jedan od prvih zadataka škole i njenog osnivanja bio je taj da se umanje ratne posledice i pripreme invalidi da na najbolji način prihvate stvarnost i budućnost. Taj zadatak koji je Komanda Rezervnih trupa i Podoficirskih škola nekoliko meseci ranije postavila svojom naredbom br. 288 od 14. juna 1917. godine, realizovalo je Rekonvalescentnog odeljenja u Lazuazu i Invalidskoi odred u Kasarni Lambert formiranjem škole za slepe koja je trebalo da osposobi ova lica da se primenjujući Brajevu azbuku obučavaju na Brajerovim štamparskim mašinama.

Dana Škola svoj rad zasniva na nastavnom planu i programu koji je prilagođen deci oštećenog vida i obuhvata: predškolsko i pripremno predškolsko vaspitanje i obrazovanje, osnovno obrazovanje i vaspitanje i srednje obrazovanje i vaspitanje.

Škola se bavi i ranom intervencijom, kućnom nastavom, obrazovanjem odraslih, a postoji mogućnost vanrednog obrazovanja, prekvalifikacije i dokvalifikacije. Da bi smo uspešno obavljali svoju delatnost, realizujemo i specijalne programe.

Škola pruža stručnu podršku i nastavna sredstva učenicima i nastavnicima u sistemu inkluzivnog obrazovanja vaspitanja, i u tom cilju njen Resursni centar bavi se: štampom na Brajevom i uvećanom crnom tisku, snimanjem tonskih zapisa u studiju, i izradom tiflodidaktičkih sredstava i igračaka.

Škola pored vaspitnog rad, učenicima organizuje smeštaj, ishranu i preventivnu zdravstvenu zaštitu i negu u Domu. U posleratnom periodu u skladu sa reformama školstva i socijalističkog školskog sistema Škola je inicirala da se otvore i odeljenja za slabovide učenike 1954/55 godinu u jednoj osnovnoj školi u centru Beograda, i za tu namenu odvojila svoje najbolje kadrove defektologe Đorđa i Radmilu Žutić i sva potrebna učila za slabovide učenike.

Od 1956 godine u školi je obnavljen pedagoški rad sa slepom i gluvom decom, a 1960 godine osnovana su i odeljenja za slepu višestruko ometenu decu u razvoju, a od 1960. godine započet je i logopedski rad u školi u organizaciji Dobrile Jergić.

Nakon što je 1968 godine Škola otvarila i odeljenja za slabovide učenike sa teritorije cele Srbije i sa područja Zemuna, godine 1985 godine dobila je nov internat za smeštaj dece, savremeno uređen i prilagođen deci sa oštećenjem vida. U tom periodu školu je godišnje pohađalo i do 170 učenika.

Od 1992. godine u Školi je počeo da radi i defektolog, stručnjaka za obuku samostalnog kretanja lica oštećenog vida.

U prvoj godini 20. veka Škola je renovirana. U njoj se otvaraju novi obrazovni profili za srednjoškolsko obrazovanje, i to birotehničar u četvorogodišnjem trajanju, i paker – aranžer u trajanju od dve do tri godine.

Godine 2001 godine u Školi je otvoren muzej i spomen soba škole, a tokom 2002 godine škola počinje da realizuje:

„ Program „Rane intervencije“ tj program vaspitanja dece od 0 do 6 godina starosti. Nešto kasnije počinje da se sprovodi i program „Vizuelnog treninga“ slabovide dece kao i vežbe „Psihomotorne reedukacije, senzomotorne integracije i taktilni trening.“ koji poboljšava samostalnost slepe i slabovide dece. Škola tokom 2008 godine otvara „Resurs centar“ za izradu savremenih nastavnih sredstava, kao i tonski studio za snimanje knjiga u zvučnoj tehnici. ”

Škola danas

Školu u kojoj danas radi 65 stručnjeaka različitih profila, pohađa 150 učenika. koji su obuhvaćeni savremenim vaspitno-obrazovnim radom po najmodernijim svetskim standardima. Škola je u rangu škola za podršku inkluzivnom obrazovanju dece oštećenog vida sa cele teritorije Srbije.

Spoljašnje veze

• Veb prezentacija Škola za učenike oštećenog vida „Veljko Ramadanović” Zemun